Wat hebben Björk, Sigur Rós en múm met elkaar gemeen?
Ze komen uit IJsland, maken fantastische muziek en vallen ten prooi
aan een zondvloed van natuurmetaforen bij pogingen om hun sound te
omschrijven (ook ondergetekende pleit schuldig). De warmwaterbron
voor de geiserreferenties én de link tussen deze artiesten heet
Valgeir Sigurdsson. Zijn oor regisseerde het ijle geluid, zijn
vingertoppen voegden sprookjesachtige sprankels toe en in zijn
Greenhouse-studio konden klanken rijpen vooraleer ze op een
schijfje werden geperst. Net als Matthew Herbert
treedt nu ook deze geluidsmagiër na een carrière in de schaduw op
glorieuze wijze naar voor. Sigurdsson zoog de afgelopen jaren zijn
longen vol met de glaciale invloeden van de bands die hij onder
zijn hoede nam en lurkte daarbij aan een met hallucinerende
elektronica-walmen gevulde waterpijp. Wat de man op ‘Ekvílibríum
uitblaast, is dan ook roesopwekkender dan een paar promille alcohol
in het bloed: een dromerige afweging tussen song en soundscape en
een muzikale balans die na jaren van finetunen perfect afgesteld
staat.
Het grote voordeel van een topproducer naast een stel geoefende
oren is een getalenteerde vriendenkring. ‘Ekvílibríum’ telt dan ook
een waslijst aan fantastische gegadigden, waarvan Will Oldham aka
Bonnie ‘Prince’
Billy waarschijnlijk de bekendste is. Toch profileert
Sigurdsson zich niet als een recidivist, want hij laat zich niet
wegcijferen door zijn gasten. Door hun ogen ziet en hoort de
luisteraar namelijk Sigurdssons verhalen en dat laat de IJslandse
geluidsarchitect ons nergens vergeten. Zo gidst Oldham ons tijdens
‘Evolution of Waters’ over Sigurdssons innerlijke stroom van
emoties. Het prachtige resultaat klinkt als Helios en Boards of Canada die
samen een doctoraat songschrijven indienen. In ‘Baby Architect’ is
het J. Walker die de volgende evenwichtsoefening van vocalen mag
voorzien. De symfonische ondertonen ruimen plaats voor meer
elektronica en het lijkt wel alsof het melodieënkanaal van Junior Boys wordt
uitgebaggerd door Ellen Allien en
Four
Tet.
Wie al naar adem moest happen bij de gezongen songs op deze plaat,
dient best een zuurstofmasker bij de hand te houden tijdens het
beluisteren van de instrumentals. ‘A Symmetry’ is Aphex Twin in een
toegankelijke bui, maar bij het innemende ‘Focal Point’ blijkt alle
weerstand pas echt zinloos. Door wiens ogen we dit klankschilderij
volgen, is onbekend, maar de vele melodielijnen vallen als tranen
op de grond terwijl krakende beats langs de irissen schieten.
Ironisch genoeg is ‘Equilibrium Is Restored’ het enige nummer dat
iets te lang aansleept om uitgebalanceerd aan te voelen, maar
afsluiter ‘Lungs, For Merrilee’ maakt alles weer goed. Als Fennesz
het even gehad heeft met Ryuichi Sakamoto en met Max Richter wil
samenwerken, kunnen we enkel maar hopen dat het klinkt als dit
nummer, luchtwegverwijdender dan astmamedicatie.
Sigurdsson scoort met wolkjes van tracks, maar wanneer zijn songs
een plensbui van weemoed aankondigen, wordt het pas echt mooi. Een
alinea besteden aan een nummer ruikt misschien naar overdaad, maar
voor ‘Winter Sleep’ houden we ons niet in. Dawn McCarthy (Faun
Fables) zweefde reeds als een engel door de songs van Bonnie
‘Prince’s Billy’s ‘The Letting Go’ en ook in de poëtische wereld
van Sigurdsson voelt deze grote dame zich thuis. Haar uitputtend
mooie stem maakt van dit nummer een meeslepende lullaby
waarna zelfs een fors uitgevallen grizzly op uppers van een
deugddoende rust zou willen genieten. Bovendien stopt Sigurdsson de
song boordevol symfonische en elektronische details zonder het
atmosferische karakter te verloochenen.
Sigurdsson heeft zich gretig gelaafd aan de klanken die zijn studio
bevolkt hebben, maar ‘Ekvílibríum’ is niet zomaar pikkendieverij
van de bewonderenswaardige soort. De sound van deze schuwe
studiorat getuigt immers van een breder perspectief en de man pakt
met zijn debuut onmiddellijk uit met een potentiële plaat van het
jaar. ‘Ekvílibríum’ is pure dichtkunst uit het hoge noorden vol
symfonische en elektronische stijlfiguren. Het evenwicht in de ziel
van Valgeir Sigurdsson is hersteld. Nu het uwe nog!