Fucking hell. Meer valt daar niet aan toe te voegen.
Het was meer dan zomaar een schop in de kloten, het was een castratie zonder verdoving. Toen Made Out Of Babies eerder dit jaar in de 4AD een half uurtje schedels kliefde met hun explosieve slachtingmuziek, kregen we het even hard te verduren: ging het om uitzinnige performance art of rock met een misselijkmakende intensiteit? Trophy was al een indicatie, maar op Coward gooit de band de puntjes definitief op de i en steekt, nog steeds schuimbekkend, het mes in het ontbindende karkas van de toegankelijkheid. De band trok naar de studio van Steve Albini in Chicago en keerde terug met een plaat die aanvankelijk minder brutaal en intens klinkt dan z’n voorganger, maar na enkele beluisteringen niet veel overlaat van dat debuut. Unsane, Melvins, Come en The Jesus Lizard zijn nog steeds referenties, al lijken de vier meteen ook hun uitgepuurde kern gevonden te hebben.
De oerkracht die ontketend wordt tijdens opener "Silverback" stelt meteen orde op zaken. Op elkaar gestapeld geschreeuw, ontdaan van studiogeprul, en daardoor minder gestroomlijnd én rauwer dan ervoor, trekt de boel op gang, gitarist Bunny snijdt, scheurt en ontbeent als een doorgeslagen maniak, en de ritmesectie klinkt als een vleesgeworden luchtartillerie op zoek naar kanonnenvlees. Neen, het nodigt niet uit tot meezingen en uit de elliptische teksten valt geen makkelijk verhaaltje te puren. En dan? Nooit behoefte gehad aan een tegengif voor het zelfbevlekkende gejengel en netjes in het gelid marcherende, berekende gezeik dat dezer dagen wel aan de man wordt gebracht als het product van artiesten die zogezegd "eerlijk", "diep", "intens", "vernieuwend" en — God beware ons — "relevant" zijn? Coward spuwt in het gelaat van de stinkende middelmaat en danst een tarantella op het lijk.
In verschillende songs worden de extreme uitspattingen tijdelijk gelaten voor wat ze zijn, wordt er gespeeld met ruimte en dosering, al even vaak is daarbij een glansrol weggelegd voor Julie Christmas. Op Trophy kon je haar al horen kermen, kirren, grommen en schreeuwen. Er was variatie, maar het ging om diversiteit in wanstaltigheid. Deze keer legt ze haar angstaanjagende masker regelmatig af om haar capaciteiten ten volle te benutten: de slaapverhaalstem en grandioze uithalen tijdens het door Melvins-drums op gang getrokken "Fed" brengen toegankelijkheid in een song die het moet hebben van extremen. Nog verrassender is het plots opduikende, zwoele geluid tijdens "Death In April", een op een gedicht van Penny Geoghan gebaseerde song die via de koortsigheid van PJ Harveys To Bring You My Love naar een wrange, morbide sensualiteit leidt.
De tweede helft van het album keert, op de anderhalve minuut van "Lullaby" na, terug naar de verzengende furie van de opener. "Out" lijkt te traag, kruipt voort onder het gewicht van grof gebonk en huilend snarengetrek, maar de intensifiërende finale maakt duidelijk dat al die tijd een hypnotiserende begeestering werd aangehouden. Het beste werd tot het laatste bewaard: "Mr. Prison Shanks" koppelt hoekige gitaarfiguren aan kolossale kracht, met gewelddadig gebeuk dat visioenen oproept van met bloedschilderijen bezaaide muren, lichamelijke uitputting en gekmakende deliriums. En het kan nog erger: de kalm beginnende, maar plots exploderende afsluiter "Gunt" zet de kroon op de lelijkheid van de band. Christmas schreeuwt, piept en keelt ijzingwekkend, terwijl de drie muzikanten meervoudige climaxen op poten zetten, waarvan de laatste niet minder dan verbijsterend is.
Het is soms verleidelijk om uitspraken te doen over een boeiender verleden dat meer voldoening en uitdaging schenkt dan het hedendaagse aanbod, maar Coward is een van die albums die ons positief ingesteld houden. Het is expressie op leven en dood door een band die de vitaliteit van rockmuziek intact helpt te houden. Het is ook een band die gesteund en gekoesterd moet worden, tegengewicht moet kunnen blijven bieden aan de rommel die op ons afgevuurd wordt. Al is passief in de zetel blijven liggen als een laffe, nutteloze zak vlees ook altijd een optie.
