Na het immense succes van de eerste twee platen van Coldplay schoten de klonen van deze band
als paddestoelen uit de grond. De proliferatie van dit soort
groepjes kan bij ons op weinig goedkeuring rekenen. We kunnen deze
dubieuze tendens misschien het best vergelijken met onze gevoelens
ten opzichte van de gemiddelde Jerry Bruckheimer-productie: we
moeten het willens nillens tolereren, maar we lopen er het liefst
met zo wijd mogelijke boog om heen (zie ook: nu-metal, de
Vitaya-versie van ‘1000 Seconden’ en de leden van Seduced). De
goede verstaander heeft al door dat de platen van Keane en Snow Patrol sommigen onder ons even nauw
aan het hart liggen als de Crazy Frog-ringtoon.
Mensen die we liefst niet in onze vriendenkring zouden tegenkomen,
stellen Elbow op dezelfde lijn als deze twee groepen. Zij kunnen
echter niet verder van de waarheid zitten. Het vijftal uit
Manchester slaagt namelijk waar de genoemde anderen falen: een
goede song schrijven waarvan het refrein niet na 3 beluisteringen
gaat irriteren vanwege puberaal geblèr. Vergelijk ‘Fix You’ van
Coldplay (Chris Martin gaf overigens ruiterlijk toe dat het nummer
geïnspireerd is door Elbows ‘Grace Under Pressure’) met ‘Fugitive
Motel’ of ‘Switching Off’ en u begrijpt wat we bedoelen. De eerste
twee platen van Elbow, ‘Asleep in the Back’ en Cast of Thousands, waren parels van
groeiplaten: gelaagde, rond hemelse melodieën opgebouwde nummers
met op tijd en stond een rafelig randje.’Leaders of the Free
World’, hun nieuwe worp, verrast niet, maar bevestigt het talent
van deze Mancunians des te meer.
Opener ‘Station Approach’ is Elbow grand cru, een groene knop die
op majestueuze wijze openbloeit tot een prachtige klaproos. Zachte
percussie en de lijzige stem van Guy Garvey zetten schuchter de
toon en wanneer de drums invallen, is het eerste kippenvel al een
feit. ‘Picky Bugger’ is een weinig opvallend overgangsnummer dat al
naar een tweede hoogtepunt leidt, namelijk ‘Forget Myself’, de
eerste single. Net als ‘Fallen Angel’ op ‘Cast of thousands’ is het
een up-tempo nummer met een verduiveld catchy refrein, dat zalig
contrasteert met de traag ontluikende prijsbeesten die ‘Leaders of
the Free World’ rijk is. In ‘Mexican Standoff’ krijgen we nog
riffhongerige gitaren te horen, maar het zijn uitzonderingen tussen
de in tristesse badende en tot in de puntjes afgewerkte parels die
we van Elbow gewend zijn.
Het zal de luisteraar onmiddellijk duidelijk worden dat de mannen
van Elbow zich nog niet hebben bekeerd tot het vrolijke fransschap.
Garvey werd gedumpt door zijn vriendin Edith Bowman (dj bij het
Britse Radio 1) en dat zullen we geweten hebben. Ondanks de
politieke geladenheid van de titel van de plaat, krijgen we enkel
in het titelnummer een verwijzing naar de internationale politiek.
Meer bepaald het op angst en verdeeldheid gerichte beleid van
George Bush krijgt een flinke veeg uit de pan. In de overige
nummers staat het lijden van de jonge Garvey centraal. Schipperend
tussen spijt en verlangen zingt hij de lof van zijn verdwenen
geliefde. “While I won’t second guess / What you’re thinking of
me / I will miss you the way you miss the sea” , klinkt het in
het lichtjes geniale ‘The Stops’. Dat er serieus wat alcohol met
het verwerkingsproces is gepaard gegaan, blijkt in ‘Picky Bugger’:
“Thinking and sinking the wine / Kicking up mischief and feeding
the fire“. De empathisch ingestelde luisteraar kan niet anders
dan geraakt worden bij het aanhoren van zoveel leed. We kunnen
enkel hopen dat het maken van de plaat een therapeutisch effect
heeft gehad.
De kracht van Elbow schuilt in het feit dat de van emotie
doordrenkte teksten van Garvey worden ondersteund door geduldig
opgebouwde en complexe muzikale composities die groots zijn zonder
hun intimistische sfeer te verliezen of te ontaarden in pathetisch
gezwans. Het is een paradox waar slechts weinigen mee weg komen.
‘Leaders of the Free World’ is niet beter dan ‘Cast of Thousands’
en ‘Asleep in the Back’ maar ook niet slechter. Het is “gewoon” hun
derde prachtplaat op rij. Het doet deugd om te horen dat er nog
bands bestaan waarvan je zeker bent dat ze met kwaliteit op de
proppen zullen komen. Wij kijken al vol verwachting uit naar nummer
vier!
