2046 is een getal waar Wong Kar-Wai door gefascineerd is: eerder al
dook dit nummer op in zijn vorige film ‘In the Mood of Love’, om nu
helemaal op de voorgrond te treden. Reden voor de fascinatie met
dit getal, is de belofte van de Chinese overheid. Na de teruggave
van Hong Kong beloofde deze dat de autonomie gedurende de eerste 50
jaren zou gevrijwaard blijven. Hieraan komt dus een einde in het
jaar 2046.
Veel mensen vragen zich hardop af op dit wel zal gebeuren, en
dromen weg naar die verre datum. Ook Wong Kar-Wai – zijn twijfels
en verwachtingen heeft hij nu in filmvorm gegoten, en hij neemt je
mee op een onvergetelijke reis doorheen zijn onderbewustzijn.
Chow Mo Wan (Tony Leung Chiu Wai) schrijft allerlei stukjes om den
brode. Om meer geld in het laatje te brengen waagt hij zich aan een
roman. Ooit heeft hij een romance beleefd in een kamer met het
nummer 2046, en telkens hij in een ander hotel verblijft vraagt hij
naar diezelfde kamer. Zijn verhaal gaat over een trein die in de
toekomst naar de mysterieuze bestemming 2046 vertrekt. Niemand is
er ooit van weergekeerd en alle reizigers worden gedreven door
hetzelfde verlangen, hun verloren herinneringen terug te vinden.
Tijdens zijn schrijfproces beseft Chow dat de reizigers op de trein
allemaal vrouwen uit zijn verleden zijn, die allen op de één of
andere manier een indruk op hem hebben nagelaten.
Het heeft Wong Kar-Wai vijf jaar geduurd alvorens hij deze film als
voltooid kon beschouwen, en eerlijk gezegd, ik snap niet hoe hij
dat in vijf jaar heeft kunnen verwezenlijken. Eerst en vooral bevat
het verschillende verwijzingen naar al zijn vorige projecten:
verscheidene personages daaruit maken hier, al dan niet
kortstondig, hun opwachting. Dit wil niet zeggen dat je vertrouwd
moet zijn met al zijn andere werken. De film staat volledig op
zichzelf, maar het is een leuk weetje en geeft een extra dimensie.
Zo heb je er ook nog wat aan als je de film voor de -tigste maal
bekijkt. En dat je hem velen malen zal moeten zien om alles te
ontdekken, daar ben ik ook van overtuigd.
De andere reden voor het langdurige project is het scenario. Het is
ditmaal niet een film over één romance, maar over verscheidene, die
allen onderling nog eens verschillende raakpunten hebben. Nodeloos
dus te zegen dat hierin al veel tijd en werk is gekropen, om het
geheel toch nog een beetje overzichtelijk te kunnen houden.
Chow ontmoet tijdens zijn leven allerlei vrouwen, met wie hij
steeds een ander soort relatie heeft. Iedereen zal wel verscheiden
relaties herkennen, want er passeren er heel wat de revue. Zo is er
de relatie tussen Chow en Bai Ling (Ziyi Zhang), op het eerste
zicht de meest normale relatie, die bestaat uit passionele lust. Ze
zijn fysiek tot elkaar aangetrokken, en laten hun lusten de vrije
loop. Het begint en eindigt met een knal, ware het niet dat er
stilaan gevoelens in de relatie zijn geslopen, en onvermijdelijk
worden er harten gebroken. Een ander soort relatie heeft Chow met
Wang Jie Wen (Jie Dong en Faye Wong), die het best nog te
omschrijven valt als de broederzuster relatie, mat wederzijds
respect, maar niet meer.
Onderwijl is er ook nog de relatie Lulu/Mimi (Carina Lau) die een
lange verloren vriendschap voorstelt, waarbij je je afvraagt of er
niet meer had ingezeten.
Ten slotte is er nog de dubbele ontmoeting met Su Li Zhen. De
eerste ontmoeting met haar, wanneer ze gespeeld wordt door Maggie
Cheung, symboliseert het verlangen naar het onbereikbare, terwijl
de latere, met Li Gong, eerder staat voor de reboundrelatie. In
haar zoekt hij de oude Su Li Zhen, maar ondertussen is ze dat niet
meer.
Voor de volledigheid nog even meegeven dat ook de vader
dochterrelatie aan het bod komt, maar die mag je zelf
ontdekken.
Als alles zo mooi, simpel en chronologisch zou zijn voorgesteld,
zou je niet ver van de gemiddelde zondagnamiddagfilm hebben
gezeten, maar dat is hier niet het geval. Al deze relaties worden
door elkaar gemonteerd. Je wordt continu van het ene tijdstip naar
het ander gesleurd. Hierdoor kan het gebeuren dat je de draad al
eens kwijtraakt, maar dat is dan eerder te wijten aan een
onoplettendheid van jezelf, dan aan hetgeen er getoond wordt.
Natuurlijk maken de vele namen en de gelijkenissen tussen de
personages het er niet makkelijker op, maar met een inspanning lukt
het wonderwel. Eindelijk nog eens een film die een doorgedreven
inspanning van de kijker vraagt.
En nog ben je niet aan het einde, want je kan je ook nog eens
vergapen aan de ingenieuze manier waarop Chow zichzelf in zijn
verhaal schrijft. Niet nieuws, ‘Adaptation’ was hem voor, maar het zorgt
voor een zoveelste dimensie. Hijzelf speelt immers de hoofdrol in
zijn verhaal over de toekomst, dat niet de titel 2046 draagt, maar
wel 2047. In dit verhaal bevindt hij zich op de trein naar een
onbekende bestemming. Buiten de reizigers bevinden zich ook
vrouwelijke androïden die het leven aangenaam moeten maken – deze
symboliseren alle afzonderlijke ontmoetingen nog eens.
Alhoewel de ongelooflijke complexheid de grootste sterkte van het
verhaal is, is het tevens de achilleshiel. Was het echt wel nodig
om zoveel informatie in één film te proppen? Is deze versie wel de
beste? Er zijn verschillende montages gemaakt, en zo nu en dan merk
je dat er bepaalde delen ontbreken, of dat er zaken waren die meer
aandacht verdienden, maar dan ging het geheel waarschijnlijk te
lang zijn geworden. Het is een dunne koord om op te balanceren, mij
lijkt het erop dat de opdracht geslaagd is.
Hoe vaak word je met dit soort cinema geconfronteerd? Veel te
weinig naar mijn bescheiden mening, de laatste maal was met
‘Mulholland Drive’. Net zoals Lynch
levert Wong Kar-Wai een complexe film af, die op verscheidene
manieren kan geïnterpreteerd worden. Voor sommigen is dit de hemel
op aarde, voor anderen artistiek gekrakeel dat hem koud laat. Aan u
de keuze.
