“We zijn onszelf even kwijt geweest”, geeft Andy Cairns halverwege het interview toe. En aan de platen die hij eind jaren negentig afscheidde was dat meer dan af te lezen. Sinds High Anxiety uit 2003 lijkt de groep echter haar tweede adem te hebben gevonden. Nu Therapy? ook opnieuw herleid is tot een drietal, zijn de Ieren helemaal aan een nieuw leven toe: Never Apologise Never Explain heeft de energie en de kracht van een debuutplaat.
Andy Cairns (zang en gitaar): “We pikken ons oude tempo weer op. Vroeger maakten we platen altijd snel na elkaar, maar na Infernal Love is dat ingezakt: doordat nieuwe bandleden er bij kwamen en je plots met vier in plaats van met drie man aan tafel zat en er veel meer verschillende meningen ontstonden.”
enola: Ondertussen is Martin (McCarrick, zie ook ons vorige interview met Therapy?) vertrokken. Ondanks dat is de nieuwe plaat snel gevolgd. Zijn vertrek had meer positieve dan negatieve gevolgen?
Cairns: “Het ging niet meer om samen te werken met Martin. We bereikten een punt waar het niet meer ging over de muziek maar wel over de vraag of Martin er blij mee was. Dus wierpen we hem de keuze voor de voeten: zou hij zich meer kunnen vinden in een rotslechte plaat, waar hij wel tevreden is over zijn stukken, of wilde hij dat de groep een goede plaat maakte ondanks het feit dat hij niet al zijn bijdragen even geweldig zou vinden. Hij koos voor het eerste. Nou, toen dacht ik wel ‘wacht eens even, dit is ònze groep, van Michael en mij’.”
“Martin was meer en meer met elektronische muziek bezig maar hé: we zijn een rockgroep. We gaan na vijftien jaar niet plots elektronicaplaten maken. Het was best triest want Martin blijft een fijne kerel, maar we hebben hem vlakaf moeten zeggen dat als hij zich niet meer kon vinden in onze muziek, we verder wilden als trio. Gemakkelijk was het niet, maar de groep zou niet meer bestaan als dat niet was gebeurd.”
Michael McKeegan: “Je moet het je zo voorstellen: we spreken af om te repeteren. Iedereen komt op tijd. Behalve één kerel, die zonder verontschuldiging te laat komt. Dat is gewoon egoïstisch volgens mij: ik verwacht niet dat je als groep samenhokt en enkel maar voor de band leeft. Maar als het op de band aankomt, moet je wel je ego opzij kunnen zetten. Ik hoef ook niet in elk nummer een bassolo, want dat zou de nummers niet ten goede komen.”
“Je moet kunnen inschatten wat je sterktes zijn en wat die van de band zijn. En dan kun je geweldige platen maken. Met Martin kregen we bijna een vergaderzaalsituatie waarbij we rond de tafel zaten en discussieerden. We werden een soort debatclubje. Omdat we ons constant moesten verantwoorden voor wat we wilden. En daar slaat ook de albumtitel op: niets uitleggen, maar gewoon dingen doèn.”
enola: Het geluid van Never Apologise Never Explain doet erg denken aan jullie eerste platen, vooral wat betreft drums. Ik zou hem tussen Nurse en Troublegum in plaatsen.
Cairns: “We bestaan volgend jaar vijftien jaar, en wat Michael en ik een tijdlang niet beseft hebben is dat terwijl we met vier waren, we meer en meer weggingen van waar het ons om ging. We waren moe en uitgeput en waren niet meer bij de les. En toen Neil bij de groep kwam, keerde dat gevoel wat Therapy? als band zou moeten zijn weer terug. Toen hebben we beslist dat we er vanaf nu weer helemaal voor gaan. We zijn nu ook opnieuw vrienden. Niet dat we dat niet meer meer waren, maar het was anders met Martin. Hoeveel je ook kan leuteren over professioneel zijn en blablabla, uiteindelijk moet je volledig achter je groep kunnen gaan staan."
“Never Apologise… is bijlange zo poppy niet als Troublegum, het gaat meer om ritme en riffs, maar de plaat is heel direct. Dat de drums doen terug denken aan Nurse en onze eerste drummer Fyfe (Ewing, mvs) is overigens geen toeval. Het is zelfs een beetje ironisch dat mensen Neil met Fyfe vergelijken want op onze allereerste tour waren we voorprogramma voor Neils vorige groep, The Beyond. En die zeventienjarige Neil was één van de grote invloeden van Fyfe. Ze hebben allebei dezelfde muzikale voorkeuren en invloeden: een beetje jazz, dance, hardcore-punk, …”
enola: Wat me meteen opviel is dat er ook geen trage nummers, geen”Diane”’s of “Six Mile Water”’s meer op de nieuwe plaat staan.
Cairns: “Toen Martin mee begon te werken aan Troublegum waren we erg gek van zijn werk voor 4AD (hij werkte onder andere mee aan de platen van This Mortal Coil, mvs). Het werd echter nogal voorspelbaar: als ik met een trage afkwam, haalde Martin zijn cello boven en toen Graham nog in de band zat haalde die dan allerlei percussie boven. It became a fucking joke.”
““Diane” was geweldig omdat het zo’n totaal andere versie was van een rauwe Hüsker Dü-song. “Six Mile Water” was gewoon een sterk nummer. Op het einde durfden Michael en ik echter niets ook nog maar een beetje traag te spelen, want voor je het wist rolde Graham — een klootzak trouwens — een glockenspiel buiten en veranderde het in “November Rain”."
“Toen we Shameless aan het opnemen waren hebben we eens geweldig veel studiotijd verspild aan het zoeken naar een outro voor “I am The Money”: verschillende strijkersarrangementen, alle mogelijke percussie, … Michael en ik waren boven in de studio — ongeveer tien uur ver in dat opnameproces, toen Martin en Graham beneden net aan de Chinese percussie toe waren — en Martin vroeg plots ‘wat is er met ons groepje gebeurd? Dit klinkt als fucking Guns ’n Roses’: beneden knoeiden twee mensen die geen deel van Therapy? uitmaakten toen wij begonnen, aan een song die zij niet eens hadden geschreven.”
enola: De carrière van Therapy? lijkt me soms één die op haar hoogtepunt heel bewust afgebroken is. Na Infernal Love stonden jullie — zeker hier in België — op het randje van grote doorbraak. En toen werd het heel stil. Soms verdenk ik jullie ervan dat jullie toen bewust een stapje terug hebben gezet, dat het voor jullie zo groot niet hoefde.
Cairns: “Dat was het niet. Het waren effectief nogal verwarrende tijden voor ons toen. Ik vond Infernal Love fantastisch en ook Fyfe — waar ik op dat moment al een jaar niet meer mee had gesproken — zei plots dat het het beste was dat we ooit hadden gedaan. En de plaat deed het geweldig in België, Nederland en elders: in vijfentwintig landen stond “Diane” in de top tien. Waar wij vandaan kwamen, in Ierland en Engeland, haatte iedereen de plaat echter: rock met violen, dat kon niet volgens de hippe pers. Iets later werden platen van The Verve en Manic Street Preachers — die doorweekt waren van de violen — als meesterwerken ingehaald. En toen vertrok Fyfe.”
“Achteraf gezien is onze grote fout toen geweest dat we in één klap twee nieuwe mensen in de band binnenhaalden. Met Martin en Graham waren er plots twee nieuwe personen waar we rekening mee moesten houden. En Graham was nogal luid en goed voorzien van meningen. Martin was intelligenter en klassiek getraind. Dus zaten we plots met vier visies: Michael en ik wilden klinken als Therapy?, Martin wilde meer “Diane”’s, … Dat hoor je vooral heel goed aan Suicide Pact – You First: vier mensen die in één kamer naar mekaar zitten te roepen.”
enola: Iets anders dan maar: voor een groep uit Belfast hebben jullie je ook altijd ver gehouden van uitspraken over de politieke situatie daar.
Cairns: “Het vredesproces is tien jaar oud, en ze zijn nog aan het ruziemaken. Als politici er al niet uit raken, wat moeten wij dan zeggen? We hebben al vaak discussies moeten voeren met buitenlandse journalisten die niet begrepen dat wij erover zwegen. Maar wat moeten wij zeggen? Therapy? dat zegt ‘komkom, kunnen we niet gewoon vrienden zijn?’ (lacht). Als je zoals in ons in Noord-Ierland opgroeit en je wordt er dag in dag uit mee geconfronteerd, dan wil je ’s avonds geen groep zien die je vertelt hoe rottig je leven is.”
enola: Je hebt The Cranberries wel ooit een veeg uit de pan gegeven omdat ze het er in “Zombie” over hadden.
Cairns: “Yeah. And fucking right too. Wat weten zij over Belfast? ‘With their tanks and their bombs’: nogal gemakkelijk om vanuit het Zuiden te zeggen dat de Engelse regering slecht is en Ierland goed.”
enola: Ok, maar je vergeeft U2 dan wel? Zij zongen er ook over.
Cairns: “”Sunday Bloody Sunday” is een goed nummer. Er is maar één ding dat ik Bono daarover verwijt: ik zag ze optreden in Belfast toen ze het nummer voor de eerste keer speelden. Hij kondigde een song aan met de titel “Sunday Bloody Sunday” en je voelde in het publiek de huivering: “oh-ow”. En Bono voegde er aan toe: ‘als jullie het geen goed nummer vinden, spelen we het nooit meer opnieuw.’ Ze speelden het, het kwam goed over: groot applaus. Maar even later stond het op War: ze hadden het duidelijk al lang ervoor opgenomen. Dus had hij dat niet mogen zeggen.”
enola: Op jullie site hou je een dagboek bij, waarin je na de opnames vertelde over je ritueel om nieuwe platen te testen. Je draait ze in verschillende omstandigheden en die avond zou je Never Apologise Never Explain aan een dronken luisterbeurt onderwerpen. Hoe kwam de plaat er uit?
Cairns: “Geweldig. Zeker als je er rekening mee houdt dat ze op koffie is opgenomen. De beste muziek voor als je gedronken hebt, is echter AC/DC. Ik denk dat als je dit album té dronken beluistert, je er psychotisch van zou worden. (lacht) Ik had een fles rode wijn op toen ik ze draaide en het klonk verrassend goed.”
enola: Wat is de beste Therapy?-plaat om dronken te beleven?
Cairns: “Babyteeth. Voor in de auto? (stilte) Suicide Pact denk ik toch (lacht). En voor de koptelefoon: Infernal Love. Al moet je Semi-Detached op dat gebied niet onderschatten: ergens in die drie jaar dat we er aan bleven sleutelen beslisten we dat het een psychedelische plaat zou worden. Dus hebben we een cyclosonisch apparaat binnengehaald dat er voor zorgt dat je de muziek hoort rondgaan. We hebben het effect uiteindelijk enkel behouden in “Straight Life” en “Born Too Soon”.”
McKeegan: “High Anxiety is overigens een goed start-van-de-zomeralbum en ook Never Apologise Never Explain komt op een perfect moment uit. Het is geen strandplaat, maar eerder voor als de nacht net is gevallen en het wat introspectiever wordt.”
Cairns: “File under october.” (schatert)
Therapy? Speelt op 10 november in de Ancienne Belgique. Tickets op abconcerts.be