Waarin kunnen we vandaag nog geloven? In tijden van religieuze afkeer is er dankzij Jason Swinscoe en de zijnen nog een geloof in de kracht van muziek om het dagdagelijkse te overstijgen.
Slechts een minderheid van de inwoners in België identificeert zich nog nadrukkelijk met een welbepaalde religieuze overtuiging. In tijden van secularisering staat geloof onder druk en toch is het moeilijk om spirituele opvattingen volledig uit ons dagelijkse leven weg te denken. De zelfzekerheid waarmee we discussiëren over thema’s zoals ongelijkheid, terreurdreiging en klimaatverandering suggereert dat velen een belang hechten aan een geloof in feiten, ideeën en de waarheid (of voornamelijk hun eigen gelijk). Geloof is van karakter veranderd maar onderstut in zeker zin de moderne, seculiere samenleving. Voor het creatieve team achter The Cinematic Orchestra is het uitgangspunt dat geloof nog steeds de architectuur van onze realiteit vormt.
Jason Swinscoe en Dominic Smith hebben er welbewust voor gekozen om met To Believe de luisteraar geen kristalheldere antwoorden of argumenten aan te reiken. Er zijn in de zeven, grotendeels uitgesponnen composities geen kant-en-klare suggesties voor zaken waarin we nog kunnen geloven. In de lijn van vorige albums, reikt The Cinematic Orchestra ons eerder een audiovisuele manier aan — voor het verbeeldende deel bent u zelf verantwoordelijk — om na te denken over ons spiritueel bewustzijn en diepere drijfveren.
Het gefragmenteerde antwoord (of gebrek aan antwoord) toont zich ook in het productieproces en de gastbijdrages. Het concept kwam tot stand en werd ontwikkeld op meerdere plaatsen (Los Angeles, New York en Londen) en gedurende korte samenkomsten over een tijdspanne van tien jaar. Artiesten als Grey Reverend, Heidi Vogel en Roots Manuva kregen de kans om mee te werken, zonder gebonden te zijn aan een concrete compositie of inspiratiebron. Het resultaat is een veelzijdig album dat niettemin als een nauw aansluitend geheel aanvoelt.
The Cinematic Orchestra doorbreekt als vanouds de grenzen tussen klassiek en elektronisch, instrumentaal en vocaal, alsook minimaal en groots in karakter. Openingsnummer ‘To Believe’ is daar meteen het voorbeeld van: een sobere gitaar glijdt over in een strijkorkest, de hoge zangtonen van Moses Sumney monden uit in een wapper van jewelste. “And when our worlds collide / Eyes remember every light”. Het geesteskind van Swinscoe nam na het laatste studioalbum (Ma Fleur) een harde reset om op die manier de volgende stap aan te vatten. The Cinematic Orchestra werd daarin bijgestaan door Dominic Smith, die al jaren de eindproductie voor zijn rekening neemt maar voor het eerst in het volledige creatieve proces is betrokken.
To Believe staat ver van de nu-jazz die twintig jaar geleden met flair en frisheid door een groep geluidsarchitecten op de Britse muziekkaart werd gezet. Onze voelsprieten herkennen echter snel een reeks knipogen naar het verleden. Meer bepaald door samenwerkingen met andere artiesten uit de stal van Ninja Tune maar eveneens in de vormelijke overeenkomsten met Ma Fleur (‘’Lessons’’) en In Motion #1 (‘’The Workers of Art’’). Een elektronische hartslag met hartveroverende melodieën: het originele recept is aanwezig en doet nog steeds zijn werk.
Ook voor zij die zich niet meteen door het cinematografische karakter van de naam aangesproken voelen, blijft het zinvol om The Cinematic Orchestra een kans te geven. Fans van het laatste album van James Blake zullen zich verlekkeren aan ‘’A Caged Bird/Imitations of Life”. Roots Manuva geeft er een masterclass in rap die wonderwel zijn aarding in een gelaagd instrumentaal pakket vindt. De doorgaans ingetogen Grey Reverend stijgt boven zichzelf uit in de abstracte pracht en praal van ‘’Zero One/This Fantasy’’. Grootsheid zit in het kleinste gebaar.
To Believe is een album dat zowel bevraagt als naar boven doet turen, in een onbegrensd verlangen voor hetgeen niet met woorden te bevatten valt. The Cinematic Orchestra rijkt geen antwoorden aan maar in de zeven composities zit voldoende verwondering en magie verscholen om eenieders zoektocht naar zingeving verder te zetten.
