Begin jaren negentig gold black metal nog als een uitlaatklep voor psychopathische clowns met een voorliefde voor zwart-wit en extremisme. Maar met het professioneler worden van de scene verdween ook het brandend vuur en de passie waardoor het aantal generische bands en grand guignol acteurs hand over hand toenam terwijl de muziek steeds meer een eenheidsdrab werd.
Meer dan voer voor de fans, die onder het motto "meer is beter" zich blijven volstouwen met de zwartgeblakerde trog van blast beats en ijselijk gekrijs, is het hele gebeuren niet. Wanneer een enkele band zich uit de stinkende drab van inwisselbaarheid weet op te werken, is dit vaak doordat deze een spel van elementen speelt en het genre moedwillig laat kruisbestuiven met een veelvoud aan al dan niet verwante stijlen waardoor geregeld een geheel nieuw geluid ontstaat. Toch werkt het omgekeerde even goed: bands die een puurheid en terugkeer naar de wortelen van het kwaad ondernemen, kunnen evenzeer opzien baren, onder voorbehoud uiteraard dat het (on)heilig vuur in hen zo brandend is dat het de hel zelf het nakijken geeft.
Zijn cultstatus onder niet-black metalfans in het achterhoofd houdend, lijkt het veilig te stellen dat het Amerikaanse Wolves In The Throne Room vooral grossiert in genreoverstijgende uitstapjes en op maat van postironische hipsters geschreven nostalgische knipogen. Maar hoewel beide elementen wis en waarachtig aanwezig zijn op de albums van de band, valt er veel meer te zeggen voor het op het Noorse black metal geschoeide geluid van de band. Tot treurens toe kan verwezen worden naar de manier waarop Wolves In The Throne Room vooral de mosterd haalt bij de eerste platen van Emperor en Enslaved — wat ook op Celestial Lineage het geval is — maar nergens onderlijnt dit de eigenheid van de band.
Mag er een mooier voorbeeld heten dan openingstrack "Thuja Magus Imperium" dat na een lieflijke vrouwenstem openbarst in een storm van denderende drums, onaards gezang en snerpende gitaren die na een slordige zeven minuten een korte rustpauze nemen alvorens opnieuw over te gaan in een storm van muzikaal geweld? Ook het zo mogelijk nog gewelddadigere "Subterranean Initiation" (laat niemand nog beweren dat Amerikaanse black metal minderwaardig zou zijn aan zijn Europese/Noorse broers) weigert een knieval te maken en laat eenieder horen waar black metal voor stond en staat: geen intellectuele spotterijen of vergezochte knipogen maar hondsbrutale oerschreeuwen uit de onderbuik van de aarde.
De ecofundamentalisten achter de band hebben dan ook lak aan alles wat onoprecht klinkt (dat hebben ze alvast gemeen met de aanhangers uit de hoogdagen) en weten zelfs in de meer avant-gardistische songs als "Woodland Cathedral" (steunend op keyboards, hooggestemd vrouwengezang en flarden drums en gitaar) of goed doordachte intermezzo’s als "Permanent Changes In Consciousness" en "Rainbow Ilness" de teneur van het album vast te houden. De essentie blijft immers in bloed, bodem en traditie gedrenkte black metal zoals het compromisloze "Astral Blood" samen met complexere/experimentelere "Prayer Of Transformation" duidelijk maakt.
Met Celestial Lineage beweert de band de trilogie die startte met Two Hunters tot een einde gebracht te hebben, en daarmee ook het mogelijke einde van Wolves In The Throne Room zelf ingeleid te hebben. Een waardiger testament lijkt in dat geval moeilijk denkbaar, in het bijzonder voor een band die plaat na plaat bewees dat black metal zelfs een slordige twintig jaar na zijn hoogdagen nog steeds een verbetenheid kan uitstralen die ongehoord is. Met satanisme heeft het nog weinig te maken, maar Wolves In The Throne Room heeft dan ook begrepen dat niet ideologie op zich belangrijk is, maar wel de mate waarin men bereid is zich daarin te verliezen. Occultisten of ecofundamentalisten? Black metal omarmt het allemaal onder het motto dat een terughoudende middelmaat leidt tot een zielloze verschraling.
Wolves In The Throne Room speelt op 1 november in Magasin 4.
