De vraag of u dit oprecht goed vindt, zal geregeld worden gesteld als u het negende album van Spaceheads, en tweede met Max Eastley, laat horen tijdens een van uw vele loungefeestjes. Want A Very Long Way From Anywhere Else klinkt als niets anders dat u ooit gehoord hebt.
Spaceheads is het Britse duo Richard Harrison (drums) en Andy Diagram (trompet) die al sinds 1989 samen een vreemde mix van jazz en avant-garde-elektronica creëren. In 2001 werkte de groep een eerste maal samen met de kunstenaar Max Eastley, wiens geluidssculpturen vaak een geheel eigen leven leiden. Eastley, geïntrigeerd door klanken en hun verhouding tot de omringende wereld, bouwde voor zichzelf het instrument "The Arc" waarmee hij verder de paden van de sonische terreur opzocht, vaak in samenwerking met andere muzikanten.
Het album dat hij samen met Spaceheads uitbracht, The Time Of The Ancient Astronaut, sluit veel dichter aan bij zijn eigen werk dan bij dat van het duo Harrison en Diagram, enkel "Ancient Astronauts" komt echt in de buurt van Spaceheads werk. De verstoorde klanken zweven in een doelloze ruimte en laten vooral de zinloosheid en onverschilligheid van het lege universum horen. All Music Guide sprak zelfs over "star trek on acid" in een poging het album te omschrijven.
Op A Very Long Way From Anywhere Else krijgt de samenwerking met Eastley eindelijk een vervolg. Het trio blijft op zijn tweede plaat samen zweren bij eenzelfde aanpak en dus zijn er op dit album opnieuw bezwerende soundscapes en angstaanjagende geluidssculpturen te horen, waarbij slechts nu en dan een trompet of drum als dusdanig kan worden herkend.
"The Chamber Of Statues" mag het album openen en verklaart meteen de oorlog aan al wat goed en vredig is. De "uneasy listening" sleept zich langs rommelende drums, kletterende cimbalen en krakende geluiden naar een onbestemd einddoel dat dood en verderf in zich draagt. Het terra incognita wordt daarna betreden in "Every Thought Is Buried In Time" dat spookachtige grootstadjazz (Diagram in een schitterende rol) laat weerklinken doorheen ruïnes en stoffige wegen. Het nummer weergalmt de verloren pracht van een beschaving die eeuwen geleden ten onder ging, bezweken onder de eigen grootheidswaanzin.
In "Love Lends Wings To Our Desires" wordt dat pad verder verkend, alleen klinkt alles nog desolater en beangstigender. "Isolation" breekt met het jazzgevoel en laat de geesten van Mars los in een op drift geraakt ruimteschip waar paranoïde gedachten worden vertaald naar klanken. In het zich rustig ontplooiende maar nergens tastbare "Assume The Place Of The Dead" daalt een futuristische Orpheus de trappen van de hel af op zoek naar zijn Eurydice, maar de belofte van verlossing wordt nergens hoorbaar gemaakt. Orpheus zal Hades niet ontmoeten. Het rammelende "The Dream That Murdered Sleep" staat in schril contrast hiermee. De op hol geslagen freejazz klinkt gratuit en chaotisch maar hoort nergens meer thuis dan op dit album.
Het pièce de résistance is evenwel de twintig minuten durende titeltrack die een universum op zichzelf is. Meanderende trompetten, bronstige drumslagen en heldere klanken vormen de hoofdmoot van de eerste helft van het nummer, terwijl in de tweede helft een tropisch klankentapijt langzaam ontspoort in een waanzinnige freejazzoefening. "Escape" heeft hierna de dubbelzinnige eer als laatste aan te treden. Het nummer zoekt aansluiting bij de vorige nummers en combineert onbestemde geluiden met verstoorde ritmische patronen en een op hol geslagen trompet.
Wie de electrojazz van Spaceheads een warm hart toedraagt, doet er misschien goed aan hier met een wijde boog omheen te lopen. Want A Very Long Way From Anywhere Else is geen Spaceheads-album, net zomin als The Time Of The Ancient Astronaut dat was. Dit is een album dat zich niet zomaar laat definiëren maar het is er ook een waarmee u oprecht "ja" kunt antwoorden op de vraag of u dit nu werkelijk goed vindt.
