Anti- Records staat stilaan bekend als het label dat de oude soulgrootheden, die tientallen decennia geleden hun hoogtepunt kenden, van onder het stof haalt en weer in de studio zet. Zo maakten Mavis Staples, net als Bettye Lavette en Solomon Burke (die sinds deze maand helaas niet meer tot die overlevers behoort), enkele van de beste platen van hun carrière. Ook You Are Not Alone behoort tot die categorie.
In 2007 sloeg Staples ons met verstomming door samen met Ry Cooder het indrukwekkende "We’ll Never Turn Back" in te blikken: een protestplaat tegen racisme en onderdrukking waarop een verzameling traditionele songs van een nieuwe glanslaag voorzien werden. Na het livealbum uit 2008, Mavis Staples Live: Hope At The Hideout, is er nu een tweede studioplaat op Anti-, waarbij de ondertussen 71-jarige zangeres de handen in elkaar slaat met Chicago-stadsgenoot Jeff Tweedy van Wilco. De frontman is naar eigen zeggen een grote fan en drukt, net zoals Cooder, zijn stempel op You Are Not Alone zonder het echt zijn eigen plaat te maken. Hier en daar speelt Tweedy gitaar of bas en ook Wilco-toetsenist Patrick Sansone maakt een gastoptreden. Daarnaast bestaat de band vooral uit muzikanten waarmee Staples de voorbije jaren op tournee was.
Tweedy zorgt in Wilco’s studio ’The Loft’ voor een frisse en subtiele productie. Maar zijn grootste bijdrage aan dit album zijn zonder twijfel de twee nieuwe nummers die hij voor Mavis Staples schreef. Het politiek getinte "Only The Lord Knows" is een mid-tempo bluesrocker die een beetje anoniem op de tweede helft van het album huist. De titeltrack, het soulvolle "You Are Not Alone" is echter het echte prijsbeest. Een schouderklop die zo intiem georkestreerd is dat Staples niet moet uithalen om boven het instrumentarium uit te komen en haar stem laat knisperen als een kampvuurtje: "You are not alone, I’m with you / I’m lonely too / What’s that song, that can’t be sung by two". Of zoals Tweedy zegt: muziek laat de luisteraar weten dat er minstens één andere persoon dezelfde gedachte heeft gehad als jij.
Daarnaast vinden we ook twee nummers terug van Roebuck ’Pops’ Staples, vader en bezieler van The Staples Singers. Hoewel "Don’t Knock" en "Downward Road" meer dan 40 jaar oud zijn, behandelt Tweedy ze met respect en klinken ze, als we de moderne opnamemogelijkheden even vergeten, nog steeds hetzelfde. Andere traditionals zet Tweedy dan weer volledig naar zijn hand. Van "In Christ There Is No East And West" maakt hij bijvoorbeeld een heerlijk weids klinkend countrynummer, dat flirt met de sound van Wilco en waarin een vibrafoonmelodie zich door de strofen laat leiden als een afgevallen blad door de wind.
Naast de nieuwe nummers van Tweedy en traditionals blijft de plaat in balans door enkele covers, die net als bij de American Recordings van Johnny Cash eigenlijk nieuwe songs worden. Aan "Losing You" van Randy Newman komen namelijk geen strijkers of toetsen aan te pas, maar net als Newman weet Staples de song te doorweken met melancholie. "Last Train" van Allen Toussaint groovet de groeven in de compact disc nog een flink stuk dieper, niet in het minst dankzij de wandelende baslijn van Jeff Turmes en dan is er nog "Wrote A Song For Everyone", het nummer van Creedence Clearwater Revival, dat van een extra soulbodem werd voorzien en aan een sneller — misschien wel natuurlijker — tempo werd ingespeeld.
Waar "We’ll Never Turn Back" een protestplaat was, is "You Are Not Alone" er vooral een over naastenliefde, verlossing en connectie. Met de nieuwe titelsong als kapstok grijpen Staples en Tweedy terug naar de roots van de gospel en de begindagen van The Staple Singers, de band met haar zussen en haar vader Pops Staples, die tien jaar geleden overleed. De verzameling songs zwerft langs gospel, soul, blues en zelfs country, maar staat steeds in dienst van Mavis Staples: een zangeres op leeftijd, maar met een stem dieper dan het Baikalmeer, die geen enkele computer kan verbeteren, laat staan nabootsen.
