Toen eind 2013 de debuutplaat van Linus verscheen, ontlokte dat bij een recensent de woorden soft power. Het is misschien wel de meest treffende omschrijving van de fijngevoelige en poëtische aanpak binnen het project van gitarist Ruben Machtelinckx en rietblazer Thomas Jillings tot nog toe. Voor Felt Like Old Folk – het derde album van het Belgische duo – zijn deze woorden nog perfect op hun plaats, hoewel er op muzikaal vlak sprake is van een niet onbelangrijke koerswijziging.
Men moest al bijna een hart van steen hebben om niet door de knieën te gaan voor Onland, die hemelsmooie eersteling van Linus waarop de warme combinatie van gitaar en sax/klarinet een fluwelen repertoire tot leven bracht. Machtelinckx en Jillings wierpen zich met die plaat op tot voorvechters van een pakkende melodie, en wisten bij velen een gevoelige snaar te raken, wat ze met de titelloze opvolger uit 2014 nog eens overdeden in het gezelschap van de Noorse drummer Øyvind Skarbø en gitarist Frederik Leroux. Waar de muziek tot dan toe af en toe al een keertje mocht schuren, zoekt het duo in Felt Like Old Folk steeds vaker de mysterieuze en zelfs donkere kanten van het emotionele spectrum op. De composities verdwijnen daarbij bijna volledig naar het achterplan, want naast een gecomponeerd stuk bestaat het overgrote deel van de muziek uit pure improvisatie.
Ook deze keer zijn er met Niels Van Heertum en de Noorse violist Nils Økland twee gasten van de partij, die bovendien elk een weinig courant instrument bespelen. De jonge euphoniumspeler Van Heertum beschikt over een muzikale actieradius die reikt van jazz en vrije improvisatie tot pop en rock (Chantal Acda, Marble Sounds), en is door zijn betrokkenheid in projecten als Ifa Y Xango, Mount Meru en Keenroh XL een alomtegenwoordige verschijning op de Belgische podia. Økland kan met een reeks opnames voor labels als ECM (waaronder de mooie soloplaat Monograph), Hubro en Rune Grammofon een iets uitgebreidere referentielijst voorleggen en is bovenal een van de zeldzame specialisten van de Hardangerviool, een Noors folkinstrument dat naast vier gewone snaren ook zogenaamde resonantiesnaren heeft.
Een mooie cast om de lijn van de vorige Linus-albums door te trekken zou je denken, maar toch kiezen Machtelinckx en Jillings voor een nieuw avontuur, eentje waar spontaniteit en risico centraal staan. En dat is toch wel even aanpassen, zo blijkt uit de meer dan zeventien minuten durende opener “A”, waarin op sommige momenten wordt gemusiceerd op de tast. Korte frasen of louter klanken doen hun intrede en vinden gestaag een soort harmonische aansluiting met elkaar, waarbij de bijdragen van Økland soms de bovenhand nemen. Toch pikt de groep er niet meteen een idee uit en blijft de carrousel van zoeken en proberen lange tijd rondjes draaien. Na een passage in een akelig muzikaal landschap vol zoemende en pingelende klanken, vindt Machtelinckx een opening voor een ostinate baspartij, wat Jillings inspireert tot beheerste sololijnen terwijl Økland en Van Heertum zich wat op de achtergrond plaatsen. Hier komt het sterkste Linus plots bovendrijven en blaakt de groep van zelfvertrouwen.
Op het innemende “Old Folk” wordt meer een verhaal verteld, met Van Heertum die zich wat opvallender gaat moeien en daarbij een mooie balans vindt met de bijdragen van Jillings. Toch is het vooral Økland die de richting bepaald, met melodische suggesties bij aanvang van het stuk en enkele brede, weemoedige uitbarstingen naar het einde. Ook op afsluiter “Felt” (de enige compositie op deze plaat) is de Noorse violist dominant aanwezig. Machtelinckx ontwikkelt een pulserend patroon met enkele arpeggio’s, waar Økland zijn meanderende, soms wat korrelige vioollijnen overheen weeft. De synchrone en unisono partijen van Jillings zorgen voor extra punch, waarbij de saxofonist er op prachtige wijze in slaagt de Hardangerviool ook qua timbre tegemoet te komen.
Met het zoekende en open karakter van de eerste helft van deze lp (of cd) en de meer doelgerichte aanpak van de tweede, geeft Felt Like Old Folk eigenlijk perfect het concert weer dat we eind 2015 van deze groep meemaakten in de Hnita-hoeve. Ook daar werd de luisteraar aanvankelijk wat in de mist gezet, om deze dan onverwachts en bij vlagen met pure schoonheid bij het nekvel te grijpen. De poëtische kern van Linus is in dit door vrije improvisatie gedomineerde oeuvre dus nog wel degelijk aanwezig, alleen zit het deze keer in een wat ruwere bolster vervat. En dat kan nu eenmaal een beetje prikken.
