Jarenlang hebben Levellers maar wat rondgedoold. Goed, ze waren nog altijd kwaad op de wereld, maar eigenlijk viel het al bij al nog mee en voelde al die verplichte woede vooral steriel aan. Met een crisis die stevig in de kuiten bijt en meer redenen dan je vingers en tenen hebt om eens goed te vloeken op de maatschappij, blijken de punkfolkies van weleer echter tandeloos.
Geen verbetering dus, dit Static On The Airwaves. Of, kom — we zijn mild vandaag, want het is vakantie — een kleine. De vergelijkingen die fans maken met de topper Levelling The Land zijn zwaar geflatteerd, maar af en toe knettert nog een heel klein beetje de vonk van weleer, toen de groep met zijn Pogues-meets-The-Clashgeluid zelfs Torhout-Werchter haalde.
“Truth Is”, bijvoorbeeld, dat met een kenmerkende fiedel begint en in zijn refrein “If I don’t make it / You can’t break it” doet denken aan een beleefde variant van het zwaar opruiende b-kantje “Subvert” uit 1993. Dat was een cover van Zounds die opriep tot revolutie (“If you work in a factory throw a spanner in the works / Internal sabotage, hit them where it hurts”), deze single haalt zijn inspiratie bij Griekse Levellers-vrienden en hun worstelen met het dagelijks bestaan sinds generaal Merkel haar langzame wurging begon.
In “We Are All Gunmen” is het Simon Friend — die andere songleverancier naast Mark Chadwick — die nog eens een bijdrage doet. Een hoogtepunt op het album; minder opzichtig folk, licht-elektronische onderlaag, refrein met hoog-anthemgehalte, en een tekst die oproept de democratie te bewaken. Het houdt steek.
Het is song twee op dit album; het gaat dus bergaf van hier. Een mooie poging is nog “After The Hurricane” waarin de groep zich buigt over het lot van de door orkaan Katrina getroffen bevolking van New Orleans. Het doet wat vreemd aan voor een groep die in de Verenigde Staten nooit voet aan de grond kreeg, maar het nummer heeft zijn momenten. Een mooie melodie, bijvoorbeeld, maar die klinkt net te mak om helemaal impact te hebben.
Met een opruiende viool vol effect doet “Our Forgotten Towns” niet helemaal onbewust terugdenken aan “England My Home”, en Chadwicks aanhef “What happend to the country fairs” belooft veel. De groep krijgt deze intro echter niet tot een echte song gesmeed, en blijft voortborduren op iets wat enkel de belofte voor wat volgt, had mogen zijn.
En zo gaat dat maar verder. Elk goed idee wordt maar half uitgewerkt, en de slechte overheersen. Een lichtpuntje is nog “Alone In The Darkness”, dat laat horen dat Friend als het op de pure songs aankomt nog altijd de beste van deze troep is. Maar dan gaat het licht definitief uit. “Raft Of The Medusa” begint nog veelbelovend, maar blijkt uiteindelijk niet veel meer in huis te hebben dan die fijne vioollijn uit de intro, een saai geschiedenislesje en folk by numbers. Dat “Mutiny” moest volgen, stond in de sterren geschreven, maar moest dat echt zo’n oeverloos vervelend nummer zijn?
We zijn vorige week op Beleuvenissen nog eens deze oude liefde gaan meepikken (er was niets beters te doen en vijf dagen na Werchter was het tijd voor nog eens een concert) en wat we daar zagen, bevestigde wat deze plaat laat voelen. De houdbaarheidsdatum is verstreken, maar ver weg in hun eigen wereldje van overtuigden heeft niemand dat de Levellers al durven vertellen. De confrontatie met de realiteit wordt er des te ontluisterender door. Tijd om er mee op te houden.
