Een vriend wiens muzikale kennis en smaak ik niet de geringste
vind, vertelde me jaren terug dat zijn eerste kennismaking met Kate
& Anna McGarrigle er één was van verbazing. VPRO programmeerde
een documentaire over Loudon Wainwright III en die stelde zijn
vrouw en haar zus voor die ook een nummer ten hore zouden brengen.
Toen leken het twee gekke huisvrouwen die met gitaar en accordeon
hun fifteen minutes beleefden temidden van de
gezinsvriendelijke keuken. ‘Complainte Pour Ste Catherine’ werd
nadien een wereldhit en je moet al ver weg geweest zijn als je het
refrein niet kunt meezingen, of op z’n minst neuriën.
In 1998 brachten de musicerende zussen hun achtste studiocd uit.
‘The McGarrigle Hour’ was een 21 nummers tellende voorstelling van
hoe getalenteerd hun familie en vriendenkring wel is. En het was
inderdaad een lange parade van uitstekende muzikaliteit.
Nu, zeven jaar later, krijgt deze cd een kerstvervolg. Verwacht
geen ‘Silent Night’, geen ‘White Christmas’ of ‘Jingle Bells’.
Neen, daarvoor is de McGarrigle-familie iets te eigenzinnig en
origineel. Hier geen saccharine-arrangementen of mierzoete
melodieën, maar nummers waar het plezier en talent van afdruipt als
was het een ijsje bij een hittegolf.
De cd opent met een waar orgeltje. Voor The McGarrigles niet zo’n
uitzonderlijke keuze, aangezien ze steeds uitvoerig gebruik maken
van akoestische instrumenten, die ze op de koop toe laten klinken
als versterkt gerief. ‘The Seven Joys Of Mary’ laat de hele familie
(of dat nu bloedverwant is of niet) samen zingen in een soort van
sing-a-long waarvan je hoopt dat niemand met minder talent
zich daar zal aan wagen.
Uiteraard staan er op deze verzameling wel degelijk een aantal
traditionals. ‘God Rest Ye Merry Gentleman’, opnieuw met de
complete bezetting, klinkt zoals waarschijnlijk de engelen boven de
stal zouden klinken. Het acapella ‘Old Waits Carol’ doet de tijd
verdwijnen dankzij de zowel harmonieuze als dissonante klinkende
zes stemmen. Emmylou Harris doet wat ze steeds doet en brengt een
schitterend ‘O Little Town Of Betlehem’.
Bij nummer vier breekt de cd uit zijn klassiek klinkende intro.
Kate en Anna die in beter Frans dan ooit ‘Il Est Né’ vooruitstuwen
met de hulp van Martha en Lily Lanken (dochter van Anna). Zonnige
visioenen van een fanfare die door een besneeuwde bergketen trekt,
komen spontaan opzetten.
Het siert de zussen dat ze het jonge grut naar voor schuiven.
Rufus Wainwright croont zichzelf
een weg door het jazzy ‘What Are You Doing New Year’s Eve’, terwijl
zus Martha en Lily duetteren op
Jackson Browne’s ‘Rebel Jesus’. Het klinkt alsof Kate en Anna
opnieuw twintigers zijn. Martha gaat verder met Rufus tijdens het
onaardse ‘Some Children See Him’. Rufus krijgt zijn moment van
glorie op het zelfgepende ‘Spotlight On Christmas’, waarin het
materialisme van de feestdagen op z’n Rufuses wordt gehekeld.
Kate en Anna nemen drie originals voor hun rekening. Het spoken
word stuk ‘Counting Stars’ waarin Vinnie Dow een spijtbetuiging
declameert terwijl de zussen hun typische backingvocals boven
halen. ‘Wise Men’ werd drie jaar terug al op hun website te
downloaden gezet en hier puren ze de originele versie verder uit.
Ze waren ooit Bad Seeds, maar hier klinken ze als Nick Cave zelf.
Ze overtreffen hun eigen stijl echter met ‘Port Starboard Sox’. Het
nummer begint als een kleine rockopera, waarna het omslaat in één
van hun kenmerkende melodieën om uit te monden in een feest van
kleine instrumentjes, waarna ze terugkeren naar een wervelende
rockoperafinale. En dat alles in minder dan drie en een halve
minuut. De cd eindigt gepast met het van iedereen bekende en hier
door familievriend en muzikant sinds eeuwen Chaim Tannenbaum
gezongen ‘Blue Christmas’.
‘The McGarrigle Christmas Hour’ gaat vooral over familie, vrienden
en die sfeer, en helemaal niét over witte sneeuwtapijten, lichtjes
en bellen. Dit idee kent z’n hoogtepunt tijdens ‘Merry Christmas
And Happy Newyear’, van en door Martha Wainwright. De song bevindt
zich halverwege de cd en lijkt het nummer te zijn waarrond de rest
van de cd zich comfortabel nestelt. Deze rocksong, waarin Martha
haar eenzaamheid van voorbije kerstdagen beschrijft, is even
beklemmend als het drie jaar oude ‘Maybe This Christmas’ van Ron
Sexmith, dat ook al eenzelfde thema aanboorde. Martha kreunt
zichzelf een weg door het soms chaotische en steeds bitchy nummer.
Of hoe je kerstmuziek ook totaal anders kan interpreteren.
Het mag duidelijk zijn. Kate & Anna McGarrigle leveren nog maar
eens een fijne verzameling nummers af. Bovendien zijn ze niet te
beroerd om een stap opzij te zetten en bijna van het
spreekwoordelijke podium te worden gespeeld door de nieuwe
generatie, die maar al te graag de fakkel overneemt. Elk jaar
verschijnen er kerstcd’s en nu en dan zit er eens één tussen die
zich boven de gebruikelijke middelmaat verheft en het gegeven naar
zijn hand zet en niet omgekeerd. Misschien zijn daar inderdaad twee
gekke huisvrouwen voor nodig. Wie graag muziek voor deze tijd van
het jaar opzet, maar geen genoegen neemt met meer van hetzelfde,
rent nu richting de betere muziekwinkel.
