Pagan Records, 2012
Een kleine queeste op Wikipedia leert me dat Marzanna een
Slavische godin is, die vooral wordt geassocieerd met de dood, de
winter en nachtmerries. Ieder jaar worden er bij het begin van de
lente nog steeds stropoppen verbrand, gemaakt naar haar beeltenis.
Volgens Google Vertalen betekent “Królowej Polski” zoiets als
“koningin van Polen”. Voor de juiste vertaling spreek je misschien
best even de schilder van de buren aan, maar je krijgt zo wel een
idee van waar de naam vandaan komt.
Laat het beeld van die koningin nu gerust even bezinken. Bestaat
er immers een puurder blackmetalbeeld dan dat van een godin vol van
ongenade, die wordt geportretteerd als de monarch van het
uitgestrekte en weerbarstige Polen? Furia speelt dus pure
blackmetal, maar niet zonder haar eigenaardigheden. Op de twee
vorige releases van de groep waren die nogal prominent te horen,
zodat de e.p. ‘Halny‘ en langspeler
‘Grudzien za
Grudniem‘ nog bij de avant-garde kon worden gevoegd. Het
nieuwste album spoort dan weer wat meer met wat we over het
algemeen verstaan onder (old school) blackmetal.
‘Marzannie, Królowej Polski’ baadt in een ijzige en
nihilistische atmosfeer, en wisselt razende stukken af met meer
bedachtzame. De plaat heeft een losse productie, het spel neigt
naar het mythische “necro”-geluid van de oude Dark Throne-albums en
van andere Scandinavische trendsetters. Het onderscheid zit hem
daarbij vooral in de nuances. Dit album is ook meer dan een
oefening in nihilistische nostalgie. Furia behoudt vrij gemakkelijk
zijn eigen verwrongen mombakkes, ook als de muziek wat dichter
aanleunt bij de traditie.
Om te beginnen is er de zanger. Zijn vocalen variëren gedurende
het hele album: van ijselijk geschreeuw over parlando naar een
soort van stentor-brom die soeverein boven alles uitkomt, zelfs al
blijft hij diep begraven in de mix. Een pakkend voorbeeld daarvan
hoor je tijdens het bezwerende einde van ‘Pód? w dó?’ en in ‘Kosi
Ta Smierc’. Dat laatste is een traag nummer vol verwensing en haat,
dat samen met zijn razende voorganger ‘Sk?d? do nik?d’ voor een
zeer indringende tien minuten zorgt die je nekharen overeind zetten
en je paranoia-neuronen in het rood jagen.
Dit alles natuurlijk in de veronderstelling dat die
fysiologische toestand al niet bereikt werd in de loop van de
eerste drie nummers. Opener ‘Wyjcie Psy’ werkt even psychotroop als
verkillend met zijn koude gitaarsolo’s, rammelende knekeldrums en
algemeen decor van verval. Het titelloze tweede nummer is even
raadselachtig als agressief. ‘Wodzenie’ kruipt langzaam maar zeker
onder je huid, en ook al versta je er geen jota van, dat
handengeklap halverwege doet je finaal binnen. In totaal krijg je
trouwens zeven nummers in drieënveertig perfect gedoseerde minuten.
Het slotakkoord wordt verzorgd door de twee gezichten van ‘S? to
ko?a’, dat volgt op het redelijk epische ‘Pód? w dó?’.
‘Marzannie…’ is een album dat me eigenlijk al bij de eerste
beluistering wist te bekoren van begin tot einde. De sfeer van
dementerend verval is perfect geschetst, en de zeven nummers bieden
behoorlijk wat afwisseling zonder tegenover elkaar uit de toon te
vallen of geforceerd te klinken. Doe maar eens de
hoofdtelefoontest: dit spul baant zich middels allerlei subtiele
maar slinks weggemoffelde details dadelijk een weg naar je kleine
hersenen, vanwaar het al je spieren begint aan te sturen.
Ik ben geen groot kenner van blackmetal en dat komt
hoofdzakelijk doordat er in dat wereldje te weinig bands als Furia
rondlopen die zo intens, sfeervol en agressief tegelijkertijd
kunnen klinken. Neem daarom de gerefereerde bands hierboven ook met
een korreltje zout, al zullen liefhebbers van die drie zich hier
zeker geen bult aan vallen.
Furia stijgt nu al drie releases lang een eind boven de
middelmaat uit, en wordt blijkbaar nog steeds straal genegeerd door
mensen die “Pools” uitsluitend associëren met “kuisvrouw”. Dat het
verdomme tijd is om die mensen een trap in hun
sjokkedeizen te verkopen, ze een paardendosis
spierverslapper te geven en dan op te sluiten met deze plaat. Ze
zullen nog veel rituele stropoppen mogen verbranden om het mentale
herstel af te smeken!
