Als Admiral Freebee maakte hij zowat het debuut van het jaar, toch mocht hij niet op Werchter van Herman Schueremans. Dan maar afgezakt naar het Brugse Cactusfestival om Tom Van Laere, de man met de baard, aan onze vragen te onderwerpen. "Er zijn genoeg andere festivals die ik minstens zo leuk vind als Werchter."
We waren vergeten hoe klein en gezellig Cactusfestival eigenlijk was. Of kwam dat omdat we nog nooit in Torhout waren geweest, toen we voor de eerste keer het Minnewaterpark in de hoedanigheid van festivalbezoeker betraden, dat het toen groter leek? Het lijkt in elk geval een bespottelijke gedachte dat dit festival — het grasplein voor het podium is ongeveer even groot als de moshpit in Werchter, daarachter beginnen al de bomen – voor overlast zou zorgen. Laat staan geluids-overlast, met notoir luidruchtige topacts als Suzanne Vega en Joe Jackson.
Brugs Cultuurschepen Yves Roose laat er in zijn openingswoord dan ook geen twijfel over bestaan dat het stadsbestuur volledig achter het festival staat. Uiteindelijk worden de normen die de stad oplegt al meer dan twintig jaar gerespecteerd en hij haalt dan ook scherp uit naar "het vermeende private belang" van enkele hoteluitbaters, dat door die overlast zou worden geschaad.
Maar daarvoor zakten we natuurlijk niet af naar Cactus, het eerste festival waar we ooit onwennig rondliepen — getroubleerd door het publieksgeweld bij Arno’s Charles Et Les Lullus, gecharmeerd door de sax van Hans Dulfer: we zijn hier voor Tom Van Laere, de man achter Admiral Freebee. Heeft hij de controverse gevolgd?
"Niet echt", moet hij toegeven, "al is Cactus wel een festival waar ik een boon voor heb. Het is inderdaad niet evident voor een Antwerpenaar om helemaal naar Brugge te trekken, maar ik deed het ooit voor de editie dat Jimmy White en New Wet Kojak op de affiche stonden. Ook het jaar daarvoor stond ik hier, maar voor welke groepen, dat ben ik vergeten."
"Ik heb er dus geen moment van wakker gelegen dat ik niet op Werchter werd uitgenodigd. Het heeft natuurlijk wel een symboolwaarde, maar ach: ik hoop nog langer met muziek bezig te blijven dan dit jaar. Heel snel waren er overigens optredens geboekt op festivals die ik eens zo leuk vind: dit Cactus, maar ook Dranouter. Dat zijn festivals die ik vroeger zelf bezocht omdat de affiches zoveel leuke namen telden. Ik sta met veel plezier op een festival waar ik de andere groepen ook goed vind."
In het voorjaar verzorgde Admiral Freebee solo het muzikale gedeelte van de Saint-Amourtournee. Een wat ongewone setting voor een baardige rootsrocker? Van Laere vindt dat helemaal niet: "Zo ben ik begonnen: solo met een akoestische gitaar. Het is een erg dankbare taak overigens: als je moet spelen waar mensen literatuur voorlezen voor een zittend publiek, dan ben jij de redding die de boel wat opfleurt als het saai wordt. Het publiek komt natuurlijk niet om mij te zien, maar ik voelde me wel in de omgeving passen."
"Ik was er inderdaad bij toen Hugo Claus in Leuven zijn beroerte kreeg. Dat was nogal raar, maar ja: het is een oudere man hé, waar je ook weinig van kunt weten. Echt contact krijg je daar ook niet mee backstage. Ik sprak er wel even mee, maar verder dan "Dag, ik ben Tom", "Dag, ik ben Hugo" ging dat niet. Ik had hem wel eens eerder ontmoet: mijn vader verkocht hem als immobiliënmaker ooit een huis."
Op Saint-Amour draait het allemaal rond literatuur. Van Laere liet al vaker verstaan dat teksten voor hem erg belangrijk zijn. Kan een songtekst literatuur zijn? "Soms", zegt hij. "In het geval van mijn grote held Bob Dylan, zeker. Dan kan een Nobelprijs voor Literatuur zeker. Ik ga niet zeggen dat het bij veel mensen zo is, maar bij Dylan kan het literatuur zijn."
Vreemd was de manier waarop het debuut van Admiral Freebee werd onthaald: "goed, maar nogal erg traditioneel", was het algemene verdict. Bestaat er te weinig respect voor de traditionele songschrijfkunst in Vlaanderen dan? Van Laere houdt het bij zijn bekende verweer: "Een simpel antwoord: ik zie traditie als een gids, niet als een cipier of een keurslijf dat je tegenhoudt. Mij interesseert vernieuwing niet als ik er niets bij voel. Dan maak ik liever een traditioneel nummer dat voor mij iets betekent."
"Hetzelfde met dat andere woord: ’roadsongs’", gaat hij voort: "Ik schrijf inderdaad roadsongs, maar wel in een typisch Vlaamse context. Ik ga me niet voordoen als een Amerikaan: in "Noorderlaan" is het ook dat wat ik zing: dat dat hier niet kan. Neil Young’s gitaarsolo’s duren altijd erg lang, die van mij zijn veel korter, net als de intro’s: "There’s A Road (Noorderlaan)" heeft nauwelijks een intro en het nummer is ook zo voorbij. Bij Amerikaanse roadsongs is dat meestal helemaal anders omdat je er lang kunt rijden, dat is hun cultuur. Mijn roadsongs moeten tussen twee stoplichten passen."
In "There’s A Road (Noorderlaan)" komt ook die prachtige zin voor: "Here you got your victory/go ahead and take it/I don’t need it". Wat voelt een mens als hij zoiets schrijft? Voldoening? Of krijg je pas later door dat je iets speciaals hebt geschreven? "Ik had eerst het gevoel dat dat nummer helemaal niet goed genoeg was, dat het wat saai klonk", zegt Van Laere. "Tot ik het eens voor mijn broer speelde, die meteen opmerkte dat het één van mijn betere nummers was. Pas toèn kreeg ik dat gevoel. Die zin zelf sprong er voor mij echter niet bijzonder uit."
"Dat "(Noorderlaan)" wordt ook altijd als zelfrelativering beschouwd, maar dit is niet zo. De titel van de song is "There’s A Road", en voor alle duidelijkheid zet ik daar gewoon de naam van die road tussen haakjes bij. Dat is geen zelfrelativering: voor mij persoonlijk heeft de Noorderlaan meer symbolische impact dan de Route 66, omdat dat de laan is waarlangs ik van Antwerpen terug naar Brasschaat ging, en omgekeerd."
Een tijdje geleden speelde Admiral Freebee ook op Bombspotting. Schuilt er een geëngageerd mens in tom Van Laere? "Niet echt", geeft die toe. "Ik ben vooral gekomen omdat ook Mauro en Pascal Deweze van Sukilove meespeelden. Niet dat dat echt vrienden zijn, maar ik vond het toch een reden om niet af te zeggen, toen de organisatoren mij vroegen. Ik ben fan van Mauro, niet van politiek. Dat is voor mij het zelfde als voetbal: je kunt het spelen of je kunt het kijken, en net als bij voetbal kijken mensen meer naar het nieuws dan dat ze er echt deel van uitmaken."
"De toekomst? Het grootste plan is nu een volgende cd te maken. Internationaal mag er van mij wel iets bewegen. In Nederland zijn er drie singles uitgebracht, in Griekenland één. De platenfirma daar vroeg dat. Internationale ambitie heb ik zeker, als het enigszins mogelijk is."
Alles bij elkaar was 2003 dan toch niet zo’n "Bad Year For Rock And Roll"? "Voor mij zeker niet", lacht Van Laere. "Wat betreft rock ’n roll in het algemeen: geen idee. Ik volg niet echt wat er uitkomt en haak meestal nogal snel af."
