Zoals iedereen zag Kurt Vile de wereld de voorbije jaren balanceren op de rand van de afgrond. Dat heel wat muzikanten daar een album uit puurden, is bijna banaal te noemen. Kurt zou wederom niet Vile zijn als hij niet zijn eigenzinnige weg naar zijn eigen album aflegde. Het resultaat is (watch my moves): op de best mogelijke manier schizofreen.
Na de laatste verplichtingen voor Bottle It In, dacht hij er even serieus aan om er compleet mee te kappen. En toen, tja. De gedwongen rust voelde even bizar als bevrijdend, en op het ritme van een leven buiten de schijnwerpers onthaastte Philly’s constant hitmaker. De kinderen zien opgroeien, wat willekeurig uit het raam staren, een thuisstudio bouwen, gewoon mens onder de mensen zijn: het deed deugd. En omdat bloed nu eenmaal doet wat bloed hoort te doen – kruipen waar het niet kan gaan – kwam er algauw een plaat van.
(watch my moves) is zo’n lockdownplaat geworden die helemaal niet daarover gaat. Een werk dat heel hard in z’n tijdsgeest zit en tijdloos is tegelijk. Muzikaal (ja, gitaarwerk om van te smullen alweer, uiteraard) spat de liefde voor muziek er zo hard af dat het pas na enkele luisterbeurten begint op te vallen hoe hard Vile worstelde met z’n leven. “Cooped up creature of discomfort, can’t touch a thing / So I take a walk ‘round the block and I come back and sing”, valt ergens te horen. Covid lijkt voor de hand te liggen, maar er is veel meer aan de hand. Zo weet zelfs Jezus niet meer uit welk hout pijlen te maken (“Jesus On A Wire”) – hier krijgen we Vile zowaar in de rol van verlosser van die andere verlosser.
Tegelijk haalt Vile ook de schouders op, en doet hij ook maar verder, en al is dat vaak al tastend in het duister, ’t is beter dan stilstaan. Ook dat is best schizofreen: Vile lijkt tegelijk de nood aan de rust van het hier en nu te wensen (“Cool Water”), maar blijft enigszins tot zijn verbazing constant in beweging. En watch his moves: hij raast als een sneltrein (“Flyin (Like A Fast Train)”), kruipt vliegtuigen op en af (Goin On A Plane Today), maakt roadtrips “from Philly to Amherst” (“Say The Word”) scheurt met z’n skateboard over vers gegoten asfalt (“Chazzy Don’t Mind”, met de hulp van bevriende band Chastity Belt)… Ga zo maar door.
Aan vrienden om mee te spelen trouwens geen gebrek. Naast Chastity Belt krijgen we waardevolle bijdragen van onder meer Cate Le Bon, Stella Mozgawa (Warpaint), en James Stewart (Sun Ra Arkestra). Die laatste helpt met z’n saxofoon Vile trouwens aan een unicum op “Goin On A Plane Today”: een KV-song zonder gitaar, zowaar. Het is even wennen, maar het klopt wel, of toch als opener. Verder valt op dat Vile in tegenstelling tot Bottle It In geen enkele keer in de buurt van songs van 10 minuten komt. “Like Exploding Stones” en Bruce Springsteen-cover “Wages Of Sin” zijn uitschieters van iets over de 7 minuten, maar zeker die eerste kan met zijn gitaar uit de losse pols blijven boeien.
Waar dat de vorige keer minder van een leien dakje liep, koos Vile samen met producer Rob Schnapf nu voor 15 (relatief) kortere songs, met daaronder enkele bewuste fantasietjes om de sleur te breken. Maar (watch my moves) is vooral vocaal voor Vile een overwinning: hier haalt hij echt alles uit de trukendoos van zijn keelgat – met succes. Die onverwachte hoogtes die hij schijnbaar moeiteloos bereikt (“Goin On A Plane Today”), bijvoorbeeld. Of nog door het perfecte gevoel voor timing dat hij in “Mount Airy Hill (Way Gone)” beheerst met die bewuste pauze bij “… Thinking ‘bout / … / Flyin”. Of ook de gesleepte klanken in “Hey Like A Child”: “In a duh-ream I duh-rew my buh-lueprints”. Als Vile niet de volledige controle over zijn leefwereld heeft, dan wel over zijn immer zoet-lijzige stem.
(watch my moves) is een plaat die ons kan leren de knoop te ontwarren die we allemaal hebben nu de covid-crisis (hout vasthouden) op z’n einde loopt. Niet door antwoorden aan te bieden, maar wel een luisterend oor, een begripvolle knipoog. Een plaat als een ontwapenend verkeerd uitgevoerde knuffel, net op tijd.
