CHVRCHES bonkt weer aan de poort met die herkenbare sound waar ze zelf liever geen genre op plakken – noem het in ieder geval nooit ‘schattig’. Screen Violence is de post-coronapopplaat die we nodig hebben.
Eerlijk is eerlijk, er was sprake van klamme oortjes toen het moment daar was om Screen Violence te beluisteren. De eerste twee platen van CHVRCHES – het drietal uit Glasgow met Lauren Mayberry als aanvoerder –, The Bones Of What You Believe (2013) en Every Open Eye (2015), waren hemels. Hun derde album, Love is Dead (2018), kon niet aan de sound van hun eerste twee platen tippen: composities die weinig tot de verbeelding spreken, voorspelbare riffs en tekstuele clichés. Doodzonde. En hier zijn we dan, drie jaar en twee lockdowns later. Enter Screen Violence. De perfecte plaat om alles sappig klam te krijgen, handjes in de lucht, wiegende heupen tegen elkaar geplakt op de wei, we mogen weer.
Met Screen Violence doet CHVRCHES opnieuw waar ze goed in zijn: beestige beats paren aan die typische marry-me-Mayberry-vocals. “Asking For A Friend”, het eerste nummer van het album, zet de toon. Het voelt nog enigszins braaf, maar we vangen al wel een glimp op van rauwe randjes wanneer Mayberry in haar engelenstem opbiecht: “cause I sunk some ships with selfish lips and it all came back to me / I was terrified / I never told why / And the songs I wrote about hearts I broke, never came for free / I cheated and I lied.”
En het wordt beter. In “He Said She Said” worden de maatschappelijke lijnen waarbinnen je mag bestaan als vrouw duidelijk getekend: “He said “You need to be fed”/ “But keep an eye on your waistline” and / “Look good but don’t be obsessed” / Keep thinking over, over.” Diezelfde lijnen worden daarna nauwkeurig doorgekrast in het pijnlijk aanstekelijke refrein: “I feel like I’m losing my mind. Over and over.” En dan is er nog het niets verbloemende “Good Girls.” Dit is snijdende, bijtende, no-nonsense bozemeisjespop. “And good girls don’t lie / And good girls justify, but I don’t.” Gooi die synthesizer erin, giet die CHVRCHES-beat erover en je krijgt de gloomy versie van Girls just wanna have fun-damental rights. Tijd om beha’s te verbranden, razorfree te gaan en die dikke middelvinger op te steken naar het patriarchaat.
Screen Violence is gewelddadig. Ja, het is nog steeds synth-pop. Ja, we horen nog steeds de invloeden van eighties-angst. Maar er is meer. Sommige lockdownplaten barsten van dwepende nostalgie. Screen Violence niet. Het voelt bij momenten als een getuigenis van de letterlijke en figuurlijke muren waar we niet van konden ontsnappen in de afgelopen periode. These violent delights have violent endings: Shakespeare heeft het gezegd, CHVRCHES maakt ons er opnieuw van bewust, met nummers als “Violent Delights”, “Nightmares”, “Final Girls” en “How Not To Drown.”
Toch wringt de muzikale schoen een beetje. Met “California”, “Lullabies” en “Better If You Don’t” wordt die intensiteit die ons op het puntje van de stoel houdt compleet losgelaten. Het voelt alsof er ineens een andere plaat is opgezet. De stem van Mayberry klinkt onnodig geforceerd wanneer ze in “Better If You Don’t” zonder veel overtuiging zingt: “Drinking to the things I can’t take back / Thinking of the friends and faith I lack”. Dat “Lullabies” vlak voor “Nightmares” op het album staat is ook geen toeval. Je zou het krijgen van minder. “Lullabies” barst van de muzikale banaliteiten. Een verveeld beatje, een twaalf-in-een-dozijn-refrein, en gemakkelijk rijmende clichés als: “I’m lying on the floor/ What are we waiting for? / I’m getting tired of trying so hard to be adored / Close the door / Wish I’d reached out to my mother more.”
“California” valt dan in vergelijking nog mee. Het is een beetje flauw, mist wat peper, maar al met al is het meestal nog te verkroppen. Het einde van haalt de schaarse geloofwaardigheid van het nummer helemaal onderuit. De verhoopte climax kan het niet waarmaken.
Het is spijtig dat die mindere nummers zo verspreid staan op het album. Hadden ze de plaat afgesloten, dan hadden we tenminste kunnen doen alsof ze niet bestonden. Nu mist Screen Violence de samenhang die goed van fantastisch onderscheidt. Het contrast is te groot, de betovering wordt verbroken en op het einde blijf je als luisteraar wat verward achter. Keuzes maken blijkt dus wederom moeilijk voor het Schotse trio, maar ach, dat is geen grote zonde. Laat hen maar experimenteren, het was moeilijk voor iedereen. Over een paar jaar weer klamme oortjes. Tot die tijd? Lekker zwetend heupwiegen op die wei. Handjes omhoog. Middelvingertje naar het patriarchaat.
