Het is waarschijnlijk niet doorgedrongen tot een breder publiek, maar voor pianist Giovanni Di Domenico was 2017 een boerenjaar. Naast enkele albums met Japans improvisatie-icoon Akira Sakata, een uitstekende tweede met Delivery Health en Oba Loba,een fascinerende eerste van M(h)ysteria, en een bijzondere plaat onder eigen naam (Insalata Statica) verscheen zopas nog een album bij El Negocito van Di Domenico & Abschattungen, een dozijn muzikanten die samen langs komische zones scheren.
Di Domenico maakt expliciet duidelijk dat dit een grote ode aan de funk is, al viel natuurlijk te verwachten dat ’s mans interpretatie van dat begrip verder reikt dan Chic en Kool And The Gang. De artiest kadert het binnen een meer gewaagde, experimentele flank van de muziek, waarbij hij eerst verwijst naar Sun Ra en Gruppo di Improvvisazione Nuova Consonanza, het vermaarde Italiaanse improvisatiegezelschap waar Ennio Morricone nog deel van uitmaakte. Maar het gaat verder dan dat.
Wat Di Domenico en zijn elf gezellen doen, is een combinatie brengen van uitgebeende funkgrooves en vrije improvisatie, waarbij de interactie bij momenten wel zeer soulvol en jazzy klinkt, maar net zo vaak aansluit bij compleet andere werelden. Het is soms alsof de harde grooves van de elektrische Miles en Herbie Hancock in aanvaring komen met de warmbloedige, experimentele funk van Lonnie Liston Smith, het 70’s werk van Pharoah Sanders, de psychedelische uitspattingen van Funkadelic en Peter Green, en dat allemaal dan nog eens door een radicale improvisatiemangel halen.
Daarvoor kan hij beroep doen op zomaar even zeven blazers (vier saxen, trompet, fluit en klarinetten, aangevuld met hobo en duduk) en nog eens een elektrische gitaar, bas en twee drummers, met vooral volk dat grote sier maakt in de Brusselse improvisatiewereld. Di Domenico houdt zich bezig met piano, Fender Rhodes en analoge synth. Een instrumentarium met een enorm potentieel dus, en dat wordt regelmatig ook uitgetest. Zo start “Infra Thin” met een abstract aanzwellend klankenbad, met suizende adem en piepende klanken die de oren doen spitsen. Na anderhalve minuut komt de ritmesectie binnen en verandert de teneur. Er is een groove die fungeert als ruggengraat waar de blazers rond kunnen bewegen als in een voortdurend transformerend geluidenbos.
Geen duidelijke hiërarchie, geen afspraken, enkel de groove is een constante, met een binnen- en buiten dwarrelende piano, een zeurende duduk die even langskomt, net als een sputterende trompet en een psychelische gitaarwind die de eb- en vloedbeweging van uitdunnen en aandikken van het geheel volgt, met een toenemende densiteit, intensiteit en volume in de staart. “Tugkanon & Lekton” lijkt daarna meer ontmanteld, zonder die ritmische houvast, maar ook daar duikt de bas op om een thema neer te leggen, waarop de vrije interactie aanvoelt als een muzikale tegenhanger van een abstract expressionisme, maar dan wel als collectieve daad.
De funk is op z’n warmst en romigst in “Instruments Of Darkness”, dat al van start gaat met een gortdroog ritme en huilende ARP synth, en vervolgens een pak dichter aanschurkt bij Donny Hathaway dan Sun Ra, met een gloeiende Rhodes in de hoofdrol. Het is ook hier de start van een slingerbeweging tussen aardse urban funk en hedendaagse muziek, met een intiem onderonsje van toetsen, trompet en drums, voor het boeltje opnieuw desintegreert. “Apophenia” is een laatste kosmische schuurbeweging die herhaling en vrijheid in evenwicht houdt.
The Ear Cannot Be Filled With Hearing is zeker geen album voor iedereen. De funk speelt duidelijk een centrale rol, maar krijgt voortdurend weerwerk van vrij stuiterende, schuifelende en dansende elementen, en desoriënterende pychedelische effecten waardoor je in een grillige baan rond de aarde gestuurd wordt. Trippen voor gevorderden en een even originele als ongrijpbare toevoeging aan een ontglippend oeuvre dat blijft winnen aan variatie.
Di Domenico & Abschattungen spelen op 5/12 in het SMAK (Gent) en 6/12 in de Récyclart (Brussel).
