A Folk Set Apart: Rarities, B-Sides & Space Junk, Etc.: de titel op zich is al min of meer een geslaagde recensie van de plaat. Tijd voor een dissectie.
A Folk Set Apart. Is Cass McCombs een folkie? Of is Cass McCombs geen folkie? Moeilijk te zeggen. Wat wel vaststaat, is dat Cass McCombs liedjes maakt en zelf ook niet altijd weet waar hij met die liedjes heen wil. Zijn albums gaan van rammelende lo-fi indierock (PREfection), over clean geproducete roots- en folkpop (Catacombs) tot donkere, melodramatische slaapkamerpoëzie (Wit’s End). Het mag dan ook geen wonder heten dat een verzameling b-kantjes uit zijn tienjarige carrière geen samenhangende klassieke folkplaat oplevert.
Rarities, B-Sides… De compilatie beslaat het eerste decennium van McCombs’ carrière, van 2003 tot 2014. De nummers waren tot voor kort erg moeilijk te vinden. Ze waren alleen gepubliceerd als b-kantjes van singles bij verschillende kleine labels of als bijdrage aan met allerhande obscure artiesten gedeelde EP’s. Het spreekt voor zich dat deze collectie geen coherent, als eenheid beluisterbaar album is. “I Cannot Lie” bijvoorbeeld ligt begraven onder een dikke laag fuzz en reverb in de stijl van The Jesus & Mary Chain, terwijl de gladheid van “Night Of The World” doet vermoeden dat er per vergissing een plaat van Dire Straits op de draaitafel terecht gekomen is. “Empty Promises” zou dan weer perfect kunnen dienen als loungemuziek in een David Lynch-film: zachtjes en bijna mooi, maar met een onmiskenbare onrust onder het oppervlak. En “Traffic Of Souls”, wel, dat kan alleen omschreven worden als een cha-cha-chasoundtrack voor een met tequila overgoten Mexicaanse pulpfilm.
… & Space Junk. Maar helaas, niet alle nummers zijn goed. McCombs heeft altijd al de neiging gehad om op tijd en stond zijn eigen muziek, bewust of onbewust, vakkundig te saboteren. In “Oatmeal” bijvoorbeeld g gaat hij vocaal uit de bocht, rammelen de gitaren net iets te veel en de overheersende drukte voelt pijnlijk aan de trommelvliezen. Van “Texas” is het dan weer volstrekt onduidelijk waarom iemand het nodig vond het überhaupt op te nemen. Het start als een soort chain gang stomp, wordt dan abrupt onderbroken door ukulelegerammel dat voor een harmonie tussen een hoog stemmetje en een bariton moet doorgaan. Daarna volgen twee minuten van meanderend fluitgeluid dat vroeger in westerns de aanwezigheid van indianen impliceerde, gevolgd door nog eens twee minuten honky tonk piano in combinatie met een richtingloze gitaarsolo. De promotekst vermeldt trots dat Mike Gordon van Phish medeauteur is van dit “bizarre experiment”. Tja. Soms blijven experimenten beter binnen de veilige muren van het labo.
Etc. Tot slot zijn er ook een aantal nummers die eruit springen. “Catacombs Cow Cow Boogie” is een zeer prettige instrumentale boogie waarop Travoltafans hun moves oefenen. “Twins” is psychedelische pop van het genre waar de Flaming Lips een carrière van hebben gemaakt. “The State Will Take Care Of Me” is simpele, eerlijke country-pop. En dan is er “Bradley Manning”, een folkballad over de beroemde doch beruchte klokkenluider, waarin McCombs citaten van Mannings eigen Facebookpagina gebruikt — een politieke song zoals er tegenwoordig nog maar weinig gemaakt worden.
Kort samengevat: A Folk Set Apart is een allegaartje van averechtse avontuurtjes en verrassende juweeltjes dat beluisterd dient te worden met een open geest en/of een vinger op de forwardknop.
