Vorig jaar was Shamir nog de man van het bescheiden radiohitje “On The Regular”. Met zijn debuut-LP Ratchet bevestigt de Amerikaan meer te zijn dan een eendagsvlieg.
Of hij dat nu wilde of niet, Shamir Bailey zou hoe dan ook de aandacht trekken. Dat de androgyn ogende zwarte jongeling gezegend was met een prachtige falset, weerhield hem er niet van om zijn voorkomen nog op te leuken met een neuspiercing, opgestoken dreadlocks en een flamboyante kledingstijl. Toch worstelde hij met zijn excentrieke aard: “I Will Never Be Able To Love” uit zijn debuut-EP Northtown was een eerste poging om zich te verzoenen met de ongewenste aandacht die hij altijd al gekregen had. Het lijkt alsof hij zijn liefde en talent voor muziek wil inzetten om die aandacht te kanaliseren en naar zijn hand te zetten: op het podium heeft hij het immers voor het zeggen. Dat performen bijna zijn tweede natuur is, is daarbij natuurlijk mooi meegenomen. Met Ratchet, zijn eerste langspeler, bewijst hij bovendien dat hij ook op plaat weet te beklijven door het heft in eigen handen te nemen, en de focus te verleggen naar datgene wat hij echt belangrijk vindt: de muziek, en alleen de muziek. Maar zal Shamir de controle kunnen behouden wanneer hij eenmaal de superster is die hij belooft te worden?
Shamir: “Thuis, in Las Vegas, ben ik altijd een vreemde eend in de bijt geweest. En ergens wilde ik dat ook zijn. Ik romantiseerde als het ware mijn status van outsider, mijn ultieme droom was om anoniem te zijn. Mensen komen heel gemakkelijk op mij af, ze hebben zoiets van: jij ziet er interessant uit, ik wil met je praten. Dat vind ik heel vreemd, ik word er wat ongemakkelijk van.”
enola: Toegegeven, je ziet er dan ook vrij apart uit.
Shamir: “Oké, maar deze look heb ik mij alleen maar aangemeten voor mijzelf, omdat ík er gelukkig van word. Ik vind het vreemd dat mensen tot mij aangetrokken worden zonder reden, of omwille van iets waar ik niks aan kan doen. Dan wil ik liever met rust gelaten worden. Ik zit dan ook graag alleen thuis: ooit ben ik twee weken lang de deur niet uitgeweest, en ik deed niets anders dan muziek maken en eten, tot mijn neef me op een dag zei hoeveel geluk ik had dat mensen me altijd zo veel aandacht schenken, tot me aangetrokken zijn. Hij is het tegenovergestelde van mij: hij is van nature erg verlegen en onopvallend, terwijl ik er altijd tussenuit sprong maar juist anoniem wou zijn. Dat besef maakte mij een beetje droevig. Mensen die van nature verlegen zijn, willen vaak wel contacten leggen maar durven of kunnen dat niet. Ik heb wel het vermogen om mensen te benaderen, maar toch wou ik solitair zijn. Dat is eigenlijk zo fout! Dankzij hem besefte ik dat ik mijn gave niet onbenut mocht laten, dat ik de stap kan zetten om contacten te leggen.”
enola: Probeer je dan socialer te worden?
Shamir: “Zeker en vast, ik dwing mijzelf elke dag om naar buiten te gaan. Ik probeer mijzelf sowieso uit te dagen, want ik wil niet stagneren als persoon. Maar meer nog dan via gewone communicatie probeer ik mensen te benaderen met mijn muziek, want daar ben ik gewoon beter in. Traditioneel communiceren was – zeker in Vegas – een soort last voor mij: Ik moest mij altijd oppervlakkiger voordoen dan ik was, want ik kon met bijna niemand praten over oude punkplaten en vreemde films, de dingen die mij echt gelukkig maken. Toen ik naar New York ging om Northtown op te nemen, ging er een wereld voor mij open: de mensen die ik daar leerde kennen, waren allemaal weirdos zoals ik (glimlacht). En ik kon er anoniem zijn.”
“Als ik in een meer progressieve omgeving was geboren, had ik waarschijnlijk minder moeite gehad om mij aan te passen. Maar dan had ik ook niet zo’n open geest en zo’n diverse smaak gehad. Ik zie geen scenes en ik kijk niet naar wie met wie omgaat, omdat ik voor alles opensta. “Genres zijn een hulpmiddel, geen begrenzing,” staat er in het officiële statement bij mijn album. Muziek is er voor iedereen. Je moet alleen opletten dat je respect hebt voor de wortels van een bepaald genre: toen blanke Europeanen voor het eerst hip-hop hoorden, wisten ze niet dat die muziek voortkwam uit het lijden van de Afro-Amerikanen. Je moet altijd blijven erkennen dat een bepaald genre ergens vandaan komt, en dan kan muziek voor iedereen zijn. Ik ben zelf zwart, maar toch heb ik het gevoel dat ik een eerbetoon moet brengen aan de oorsprong van een “zwart” genre.”
enola: Je hebt een achtergrond in punk en country. Zijn die invloeden ook aanwezig op Ratchet?
Shamir: “Ratchet is mijn disco- en housealbum. Dat zijn twee genres die hand in hand gaan volgens mij: disco was de eerste vorm van dansmuziek, en dankzij de technologie werd het elektronisch en veranderde het in house. Maar “Darker”, de volgende single, begint met een sample uit “Owner’s Lament” van Scratch Acid, een van mijn favoriete punkbands.”
“Bovendien maak ik ogenschijnlijk feestmuziek, terwijl mijn lyrics juist vrij duister zijn. “Darker” gaat bijvoorbeeld over het leven na de dood. Ik ben eerder spiritueel dan religieus, en ik geloof dat we na de dood naar nieuwe dimensies kunnen verhuizen. Als we in dit leven hebben gedaan wat we moesten doen, dan zitten we niet vast in dit rijk. In spookverhalen gaat het vaak over geesten die op Aarde blijven rondhangen omdat ze niet hebben gedaan wat ze moesten doen, en ze dus hulp nodig hebben om de oversteek te maken. I’m into that shit.” (giechelt)
enola: “Darker” doet mij ook denken aan de muziek van Robyn.
Shamir: “Oh ja, Robyn heeft een enorm grote invloed gehad op mijn geluid. Nochtans wist ik eigenlijk amper wat house was: dat soort muziek leeft echt niet waar ik vandaan kom. Ik pretendeer dan ook niet dat ik er iets van afwist of dat ik er zelfs maar van hield voor ik ermee begon: Ratchet was compleet ongeïnspireerd op dat vlak.”
enola: Misschien klinkt het album daarom zo fris en nieuw?
Shamir: “Precies. Ik probeerde niemand te kopiëren of te imiteren, ik deed iets dat ook voor mijzelf nieuw was. De laatste jaren begon ik mij meer en meer te verschuilen achter mijn gitaar, maar ik wilde geen singer-songwriter zijn die niet zonder zijn gitaar kon. Dus probeer ik mijzelf steeds te pushen als artiest, zodat ik niet in mijn comfortzone blijf zitten. I’m just keeping myself entertained. Ik ga gewoon altijd nieuwe dingen blijven proberen, wie weet hoe mijn volgende albums dan gaan klinken. Als ik muziek blijf maken waar ik mij goed bij voel, kunnen anderen zich er hopelijk in vinden. En dat is het doel, want uiteindelijk draait het toch vooral om interactie met je publiek.”
enola: Wil je nog altijd anoniem zijn? Want dan ben je het jezelf wel steeds moeilijker aan het maken…
Shamir: “Ik weet het (proest het uit). Het vooruitzicht om beroemd te worden maakt mij doodsbenauwd. Als je beroemd bent, worden alle kleine dingen uit je persoonlijk leven uitvergroot en beoordeeld, dat vind ik echt fout. En het gaat zelfs niet om kritiek, daar ben ik niet bang van: het gaat erom dat mensen zich bemoeien met de kleine dingen. Neem nu Kim Kardashian: ik heb wat moeite met sommige keuzes die ze maakt – zoals de manier waarop ze haar baby kleedt en zo – maar als ze onbekend was geweest, had het niemand kunnen schelen. Omdat ze beroemd is, heeft iedereen er ineens een mening over. Aangezien ze mentaal niettemin redelijk gezond lijkt te blijven, heb ik een soort ironische bewondering voor haar. (denkt na) Voor de rest ben ik niet bepaald ironisch, hoor. Ik geloof niet in guilty pleasures: ik ben niet bang om toe te geven dat ik Taylor Swift geweldig vind. Zij wordt trouwens echt aanbeden in de VS, dat is pas beangstigend.”
enola: Wat voor beroemdheid zou jij dan willen zijn?
Shamir: “Idealiter zou ik toch een outsider blijven, zoals Kurt Cobain. Maar uiteindelijk is zijn roem ook zijn ondergang geworden, in zekere zin. Als hij meer ruimte had gekregen om te zijn wie hij was, had het niet zo moeten eindigen. Kurt wou gewoon geapprecieerd worden omwille van zijn muziek, en al de rest is bullshit. Zo denk ik er zelf ook over, maar… (met trillende stem) ik word jammer genoeg als een soort van personality gezien. Mensen zijn vaak meer geïnteresseerd in mijn uiterlijk of mijn geaardheid dan in mijn muziek.”
enola: Je valt ook op door je stemgeluid, nog zo’n aangeboren eigenschap.
Shamir: “Mensen denken soms dat mijn stem gemaakt is, of dat ik met een falset zing. Nee, dit is mijn echte stem. Het klopt wel dat het een androgyne stem is, want hij is niet echt mannelijk noch vrouwelijk: eerder een beetje tussenin. Maar technisch gezien is het gewoon een contratenor.”
“Door veel op te treden heb ik steeds meer zelfvertrouwen gekregen op vocaal gebied. Optreden is zo gemakkelijk voor mij omdat ik mij op een podium comfortabeler voel: in het echte leven ben ik emotioneel erg gereserveerd, maar op een podium hoeft dat niet. Mensen komen naar mij kijken omwille van mijn muziek, en ik hoef voor de rest geen moeite te doen. Ik probeer optredens wel bewust intiemer te maken: na elk optreden duik ik het publiek in om iedereen te omhelzen, want ik wil niet dat er afstand bestaat tussen mij en de anderen. Tegelijkertijd voel ik mij ook ongelooflijk kwetsbaar op een podium, en kom ik niet graag achter mijn microfoon vandaan. Misschien ga ik in de toekomst een draadloze microfoon gebruiken, al boezemt die gedachte mij wel angst in (giechelt).”
enola: Vind je het een voordeel dat je zo’n unieke stem hebt?
Shamir: “Goh, dat zou ik niet zeggen. Er moet iets meer substantieel onder zitten. Ik ben blij dat mijn stem opgemerkt wordt, maar uiteindelijk wil ik dat mijn muziek gewoon sterk is. I want my art to stand alone. Maar misschien is het wel zo dat mijn stem mij de mogelijkheid geeft om méér te doen: mensen zullen mij opmerken en dan kan ik allerlei interessante dingen op hen afvuren.”
Shamir speelt op 25 mei in de Ancienne Belgique.
