Een nieuwe bassist en een nieuw platencontract. Soms is er niets meer nodig om vertrouwde routines brutaal te doorbreken. Met Dope Machines weet The Airborne Toxic Event weer hoe succes smaakt.
Jammer dat de vuile was van sommige bands nooit al te breed wordt uitgesmeerd. Na Such Hot Blood leek het vet grotendeels van de soep bij The Airborne Toxic Event. Terwijl de rest van de groep erbij stond en er gewoon wat naar keek, misten de narratieve teksten van frontman Mikel Jollet schromelijk het doel. In het verleden wist Jollet immers keer op keer de gevoelige snaar te raken aan de hand van prachtig gestructureerde verhalen met een melancholische kern. De opdoffers die de man de afgelopen jaren te slikken kreeg, zaten daar ongetwijfeld wel voor iets tussen, maar toch bevatte het beproefde recept uit de beginjaren van de band plots een wel erg wrange nasmaak.
Op Dope Machines gooit het kwintet uit sunny California het over een nieuwe boeg; na drie albums heb je het wel gehad met al die tranentrekkers over de zoveelste geliefde die je met een gebroken hart en een gestolen gitaar aan de andere kant van de wereld achterlaat. Eerlijk waar, niets zo sneu als groepen die plaat na plaat nog wat dieper in de eigen navel staren. Alleen is het in dit geval erg moeilijk om objectief te oordelen wie de zwarte piet krijgt. Met The Airborne Toxic Event bleek platenlabel Island Records immers een onverwachte cashkoe op stal te hebben.
Tijdens een gesprek op Vlaamse bodem — een aantal maanden na de release van Such Hot Blood — vertelde de boomlange frontman openlijk over de bijzonder moeilijke relatie met het label. Over de manier waarop de band haar eigen vrijheid weer had weten op te eisen, wilde hij echter niets kwijt. Wel gaf Jollet aan dat “Hell And Back” — een nummer dat toen grote sier maakte op de soundtrack van Dallas Buyers Club — geschreven was als opgestoken middelvinger naar de bobo’s van Island Records. Nu, twee jaar later en een gitarist armer, klinkt The Airborne Toxic Event op Dope Machines als herboren.
Stellen dat de groep zichzelf heruitvond, zou wat te ver gaan, maar zelfs de grootste criticaster kan niet ontkennen dat Dope Machines wordt aangedreven door een compleet nieuwe formule. De akoestische gitaren en die alomtegenwoordige viool werden ingeruild voor computergestuurde elementen die de nummers meteen een pak eigentijdser doen klinken. Opener “Wrong” geeft onmiddellijk aan welk pad het album bewandelt: degelijke synthpop gekruid met eenvoudige lyrics waar — op het eerste gehoor — niet al te veel diepgang achter schuilgaat. Het nummer bouwt zo op naar een late climax en volgt daarbij netjes de stelregels van de betere alternatieve charttopper. Meer van die afgeborstelde oorsnoepjes krijg je in de vorm van “One Time Thing” en “Time To Be A Man”: twee nummers met relatief weinig om het lijf die toch aantrekkelijk blijven dankzij het erg aanstekelijke onderhuidse gedreun.
Met “Dope Machines” lukt het de groep zelfs om een vleugje industrial light het album in te smokkelen. Het lijkt wat onwaarschijnlijk, maar dit is het nummer dat je als recensent voorzichtig doet kijken naar het omgekeerde proces dat Editors doormaakte. De Britten ruilden de elektronische donkerte van In This Light And On This Evening immers in voor de emotionele bagger van The Weight Of Your Love. Beide bands op hetzelfde niveau plaatsten is wat kort door de bocht, maar het feit dat de omwenteling er kwam na het gedwongen vertrek van een kernlid spreekt boekdelen. Ook op dat punt weigert The Airborne Toxic Event trouwens open kaart te spelen. Gitarist en bassist Noah Harmon maakte zijn ontslag aan de wereld bekend via Instagram, maar veel spraakwater leek die beslissing niet te doen vloeien bij de overige leden. En toch, hoe verrijkend een creatieve doorstart ook mag zijn, oude gewoontes leer je moeilijk af. In “My Childish Bride” hervalt Jollet vanaf de eerste strofe in pseudofilosofisch gesakker over het belang van oprechte passie in het leven. “Something You Lost” gaat nog een stapje verder en koppelt oeverloze teksten zonder eigenlijke meerwaarde aan slepende tonen die haast eindeloos lijken.
Een sterke en pretentieloze plaat die naar het einde toe een aantal steken laat vallen. Dope Machines anders omschrijven zou het album net te veel óf net te weinig eer aan doen. De shows die de groep deze lente op het Europese vasteland speelt, zullen vast net dat tikkeltje intenser aanvoelen.
The Airborne Toxic Event geeft in april een aantal optredens doorheen Europa. Er staat geen stop in België gepland.
