“God I’m so over that,” zei Ed Harcourt onlangs nog over zijn vorige plaat Back Into The Woods, en dat is een knoert van een understatement, want Time Of Dust is op nagenoeg alle vlakken de antipode van zijn voorganger. Toonde Harcourt zich amper een jaar geleden nog een meester in zelfbeheersing en kleinschaligheid, dan mikt hij nu op filmische grandeur.
Natuurlijk hadden we kunnen verwachten dat Harcourt Back Into The Woods snel achter zich zou laten. Die plaat was immers niet meer dan een ongepland kind dat roet in het eten kwam gooien op het moment dat hij zichzelf radicaal wilde vernieuwen met behulp van samples, bleepjes en elektronica. Time Of Dust pikt die vernieuwingsgedachte terug op, maar dan wel zonder al te veel klemtoon te leggen op de elektronica. Anders dan in het verleden kijkt Harcourt nu niet op een laag meer of minder en dat maakt dat er nog maar weinig parallellen met zijn oude werk kunnen worden getrokken. Harcourt richt zijn blik dus vol overtuiging op de toekomst, maar maakt het zichzelf nodeloos moeilijk door te veel te willen realiseren binnen een tijdspanne van amper zes songs en achtentwintig minuten. Time Of Dust is dan ook een ambitieuze plaat die niet meer kan doen dan de krijtlijnen voor de toekomst neertekenen.
Dat gaat echter niet zonder slag of stoot, want Harcourt heeft tijd nodig om de ware aard van zijn nieuwe songs te omarmen. “Come Into My Dreamland” en “In My Time Of Dust” roepen weliswaar prachtige beelden op van een spookachtig droomlandschap en een post-apocalyptische woestijnwereld, maar Harcourt slaagt er niet in om dat te overstijgen. Te veel sfeer en te weinig song om een echt memorabel resultaat op te leveren.
Pas met “The Saddest Orchestra (It Only Plays For You)” beseft hij dat hij voor een grootse sound moet gaan en dat voorzichtige, spaarzame arrangementen deze songs onrecht aandoen. Eens er ergens halverwege “The Saddest Orchestra (It Only Plays For You)” een heel bataljon trommels wordt uitgerold, schakelt In Time Of Dust over naar breedbeeld en wordt er niet achterom gekeken. En kijk, wat eerst niet lukte, lukt nu wel. “We All Went Down With The Ship” is met zijn onheilspellende piano, triphop-achtige drums en een sample van een sonar de perfecte soundtrack voor een schipbreuk, maar vloeit dan naadloos over in een van de meest catchy refreinen die Harcourt ooit al uit zijn mouw schudde.
“Parliament Of Rooks” gaat vervolgens nog een stap verder als een eenvoudige pianomelodie — van het soort waar Patrick Watson een patent op heeft — wordt ondergraven door dreigende drums die de zon verduisteren en uiteindelijk op ronduit impressionante wijze uitmondt in een woeste storm die Harcourt probeert te trotseren met de herhaalde angstkreet: “Here they cooo-ooome!”
Afsluiter “Love Is A Minor Key” kan daarna niet meer doen dan een bitterzoete pleister aanbrengen op de geslagen wonden. Het is waarschijnlijk de meest traditionele song op Time Of Dust, maar ook hier kruipt de vernieuwing in de vorm van bewerkte drums waar ze niet gaan kan.
Het is makkelijk om uit het oog te verliezen wat voor een gigantisch risico Ed Harcourt heeft genomen met Time Of Dust, omdat de flow van het geheel — ondanks de trage start — gewoon klopt. Maar leg de plaat naast zijn voorgangers en dan pas besef je dat hij hiermee een zevenmijlspas heeft genomen in een richting die niemand had kunnen voorspellen. Het blijft natuurlijk afwachten wat de toekomst brengt, maar de wetenschap dat Harcourt in april al opnieuw de studio intrekt met dé Flood, doet vermoeden dat er op de volgende plaat opnieuw grenzen verlegd zullen worden. Here’s to hoping!
