“We kunnen ons daartegen niet verweren / ’t Is altijd weer die lyrische bombarie / ’t Is elke herfst diezelfde droefenis / November blijft de dichters inspireren / Veel erger dan bijvoorbeeld februari / Hoewel dat eveneens een rotmaand is”. Drs. P zingt in “November” hoe deze maand een manische muze blijkt, maar december hoeft daar zeker niet voor onder te doen. Bewijs daarvan is de hele merchandisemachine, gericht op die ene decemberdag, waar ook onze muzikale helden graag aan meedoen.
Het blijft makkelijker om de os van de kerststal terug te vinden dan die schare kerstalbums die ooit zijn verschenen. Bob Dylans Christmas In The Heart? Ergens tussen de slingers en kerstballen verstopt. Brian Wilsons What I Really Want For Christmas? Aan een oud lief gegeven als pril relatiegeschenk. Songs For Christmas van Sufjan Stevens? Kunnen we met wat goede wil gelukkig toch wat vlugger bovenhalen. Zitten we eigenlijk nog te wachten op nog maar eens kerstplaat van een gevestigde waarde?
Nick Lowe was er zelf wel vroeg bij: half juli verschenen er reeds verschillende clues op zijn website en Facebookpagina. Zo werd de hoes van Jesus of Cool onder andere gebruikt als hint en ook “(What’s So Funny ‘Bout) Peace, Love and Understanding”, één van Lowe’s bekendste nummers, werd omschreven als binnenkort in een nieuw licht badend. Daarnaast bestond de hoesfoto voor een tijdje slechts uit zwarte silhouetten, die telkens figuur per figuur onthuld werden tot een bont allegaartje aan schijnbare kerstliefhebbers verscheen.
De plaat werd dan weer aangekondigd als “the kind of record that gives vulgar, tawdry commercialism a good name”. Over die goede naam kun je twijfelen, maar die opzichtige kitsch is er wel degelijk. “Just to be with you (this Christmas)” doet enige kerstsfeer verzuipen in een te zeemzoet omhulsel maar heeft wel verraderlijk neuriebare “la la’s”. Of wat te denken van een nieuwe rockabilly versie van “Silent Night”? Geen haar op ons hoofd dat eraan denkt om “stille nacht” in welke taal dan ook ooit vrijwillig op te zetten, maar bij het beluisteren van Lowe’s versie wiebelt je voet toch maar lekker mee op het ritme.
Dat is nu net het probleem van deze plaat: het concept van een kerstplaat doet een soort fascistische weerzin opwellen, als stroom door het snoer van kerstlichtjes, die uiteindelijk bij de eerste noten moeite heeft om stand te houden. Opener “Children Go Where I Send Thee” is een traditional die Lowe’s band speelt als was het terug 1984 en “Half A Boy And Half A Man” nog moest uitkomen. “Rise Up Shepherd” wordt eveneens met een erg aanstekelijk en Beatlesachtig gitaargeluid ingespeeld.
Lowe en co wilden niks liever dan relatief onbekende traditionals en kerstnummers in een nieuw, beklijvend jasje stoppen. Dat blijkt geen onverdeeld succes, want de beste nummers blijven diegene die aansluiten bij de ingetogenheid van zijn vorige plaat, The Old Magic. “Hooves On The Roof” (een onverwachte parel van Ron Sexsmith) en “Old Toy Trains” (op gemoedelijke manier uiting gevend aan het jeugdsentiment van gekregen speelgoed — wij pinken vooral een traantje weg bij het terugdenken aan onze Legodozen. Barbies? Nooit!) tonen Lowe’s sterkte: zijn zachte, warme stem die met de jaren wat heser en meer flegmatiek is geworden.
Toch is Lowe niet zomaar gevallen voor de hoogmis der commercie. Daarvoor zorgen een aantal eigen composities die deze feestperiode van kerstpraal en uiterlijke schijn sarcastisch benaderen. “Christmas At The Airport” vertelt over de trieste realiteit dat niet iedereen bij zijn geliefden kan zijn, maar sluit wel af met een kwinkslag: “Don’t save me any turkey/I’ve found a burger in a bin”. Ook “A Dollar Short Of Happy”, samen met Ry Cooder geschreven, toont op een slinkse manier hoe bedelen om geld eigenlijk bedelen om liefde wordt.
Deze plaat is als op een decemberavond een hyperversierd huis voorbijfietsen: je kijkt er liever niet naar, voelt zelfs wat plaatsvervangende schaamte voor die kerstmannen die, voor eeuwig op pauze, uit het raam klimmen. Toch is je blik er nu eenmaal op gericht en blijk je visueel te smullen. Maar wat er aanvankelijk uitzag als lekker zoethout, smaakt uiteindelijk naar geoxideerd staal. Nick Lowe’s Quality Street: A Seasonal Selection For All The Family ? Een handvol nummers die zijn kunde opnieuw bewijzen, maar geen onmisbaar lampje. Ook zonder blijft Lowe’s licht stralen in een stille nacht.
Wie de plaat online bestelt, krijgt er een kerstkaartbox en sneeuwbol bij. Bestel je de plaat als geschenk voor iemand anders, dan wordt het verpakt in exclusief Nick Lowe-geschenkpapier.
Wie in maart 2014 nog wat kerstsfeer wil opsnuiven: op 4 maart speelt Nick Lowe in De Spil in Roeselare, op 5 maart in C-Mine in Genk en op 6 maart in De Roma in Antwerpen.
