Geef toe: meestal zijn ze uw geld niet waard, de verzamelaars van uw favoriete groep die u in de
winkel vindt. De platenfirma denkt dat enkel singles in aanmerking komen en een artiest zelf is ook al zelden goedgeplaatst om eigen werk te beoordelen. Tijd dus dat het eens aan professionals wordt overgelaten, en wie is er beter geplaatst dan een team kenners van Enola om maandelijks de vijftien beste tracks van een artiest te selecteren? Deze maand: het beste van Low!
1. Words
Debuutplaat I Could Live In Hope bevat ondanks de wat gedateerde productie al alle kenmerken die het eigenzinnige geluid van Low zullen bepalen. De plaat opent met “Words”, een aanklacht tegen de woordendiarree die het tv-toestel staat uit te spuwen. Gezien de huidige twittergekte meer dan ooit relevant dus, want heel wat zelfverklaarde opiniemakers kunnen op het gebied van zuinig zijn met taal aardig wat leren van Alan Sparhawk en Mimi Parker: Schrappen tot alleen de essentie overblijft, en in dat opzicht kon de discografie van Low geen symbolischer begin kennen dan dit nummer.
Hoogtepunt: 1’26”. De eerste keer dat de hemelse samenzang te horen is.
2. Don’t Understand
Om de intensiteit van Low te schetsen duikt hier en daar weleens de vergelijking met The Swans op. Op het eerste gehoor heeft het uitgepuurde geluid van Low niks gemeen met de bombast van de New Yorkse noisepioniers, maar “Don’t Understand” bewijst dat je met minder brutaal geweld even hartverscheurend intens kan zijn. De tekst is even cryptisch als huiveringwekkend.
Hoogtepunt: 1’57”. Basdrum en gitaar zetten de donkere – van The Swans geleende – cadans in.
3. Soon
Op Secret Name volgt na het verwoestende “Don’t Understand” het troostende “Soon”. Een prachtig duo dat we niet zouden durven scheiden in deze best of. “Soon it will be over / I laughed under my breath over your shoulder” zingt Sparhawk onder begeleiding van een nauwelijks hoorbare akoestische gitaar. Mimi Parker bepaalt met haar drums de spanningsboog die afwisselend op- en afbouwt om naar het einde toe weer over te gaan naar de intieme woorden van Sparhawk.
Hoogtepunt: 1’54”. De strijkers komen erbij en laten het nummer heen en weer wiegen als een pluimpje dat uit de lucht komt gedwarreld.
4. Embrace
”Crushing your skull with my warming embrace”: Alles wat je lief is zal je ooit moeten loslaten en “Embrace” schetst heel beklemmend het verlangen om nooit los te laten. Het is weer zo’n geweldig voorbeeld van hoe ze meesters zijn in het opbouwen van spanning zonder zich te verliezen in overdadige bombast.
Hoogtepunt: 3’19”. “I fell down the stairs, I wished I were dead”
5. Murderer
blijft om velerlei redenen een van de meest spraakmakende albums van het trio uit Duluth. Niet alleen verliet bassist Zak Sally na twaalf jaar dienst de band, ook frontman Alan Sparhawk had het niet onder de veren en was zelfs een tijdje van de aardbodem verdwenen. Op de sterk door de oorlog in Irak beïnvloede plaat domineren drumloops en elektronica subtiel de songs. Het hoogtepunt van het album, en misschien zelfs van het hele oeuvre, blijft het beklijvende “Murderer” waarin de gelovige Sparhawk in een wrange bui aan God laat weten dat hij bereid is voor Hem te moorden. Zelfmoordterroristen in een existentiële bui hebben er een serieuze kluif aan.
Hoogtepunt: 1’52” Haast ingetogen laat Sparhawk op zijn aanbod te doden voor de heer een eenvoudige “Don’t act so innocent” volgen, waarna hij te kennen geeft dat hij perfect weet welk bloed aan Gods handen kleeft en hoe hij zijn vuile werkjes door anderen laat opknappen.
6. Monkey
De doorbraakplaat op SubPop, na jaren bij Kranky kind aan huis te zijn, heet The Great Destroyer en laat een opvallend gepolijste Low horen. Zelfs het door een vuil keyboardgeluid voortgedreven “Monkey” blijft opvallend fris klinken en geeft zelfs aan de messcherpe gitaarintermezzo’s een popkantje dat de band tot dan toe voor zichzelf hield.
Hoogtepunt: 0’22” “Oh my my” klinkt het meteen unisono en zowat de hele song lang zal het koppel Sparhawk-Parker de samenzang volhouden.
7. Violence
Na het debuut I Could Live In Hope bracht opvolger Long Division meer van hetzelfde, maar net dat ietsje beter wat songs en productie betreft. Het is een lange, ingetogen plaat die bij voorkeur in zijn geheel beluisterd wordt, zozeer gaan de songs in elkaar over. “Violence” trapt de plaat af en brengt iedereen meteen in het soort stemming dat vraagt om lange, zwoele zomerzondagen of knusse winteravonden voor het haardvuur in een select gezelschap dat stilte weet te waarderen.
Hoogtepunt: 3’17” Het nummer heeft zich al lang en breed ontplooid wanneer de gitaar nog breder uitwaaieren mag om de weidsheid van de song extra te onderstrepen.
8. Dinosaur Act
Things We Lost In The Fire is tot op heden Lows meesterwerk, daar zijn vriend en vijand het volmondig over eens. Over het befaamde “Dinosaur Act” als de beste song, zijn de meningen al wat meer verdeeld. Buiten kijf staat echter dat het toenmalige trio met de song een van zijn beste nummers ooit neerzette. Poprock maar niet zoals die al eerder gehoord was, en al helemaal niet aan het begin van een nieuwe eeuw.
Hoogtepunt: 1’09” “It was a…” klinkt nog geheel in de lijn van de start van de song, maar met “Dinosaur act” mag gedurende het herhaaldelijk zingen van beide woorden even kracht gezet worden achter het gezegde alvorens terug te vallen op een zachtere invulling.
9. I Started A Joke
De resem covers die het trio achter de kiezen heeft, is niet op de vingers van één hand te tellen. Gaande van huldes aan cultartiesten als Jandek (“Carnival Queen”) over Joy Division (“Transmission”) en The Smiths (“Last Night I Dreamt that Somebody Loved Me”) tot en met gevestigde waarden als Bob Dylan (“Blowin’ In The Wind”) en Neil Young (“Down By The River”, samen met The Dirty Three). Een van de meer opmerkelijke covers blijft evenwel Bee Gees’ “I Started A Joke” dat ontdaan wordt van alle ironie en (onbedoelde) pathos die zowel in andere covers als in het origineel durven opduiken. Wat overblijft, is een naakte, droefgeestige song van een gebroken ziel.
Hoogtepunt: 1’38” Mimi Parker slaat voor de zanglijn “I look at the sky” een toontje hoger aan en laat haar stem net niet breken.
10. Long Way Around The Sea
Kerstplaten blijven zelfs voor talentvolle artiesten als Bob Dylan, Sufjan Stevens of Bing Crosby hangen in het sfeertje van dikke gebreide truien met foute motieven, kopjes warme chocolademelk en glinsterende gezelligheid. Een kitsch-festijn dat om vreemde redenen geassocieerd wordt met gezelligheid en vrolijkheid. Ook op Christmas trapt Low meer dan eens in de val, maar het spaarzame en minimale “Long Way Around The Sea” zet zijn geld in op dat wat Low zo speciaal maakt: hemelse samenzang.
Hoogtepunt: 0’00” IJle geluidjes en een voorzichtig aangeslagen akoestische gitaar. Glittervrolijkheid is hier niet te horen, zo wordt ons meteen diets gemaakt.
11. Over The Ocean
Een van de grote sterktes van Low is en blijft de wondermooie zang van Mimi Parker, die ook los van de ondersteuning van haar echtgenote Sparhawk stenen kan laten huilen. De eerste “doorbraakplaat” laat het overdreven minimalisme van de eerste twee albums los voor een subtielere klank- en ritmeverschuiving die de blauwdruk zal vormen voor zowat het hele verdere oeuvre van de band.
Hoogtepunt: 3’39” Omdat de laatste gitaar en drumslag je ertoe brengen het nummer nog eens te beluisteren.
12. $20
Na de wat ongemakkelijke en donkere sound van The Great Destroyer en vooral Drums And Guns werd het opnieuw tijd voor een iets vrolijkere toets, in zoverre dat binnen het Low-universum uiteraard mogelijk is. Toch is het niet allemaal up tempo en pop of softrock dat de klok slaat, zoals het uitgebeende “$20” treffend aantoont. Een hulde aan de liefde die niet veel meer nodig heeft dan de menselijke stem om zijn intenties kenbaar te maken.
Hoogtepunt: 0’37” De nauwelijks hoorbaar aangeslagen instrumenten klinken nog net ietsje stiller wanneer Sparhawk, met Parker op de achtergrond, “My love is for free” laat weergalmen.
13. Born By The Wires
Songs For A Dead Pilot is niet meteen de bekendste plaat uit hun discografie, maar bevat toch enkele parels. Het bezwerende “Born By The Wires” neemt met z’n dertien minuten zowat een derde van de hele plaat in beslag en vergt aardig wat geduld. Het nummer gaat over mensen die onder elektriciteitskabels wonen en er op de één of andere manier verslaafd aan geraken. Vreemd uitgangspunt voor een vreemd nummer, maar Sparhawks hoge fluisterstem klinkt zo innemend intens dat het haast ongemakkelijk wordt. De dissonante akkoorden die nog een paar minuten blijven doorklinken doen de rest.
Hoogtepunt: 2’18” Of hoe prachtig de ruimte tussen de muziek wel niet kan zijn.
14. In Metal
”And just like your baby shoes / Wish I could keep your little body / In metal”. Het huiveringwekkend mooie “In Metal” werd geschreven ten tijde van de geboorte van hun dochter. Het verlangen om de kinderlijke onschuld vast te houden in metaal wordt, zoals alleen Low dat kan, even liefkozend als duister bezongen. Na “Murderer” één van hun meest iconische nummers.
Hoogtepunt: 0’10” De drum als hartslag.
15. When I Go Deaf
En met “When I Go Deaf” maken we de cirkel rond. Weer is daar die thematiek van de overweldigende drukte waar een mens zich al eens graag van afsluit. Het hunkeren naar de stilte, naar het wegvallen van de last van het praten. Zelden werd het zo raak verwoord als in “When I Go Deaf”. Met veel gevoel voor ironie barst het nummer ergens halverwege uit in een muur van overstuurde gitaren die Sparhawks zang volledig overstemmen.
Hoogtepunt: 2’44” Een uitbarsting die het proces van doof worden wat kan versnellen.
Low speelt op 13 november in Het Depot in Leuven.