Ooit werden These New Puritans met debuut Beat Pyramid in het zelfde rijtje geplaatst met Klaxons, twee platen en vijf jaar verder werd het bloedmooie, bijna klassiek ingekleurde Field Of Reeds vorige maand ingehaald met referenties als Spirit Of Eden en Hex. Nogal een transformatie, maar daar heeft Jake Barnett, brein van de groep, niet zoveel over te zeggen: “ik laat me gewoon leiden door de muziek”.
Hij is ook niet zo spraakzaam, Barnett. Tijdens het telefonische interview blijft de lijn regelmatig minutenlang dood, een kreun als begin van een antwoord is meer regel dan uitzondering. En op elke opmerking van ons weerklinkt een “It’s funny…”, lees: “Ik weet het ook niet echt.” De 26-jarige componist, want zo mogen we hem onderhand wel noemen, is er de man niet naar om onder woorden te brengen wat hij denkt. Liever noteert hij het in klassiek notenschrift, zoals hij zich dat aanleerde voor Hidden, de plaat uit 2010 waarop zijn voormalig rockgroepje het vervelproces voor het eerst inzette.
Barnett: “Muziek leren noteren? Dat was niet meer dan een middel om het doel te bereiken. Om de muziek te schrijven die ik wil, moet ik dat kunnen. En als dat is waar mijn muziek me uitstuurde, dan moest het maar. Het was de enige manier om met mijn muzikanten te communiceren, dus ik kon niets anders. Maar om eerlijk te zijn: ik heb me tijdens de opnames nooit gerealiseerd dat ik eigenlijk bijna klassieke muziek aan het maken was. Voor mij waren het gewoon songs. Het komt er gewoon zo uit als ik schrijf, door op instrumenten te prutsen, of met sequencers aan de slag te gaan.”
enola: Wanneer besefte je dat je met These New Puritans niet langer een rockgroep wilde zijn?
Barnett: “It’s funny hoe we op één hoop werden gesmeten met rare dingen zoals die post-punk waar we helemaal niets mee te maken hadden toen. Voelden we ons sowieso geen deel van. En zelfs ten tijde van Hidden werden we nog gezien als een indiepop band. Ik denk niet dat we daar nu nog mee zullen weg geraken. Er is niet echt een moment geweest waarop ik beslist heb dat dat niet het geval was. Ik zie gewoon wat er gebeurt en waar dat me brengt. Zeker voor deze plaat was het niet meer dan dat: de ene noot na de andere zetten en zien wat er volgde: één song schrijven, en dan nog één. Ik hou me niet bezig met het imago dat we zo uitstralen, of de hele PR-insteek.”
“Moeilijk is het laatste woord dat ik zou gebruiken om het schrijfproces te beschrijven. Het is niet meer dan een rockmythe dat elke nieuwe plaat het resultaat moet zijn van bloed, zweet en tranen. Gaat voor ons niet op, integendeel: we hebben genoten van het hele proces. Muziek maken is echt geen moeilijke bezigheid voor ons.”
enola: Maar eigenlijk zou de opvolger van Hidden toch een Disneypop album worden, niet? Wat liep er mis met dat plan?
Barnett: “Disneypop was min of meer een idee, ja, maar ik heb eigenlijk geen idee meer wat ik bedoelde toen ik dat zei. Wat ik wel weet is dat Beat Pyramid en Hidden met hun ritmes en productie heel erg door dancemuziek waren beïnvloed, en dat was ik wat moe geworden. Op een bepaald moment was ik de afstand die dat schiep beu, en vond ik dat ik gewoon moest schrijven wat ik voelde. Dat veranderde mijn muziek volledig.”
enola: Net als op Hidden werk je op Field Of Reeds met klassiek geschoolde muzikanten. Voel je soms schroom om hen aanwijzingen te geven?
Barnett: “’t is niet echt klassieke muziek wat ik schrijf, maar we hadden inderdaad soms muzikanten uit die hoek, omdat ze nu eenmaal de beste spelers zijn. Sommigen zag je dan de studio binnenkomen met het idee dat het gemakkelijk zou worden, een soort “pop”-sessie. Dat werd het niet, het werd soms lastig. Sommigen vonden dat fijn, anderen niet. It’s funny… want negenennegentig procent van de keren hebben ze gelijk, en is een popnummer inspelen een piece of cake voor hen: wat kleffe strijkers er overheen smijten, en klaar.”
enola: Jij liet hen echter verschrikkelijk veel takes spelen. Je broer George moest op een bepaald moment voor de 76e keer het zelfde stuk drummen. Zorgde dat niet voor conflicten?
Barnett: “Vanzelfsprekend is dat niet echt aangenaam voor een muzikant, maar tegelijk vonden sommigen dat wel fijn. Mja… Whatever it takes om het goed te doen klinken. Ik geniet er niet van om hen dat aan te doen, maar ik heb er alles voor over om het juist te krijgen. Als we een dag moeten werken aan één zin, dan zullen we dat ook doen.”
enola: Krijg je echt iets uit de 76e take dat de 75 voordien niet boden?
Barnett: (lachje) “Ja. We doen het niet zomaar om de muzikanten bezig te houden. Tegenwoordig worden heel wat platen echter bij elkaar geknipt: de beste stukjes van verschillende takes worden dan samen een perfecte opname. Dat werkt voor sommige muziek, maar niet voor de onze. Het draait bij ons allemaal om kleine nuances en frasering die juist moeten zitten; dynamiek ook. Dat krijg je maar juist door het nummer van begin tot einde te spelen tot het juist is.”
enola: Zoek je dan de perfecte take, of die waar iets gebeurt?
Barnett: “Dat hangt er van af. Sommige muzikale stukken moeten gewoon foutloos zijn, anderen moeten kloppen qua atmosfeer. Ik heb ooit gelezen hoe Steely Dan zei dat je “voorbij de perfectie” moet gaan. Dan pas kun je iets meer vinden; iets bijzonders.”
enola: Op Hidden sloegen jullie een pompoen in voor het geluid, deze keer namen jullie het geflapper van de vleugels van een havik op en verbrijzelden jullie glazen platen. Zit dat dan klaar in je hoofd, dat idee om zoiets te doen?
Barnett: “Ja. Alle geluiden die we maken heb ik vooraf bedacht bij het schrijven van de muziek. Op een bepaald moment hoor je dat je in een bepaald nummer het geluid van vleugels nodig hebt, net zoals je bij een andere melodielijn weet dat de piano of een hoorn die zal spelen. Het gaat niet om die havik — die maakt maar 0,0001 procent van de plaat uit — maar om wat de muziek vraagt. Zelfs al maakt het dingen verschrikkelijk gecompliceerd. Maar het is ook fun: uitzoeken welk glas je kunt kopen daarvoor, welke soort het beste geluid maakt,… dat soort dingen. Je leert wat bij op die manier.”
enola: Een bijzonder instrument dat je gebruikt op Field Of Reeds is de magnetic resonator piano, een toestel dat tot nog toe nog maar een paar keer werd gebruikt, en dan was het nog in redelijk obscuur hedendaags klassiek. Vólg jij die scene dan, of hoe vind je zo’n instrument?
Barnett: “Per toeval. Een vriend van Graham (Sutton van Bark Psychosis, die coproducete, mvs) was op het instrument gestoten, en suggereerde hem om er mee te werken. Het vreemde is dat het als geroepen kwam, want alle geluiden op de plaat mochten op dat moment dan wel al gepland zijn; van één wisten we bij God nog niet hoe we ’t zouden produceren. We hadden geen idee of het elektronisch zou moeten of niet, of het misschien een orgel zou moeten zijn,… die magnetic resonator piano viel ons in de schoot. ’t Is een erg fascinerend instrument: een piano waar een stuk over wordt gezet dat de snaren magnetisch bewerkt. Heel bijzonder. Het duurt ongeveer vier uur om het op te zetten tot het bruikbaar is.”
enola: Op mijn promo-cd heette het openingsnummer nog “The Way I Do”, op de definitieve tracklist heet het “This Guy’s In Love With You”, naar de field recording van dat nummer die je er doorheen hebt gemixt. Ruzie met auteur Burt Bacharach gehad?
Barnett: “Yeah. ’t Is trouwens gek gelopen hoe ik dat heb opgenomen, die track. Ik zat ergens tussen twee kamers in toen ik een vrouwenstem die “This Guy’s In Love With You” zong, hoorde aanwaaien. En vanuit een andere kamer één herhaald piano-akkoord. De clash van die twee klonk ongelofelijk en dus nam ik het op. Daarna heb ik de rest van de song er in één ruk over geschreven; pure improvisatie over die opname. Ik heb er niet zo hard over nagedacht, en ben bewust het origineel van dat nummer niet gaan opzoeken voor de plaat af was; bijgeloof omdat ik niet beïnvloed wilde worden. Achteraf vonden we uit wat de bewuste song was, en toen eiste men dat de oorspronkelijke titel behouden bleef. You don’t mess with Burt Bacharach. Nu, ik hou wel van de directheid van die titel: het weerspiegelt de tijd waarin het geschreven werd. Erg vond ik het niet dus.”
enola: Gek genoeg deed de sfeer van het nummer me meteen aan Hex denken, nog voor ik wist dat Graham mee hielp aan de opnames.
Barnett: “Lijkt me grotendeels toeval te zijn, want alles is los van hem geschreven. We werken vooral met Graham samen omdat hij ongelofelijk goed weet hoe hij instrumenten moet opnemen. Ik kan hem op dat vlak honderd procent vertrouwen; het klinkt ongelofelijk mooi en realistisch. Ik kende zijn werk overigens niet toen ik hem leerde kennen. Maar na één gesprek waren we het al eens over hoe alles op Hidden moest klinken. Veel meer is er soms niet nodig.”
enola: Hoe ga je de muziek van Field Of Reeds eigenlijk live brengen?
Barnett: “Valt wel mee, hoor. Het lijkt misschien alsof we op de plaat een half symfonisch orkest hebben gebruikt, maar dat is niet zo. Er spelen maximaal tien muzikanten tegelijk. Live zullen we het met een zevenkoppige groep met piano, elektronica, lazers en strijkers doen: niet te klein, maar ook niet te groot; wendbaar. ’t is de beste band die ik qua klank al gehad heb. Ook Elisa Rodriguez, die op de plaat meezingt, komt mee. We hebben onlangs de eerste shows samen gespeeld, en dat werkte perfect. Ook dat was weer zoiets dat uit de muziek zelf kwam trouwens: ik hoorde een vrouwenstem, ook toen ik haar partijen zelf zong op de demo, maar het heeft even geduurd tegen dat we de geschikte zangeres vonden: helemaal in Portugal, waar ze nog maar één jaar echt zong trouwens. Blij dat ze zomaar bereid was om mee in zee te gaan met die gekke Britten en hun vreemde muziek. Echt een geweldige zangeres; een plezier om naar te luisteren.”
enola: Je bent van de weeromstuit zelf warmer gaan zingen.
Barnett: “Dat komt omdat de teksten ook zo dicht bij me lagen. De muziek is ook melodischer, dus dat vroeg een andere manier van zingen. En ik ben nu ook gewoon de zanger, wat wil zeggen dat ik me daar op kan toeleggen. Ik denk dat ik nu pas mijn stem aan het ontdekken ben; ik leer om meer te doen met het weinige dat ik heb. Ach, ’t is nog ver weg van Pavarotti, maar een klein begin is ook een begin. Ik krijg er toch al elke keer dezelfde nuances juist uit.”
enola: Een laatste vraagje: ooit zei je dat je altijd ver op voorhand weet waar het naar toe gaat, dat je zelfs al weet wat de volgende plaat wordt. Klopt dat nog? En mogen we dan weten welke kant het hierna zal uitgaan?
Barnett: “Ik ben de laatste aan wie je dat moet vragen. Denk maar aan dat hele Disneypopverhaal. (lachje) Ik werk wel aan iets, maar ik geef liever nog niets weg. Het kan zijn dat het niet eens een plaat wordt, maar dat we song per song lossen. Gewoon om eens iets anders te doen; heel impulsief. Ik vind platen nog altijd hét van hét, maar we hebben zoveel tijd en moeite in Field Of Reeds gestoken, dat het idee om iets snel te doen waar je niet zo door wordt opgeslorpt me nogal aantrekkelijk lijkt.”
enola: En anders eens goed uitslapen helpt ook. Bedankt voor het gesprek.
