Lang geleden dat u nog eens van Maxïmo Park gehoord had, zegt u? Dat kan: nadat hun contract met Warp was afgelopen, voerde de groep eerst een heus zelfonderzoek uit vooraleer aan de opnames van een vierde plaat werd begonnen. De conclusie? “We maken catchy popmuziek”, vertelt frontman Paul Smith. En zo geschiedde op The National Health, dat hen vrijdag naar Pukkelpop brengt.
enola: Zo’n zelfonderzoek, wat moet ik me daar bij voorstellen?
Smith: “We zijn op zoek gegaan naar wat Maxïmo Park nu precies doet, wat de essentie is. Om te beginnen: het moet een goed nummer zijn. Je lacht, maar veel bands vergeten dat al om te beginnen. Als de muziek niet aan onze maatstaven voldoet, dan wordt het niet uitgebracht: klaar. Ik wacht liever tot er een goeie plaat is. Voor The National Health was de opdracht: popmuziek maken. That’s a broad church indeed, maar dat is goed. Die breedte wilden we, van het bijna naar techno neigende ritme van “Hips And Lips” naar de akoestische meandering van “Familiar Places”. Wat hen bindt, zijn sterke melodieën. Dat is onze sterkte, hebben we gerealiseerd. Dat en catchy hooks die de luisteraar pakken. En het moest ook direct zijn: die hart-op-de-tongbenadering is wat ons definieert. Wij willen geen vage songs vol algemeenheden maken; bij ons mag het specifieker zijn, zodat het iets betekent voor ons. Op die manier kunnen wij het ook overtuigend brengen, de wereld rond.”
“Wat we ons ook hebben gerealiseerd tijdens het maken van de plaat, is hoe essentieel het is dat we allemaal van elke song overtuigd zijn. Als één iemand een probleem met een nummer had, dan ging die song de vuilbak in. Zo hebben we wel een paar mooie gevallen opzij geschoven, omdat één iemand het brugje niet kon smaken na uren werk. Nu, die nummers zijn niet verloren, wie weet komen we er later wel op terug en vinden we iets waardoor iedereen er mee kan leven. Misschien zijn we op dat vlak vroeger iets te beleefd geweest tegen elkaar. Zo zijn we nu eenmaal, en we willen vrienden kunnen blijven. Soms zeg je dus niets, zelfs al ben je ontevreden, omdat je de vrede niet wilt verstoren. Nu zijn we een pak eerlijker geweest tegen elkaar en dat heeft de muziek deugd gedaan.”
enola: ’t Is een erg diverse plaat geworden.
Smith: “Ja, en dat hadden we zelf eigenlijk niet door tijdens het opnemen. We focusten zo hard op een nummer, dat we geen oog hadden voor het geheel. Als we een rocknummer opnamen, dan wilden we het ook héél erg laten rocken. En een pianoballad als “This Is Wat Becomes Of The Broken Hearted” mocht dan weer erg rustig klinken. Al probeerden we toch wat te spelen met de verwachtingen; vandaar dat we openen met een traag nummer en niet zoals op de vorige drie platen op volle gas. We willen onszelf blijven uitdagen en elke song moet even goed zijn als de vorige. Uiteindelijk heeft die benadering wel goed gewerkt voor ons, denk ik.”
enola: Jullie zaten zonder platenfirma en hebben de opnames aanvankelijk zelf bekostigd. Waarom wilde Warp jullie contract niet verlengen?
Smith: “Oh, dat wilden ze waarschijnlijk wel, en dat was ook wel OK geweest voor ons. Maar we wilden met een propere lei beginnen na drie albums. Geen kwaad woord over de mensen bij Warp, maar ik denk dat het niet half zo spannend zou zijn geweest om bij hen een vierde plaat uit te brengen. We vonden het tijd voor nieuwe gezichten en waren benieuwd naar de ideeën die zij konden aandragen. Liever dat dan steeds hetzelfde blijven doen.”
enola: Toch nam je als producer wél opnieuw Gil Norton onder de arm, die al Our Earthly Pleasures maakte met jullie. Nochtans had je na die eerste keer gezegd dat het geen tweede keer moest.
Smith: “Na die grondige analyse van wat we wilden voor deze vierde plaat, was één van de conclusies dat we wilden evolueren. En we vonden dat het ook een vooruitgang zou zijn als we onze sterke punten meer zouden uitspelen. We realiseerden ons dat een aantal songs die we hadden geschreven, zoals “Reluctant Love” en “Write This Down”, het best zouden klinken als we ze met Gil opnamen. We hebben die met hem opgenomen, terwijl we er nog van uitgingen dat we met verschillende producers zouden werken voor The National Health. Zo hebben we met Amir Amor van het producersteam Rudimental gewerkt voor “Hips And Lips” en nog wat mensen, maar die sessies waren niet meer dan degelijk, terwijl die sessies met Gil zo goed klonken dat we hem gevraagd hebben om verder te werken. Die vijf dagen in Wales met hem waren erg aangenaam. We hadden op dat moment immers een tijdlang op pauze gestaan, en moesten weer wennen aan het samenspelen. Het hielp dat hij al met ons had gewerkt en de groep kende. Hij is een slavendrijver, erg perfectionistisch. We waren dus relaxed, maar tegelijk ook erg productief.”
“En dat ik had gezegd dat ik geen tweede keer met Gil wilde werken? Wel, never say never heb ik nu geleerd. De keuze om voor Quicken The Heart met Nick Launay te werken, was ingegeven door zijn werk met Nick Cave en Grinderman. We wilden een plaat die erg live klonk, en daar heeft hij dat bereikt. Maar achteraf gezien klonken de opnames van onze vorige plaat niet eens zo live. Zeer vreemd.” (schatert)
enola: Met zijn titel lijkt The National Health even over politiek te gaan, maar dat is maar een manoeuvre: eigenlijk draait het gewoon weer om jongens en meisjes hé?
Smith: (lacht) “Ik maak mezelf graag wijs dat onze songs meerdere lagen hebben. Iets als “Our Velocity”, van enkele jaren terug, kon over oorlog gaan, maar net zo goed over een relatie, … Ik werk vrij hard aan mijn teksten opdat ze van alles zouden kunnen betekenen. Al zijn er natuurlijk altijd songs als “Take Me Home” waar je niets meer achter moet zoeken. (grijnst) Ik wil er wel degelijk de aandacht op vestigen dat we nummers schrijven over de wereld rond ons, en onze plaat The National Health noemen hielp daarbij. En laat ons wel wezen: de relatie die je hebt met de maatschappij is vaak niet echt verschillend met je relatie met één ander iemand.”
“Menselijke wezens blijven maar met elkaar samenhokken en popmuziek heeft een tendens om het daar ook over te blijven hebben. Het is complex, het leven in een relatie, dus het is breed genoeg als thema. Je kunt het hebben over een ruzie, als in “Hips And Lips”, maar net zo goed is er “Banlieue”, waarin ik inzoom op het leven in grimmige buitenwijken zoals ik er op tour heb gezien. Maar uiteindelijk gaat die song over de angst die je op straat kunt voelen in je thuisstad: iets wat je overal ter wereld kunt meemaken. Een song moet dus vanuit een persoonlijk standpunt vertrekken. De titeltrack “The National Health” balt een hoop momenten van frustratie die ik ondervond tot dat “England is ill, and it’s not alone”. Als je alle persoonlijke boodschappen disecteert, blijft uiteindelijk iets universeels over; dan gaat het over de banden die we onderling hebben, hoe we omgaan met elkaar.”
enola: “Write This Down” is een wel erg bitter nummer.
Smith: “Dat is zo, vrees ik. (lachje) Ik was nogal van streek toen ik dat schreef. Ik had besloten achterom te kijken, op zoek naar onderwerpen om over te schrijven en dacht plots terug aan een relatie uit mijn tienerjaren. Achteraf gezien was dat een heel vreemde periode en dus werd het een song. Het meisje in kwestie had me haar dagboek getoond, waarin ze erg complimenteus over me schreef. Tienerpoëzie, zeg maar. We zijn iets begonnen, maar ik vond het erg vreemd dat ze me die dingen liet lezen. Uiteindelijk was zij het die mij bedroog, dus dan vraag je je wel af waar dat in godsnaam allemaal om ging. Daar zat wel een herkenbaar relatienummer in, dacht ik, waar mensen zich in kunnen terugvinden. En ze krijgen er nog een grappig verhaal bij ook.”
enola: Wie is de klootzak die je portretteert in “Wolf Among Men”?
Smith: “Ikzelf. Alweer. (lacht uitbundig) Maar ook hier: herkenbaar voor iedereen. De mensheid is in essentie zelfzuchtig, vind ik: overal waar je kijkt zie je mensen die anderen vertrappen om hogerop te geraken. Triest, vind ik dat, maar ik ben even schuldig aan egoïsme als een ander. ’t Was het juiste moment om dat ook eens te zingen, en als je de song in verband brengt met de albumtitel is de link met de hebzucht in de wereld ook snel gelegd. Ik zing dan ook letterlijk in de brug “homo homini Lupus” (“de mens is een wolf voor de andere”, mvs), een uitspraak van de filosoof Thomas Hobbes: dat klonk waar in mijn oren toen ik dat voor het eerst hoorde. We zijn allemaal zo, maar we kunnen elkaar optillen door te delen. Maar het gaat over een verloren iemand, misschien zelfs iemand in de zakenwereld die de boel verknoeit, of iemand in een relatie.”
enola: Ik moest aan bankiers denken.
Smith: “Zeker. Dat nummer is zo eentje waar je bijna niets in moet zeggen om die link te moeten leggen. We zien onze economie ongeveer volledig instorten; alles heeft er mee te maken.”
enola: Je hebt je onlangs uitgesproken tegen besparingen op het cultuurbudget in Groot-Brittannië. Raakt dat je?
Smith: “Ja. Om eerlijk te zijn maakt het me niet uit welke regering we hebben, maar als je snijdt in cultuur, waar gaat het dan heen? De wereld zou een vreselijke plek zijn zonder kunst. Je leert zoveel over jezelf door een schilderij, een boek, een plaat,… David Cameron heeft een tijd terug gezegd dat hij liefst geld geeft aan films die commercieel leefbaar zijn. Is dat niet knettergek? Je maakt een film, omdat je iets wil vertellen, iets wil zeggen. Die houding van onze eerste minister is de antithese van drijfveren om iets te maken. En dat is maar één voorbeeld van vele.”
enola: Bij de intro van “Waves Of Fear” moet ik altijd terugdenken aan hoe RE.M. op het einde zijn kroon verdedigde.
Smith: (hoorbaar blij) “Oh yeah. Fijn dat je dat zegt, het is één van mijn favoriete bands, al sinds mijn veertiende. Ik hou enorm van wat ze gemaakt hebben tussen Murmur en Automatic For The People. Wat een band! Het was een echte popgroep, maar wat een geweldige mysterieuze teksten en gitaarsound hadden die! Duncan (Lloyd, gitarist, mvs) heeft een gelijkaardige sound: een rinkelende rickenbacker die rock speelt.”
Smith: “Well, you said it, not me. (lacht het uit) Ik zou het nooit gezegd hebben, maar nu kan ik het daar perfect mee eens zijn. Ik vind dat het niet moet: je schamen, omdat je cerebraal bent en toch van popmuziek houdt, of omdat je tegelijk poëzie en een powerchord kan smaken.
enola: Zijn er momenten dat je het gevoel hebt dat je teksten onderschat worden?
Smith: “Maakt me niet uit, eigenlijk. Uiteindelijk is het al fijn als mensen onze muziek geweldig vinden. Als ze dan ook nog interesse hebben in de lyrics of de meerdere lagen van de song is dat een bonus, maar ik vind het even goed als ze gewoon genieten van de muziek. Ik ben maar een vijfde van de band, dus het is niet belangrijker dan als iemand de baslijnen geweldig vindt. Wat mij betreft, moet er in alle aspecten van de band evenveel moeite kruipen, niet alleen in de teksten, dus zijn die ook niet belangrijker.”
Maxïmo Park speelt vrijdag op de Main Stage van Pukkelpop.
