Als Jan en alleman voortdurend verkondigt dat je de volgende sensatie wordt, dan krijg je als band natuurlijk een vergiftigd geschenk: de gemeenschap kijkt halsreikend uit naar die instant klassieker en o wee als die niet tegemoet komt aan de verwachtingen. Dat kan een enorm struikelblok zijn (je zou je voor minder opsluiten in een afgelegen bunker), maar dat is bij De Beren Gieren geenszins het geval. Wirlich Welt So is een ijzersterk debuut dat het eerste hoofdstuk van een boeiend verhaal zal worden.
De synergie van het drietal zat al goed toen ze in 2009 een prijs voor jong talent wegkaapten, het jaar erna een veelbelovende demo-cd maakten, en is nog altijd hun sterkste troef. Pianist Fulco Ottervanger en drummer Simon Segers zijn al jarenlang partners in crime, niet enkel bij de excentrieke rockband Marvelas Something (op zijn beurt dan weer een kind van Members Of Marvelas), maar ook in het kwintet van saxofonist Nathan Daems. Bassist Lieven Van Pee lijkt minder alomtegenwoordig, maar drukt al net zo goed zijn stempel op de plaat, want zoals al eerder aangehaald is de Beren Gieren zo veel meer dan een trio rond een flamboyante pianist (al is hij dat wel, die zotte Hollander). Hadden we vorig jaar Hamster Axis of The One-Click Panther om aan te tonen dat jonge Vlaams jazz behoorlijk fris en spannend kan zijn, dan wordt dat nu met verve herhaald door De Beren Gieren.
En toch gebeurt dat niet altijd op de meest voor de hand liggende manier. Iedereen heeft het immers over de absurde humor, ongebreidelde energie en stijlbreuken, die ook in Wirklich Welt So zitten, maar alles onder die noemer schuiven zou getuigen van kortzichtigheid. Het album klinkt daarvoor veel te uitgekiend en, ja, volwassen. Het draait niet voortdurend om duizelingwekkende hoogstandjes en patserige solomomenten, maar net zozeer om combinaties van repetitieve elementen en zelfs ingetogen stukken. Zo is opener “Apollinisch” allesbehalve het soort nummer dat je verwacht. Het is traag, statig en een beetje donker-dramatisch en haast minimalistisch. Maar het werkt, zeker als je beseft dat ze op een heel mooie manier naar die climax schuiven. Een vergelijkbaar ingetogen aanpak vind je ook in “Aah Me”.
Maar natuurlijk mag je je ook verwachten aan die bekende energie. “Esje Brons” gaat van start met een herhalend motiefje dat zo van een boppianist à la Bud Powell had kunnen komen, maar al snel naar excentrieker terrein gestuwd wordt. Ottervanger stuift de trap op van het lage naar het hoge register met de rauwe energie van Mingus’ Oh Yeah en kan rekenen op aanstekelijk swingende ondersteuning van Van Pee en Segers. Het geroep op de achtergrond spreekt boekdelen. Dat wordt dan weer gevolgd door “Broensgebuzze III”, een kort stukje (er zou een hele reeks in aantocht zijn, terwijl “IV” iets later op het album al opduikt) dat het opnieuw moet hebben van delicaat en gedoseerd pianospel en marsroffels.
Daarna krijg je een mooie afwisseling van al die elementen. In composities als “Try Time In Front of The Forefront” wordt geflirt met popinvloeden en krijg je halverwege de song een wending die de licht schizofrene aard van de band nog eens benadrukt. Iets vergelijkbaars gebeurt in “Jog Life”, dat aanvankelijk heil zoekt bij een knap repetitief pianofiguur en ongedurige ritmische ondersteuning, maar halverwege ineens omslaat in een veel kalmer verhaal. Of afsluiter “Na Het Afstuderen”, dat zich een weg baant door hectische start/stop-figuren en en passant een rockbeat en spastische uitvallen van Ottervanger te verwerken krijgt. Het is de band op z’n meest rebels en even ook op z’n best.
Niet alles op Wirklich Welt So slaat even snel aan; zo hebben composities als “Hues In Wheel” en “Aah Me” wat meer tijd nodig om te overtuigen, maar dat hier een stel kleppers is opgestaan kan niemand meer ontkennen. En vooral: het album klinkt als het werk van een hechte band die een gezamenlijke koers heeft. Onlangs werd aangekondigd dat het trio voor langere duur het huisorkest wordt van de Vooruit en betrokken (of aanstichter) wordt bij een resem projecten en dat is op basis van dit album en de vorige concerten een uitstekende keuze. Door deze bevestiging is De Beren Gieren nu belofte af. Tijd voor het echte werk, ze zijn er klaar voor.
