SPV, 2011
Filmfanaten (en die zijn er zeker onder de lezers van enola)
zijn ongetwijfeld vertrouwd met de Finse regisseur Aki Kaurismäki.
Misschien niet noodzakelijk omwille van zijn films, maar wel door
zijn dronken persconferenties op filmfestivals. Vóór hij echter in
de kijker liep door zich te gedragen als een bezopen halve zool,
maakte hij al twee films en wat kortfilms met deze geflipte band in
de hoofdrol.
Hoe we de juiste relatie tussen die films en Leningrad Cowboys
moeten zien is me eigenlijk niet helemaal duidelijk. Bestaat de
band dankzij Kaurismäki, of maakte hij van deze idioten een
dankbaar filmonderwerp? Bij deze bende is er in ieder geval veel
meer artistieke flou te ontwaren dan bij Spinal Tap.
Muzikaal valt er ook wel wat meer te beleven. Dit album is, na vijf
jaar stilte en voor wie de lat niet té hoog legt, een bescheiden
schot in de roos.
Voor dit album versterkte de groep zich met de stembanden van
Ville Tuomi. Die zanger is bij het Finse publiek vooral bekend als
stem van de landelijke (bescheiden) hitmachine Suburban Tribe en
van Kyyria. Het wereldwijde metalpubliek zou hem moeten kennen als
de leverancier van de zuivere zanglijnen op Amorphis‘ meesterwerk
‘Tales From The Thousand Lakes’. Uit zijn aanwezigheid leidde ik op
voorhand twee dingen af: ten eerste dat de Cowboys nog steeds
behoorlijk ambitieus zijn, en ten tweede dat de zang zeker in orde
zal zijn. Beide voorspellingen kloppen.
De ambitie van de band kan je vooral omschrijven als “zoveel
mogelijk verschillende muzikale stijlen uit de hele wereld in een
stadionrockformat proberen te steken”. De veelzijdige zang (Tuomi
is niet de enige zanger) is inderdaad dik in orde. Meer dan één
refreintje blijft al na een tweede beluistering dagen in je hoofd
rondspoken. De zangers leverden ook een bovenmenselijke prestatie
door deze ironische, quasi nietszeggende boel (zoals in ‘Wash Your
Ass’) met zoveel onderkoelde sérieux in te zingen dat het
weer terug grappig wordt. Hé, dat trucje kennen we ook van bij de
hun bevriende filmregisseur!
De muzikale hoofdingrediënten zijn om te beginnen stevige, maar
niet al te originele, (stadion)rockriffs met soms wat uitstapjes
naar progrock, vooral dan door het occasionele gebruik van
bombastische toetsen. Daarnaast is vooral polka een steeds
terugkerend thema. De stuiterende ritmes, de opgewekte toeters en
de trekzak zijn er duidelijk op gericht je te laten dansen als een
door eigen stook benevelde steppekameel.
Goede voorbeelden hiervan vind je in ‘Drill-A-Hole’ of
‘Gasolina’, toevallig ook twee nummertjes die goed voorzien zijn
van gedenkwaardige zanglijnen. Ook best sterk is het titelnummer,
dat me bij momenten nogal aan Mötley Crüe doet denken. Toch een
referentie als het op rockende ongein aankomt, al is het bij die
laatste spijtig genoeg niet altijd duidelijk waar de grap
stopt.
De meest gedenkwaardige en tegelijkertijd wenkbrauwfronsende
onzin hoor je in ‘Gimme Your Sushi’. Dat begint als een erg typisch
boppend, sixtiesvetkuifpopdeuntje (met hilarisch refrein), om te
eindigen als een soort jazzfreakout. Soms gaat men de inspiratie
nog wat verder zoeken, zoals op ‘I Kill The Dog’, dat
Zuid-Amerikaanse sferen afwisselt met serieuze metalbommen. ‘Mule’
en ‘All You Need Is Love’ houden het wat rustiger, maar laten je
ook zeker glimlachen dan wel verbaasd achter je oren krabben.
Leningrad Cowboys is duidelijk een “grapband”. De bijna
onmogelijke combinaties van muzikale stijlen als basis voor een
imago dat compleet over the top is, kán gewoon niet
serieus genomen worden. Toch doe je er best aan om niet te snel te
denken “dat je het wel gesnapt hebt”. Een aantal nummers op ‘Buena
Vodka Social Club’ zitten helemaal niet zo oppervlakkig in elkaar
als je op het eerste gehoor zou denken. Ik betrap me er de laatste
tijd immers zelf steeds vaker op dat ik al fietsend Leningrad
Cowboys zit te neuriën. Voor mij een bewijs dat het misschien
allemaal maar om te lachen is, maar niet achterlijk.
