Little Vamp Records, 2011
Curaçao ligt een aantal kilometers voor de langgerekte
Zuid-Amerikaanse kust en met zijn 444 vierkante kilometer vormt het
het grootste eiland van wat bekend staat als de Nederlandse
Antillen. Het door zee omgeven gebied kende een lange en bewogen
koloniale geschiedenis, met verschillende overheersers (met name de
Spanjaarden en Nederlanders) en een bloeiende handel in exotische
producten en Afrikaanse slaven. Wat heden ten dage nog overblijft,
is een warme en kleurrijke stad, die een boeiend trans-Atlantisch
verleden met zich meedraagt. Curaçao biedt als eiland vooral een
bruisende mengeling van culturen en etnische achtergronden en is
daarmee ook een uitstekende broedplaats voor muzikale
bricolages.
Sam Vloemans is geboren in Curaçao en heeft ongetwijfeld iets
van zijn roots meegenomen toen hij naar België verhuisde.
In zijn composities stroomt exotisme en daarnaast bespeelt de man
een groot aantal instrumenten (trompet, bugel, percussie en
timbalen, om er maar enkelen te noemen). Ook zijn nieuwe album
suggereert een band met zijn thuiseiland. ‘Otrabanda’ verwijst naar
één van de vele wijken in Willemstad, de hoofdstad van Curaçao. Het
behoort tot het oude stadsgedeelte, al staat Otrabanda tegenwoordig
eerder bekend als een arme volkswijk. Sinds 1997 maakt de wijk wel
deel uit van de Werelderfgoedlijst.
Vloemans verlevendigt zijn enige echte thuis in het album
‘Otrabanda’. Geen bruuske stijl en al zeker geen grote
experimenten; het orkest onder leiding van de trompetspeler legt
eerder subtiele accenten en probeert doorgaans een vertrouwd gevoel
op te wekken. ‘Otrabanda’ bevindt zich als muzikaal geheel ergens
in de elektrische periode van de vroege jaren zeventig, waar
fusion, jazz en soul een exotische kruisbestuiving ondergaan. Het
bezit de cool van Miles Davis, maar swingt zoals men dat
enkel in Latijns-Amerika kan.
Al vanaf het openingsnummer krijg je het gevoel naar een
conceptplaat uit de seventies te luisteren. Mysterieuze
opbouw, heerlijke orgelriedel en een subtiele manipulatie van
geluid. Dat mondt vervolgens uit in een portie funk, waar de warmte
van afdruipt (‘Groove 1’). Ontspanning is nodig, en daar leent
‘Otrabanda’ zich uitstekend toe. Een album dat bijzonder
complementair is aan zwoele zomers of broeierige feestjes. Of een
uitweg bij een gebrek aan mooi weer en uitgaansactiviteiten.
Het duurt echter eventjes vooraleer Vloemans de ietwat ordinaire
exotic lounge overstijgt. ‘The River’ doet sterk denken
aan het werk van trompettist van Till Brönner (hoewel het
trompetgeluid van Vloemans veel helderder is), al trapt Vloemans
daarmee in dezelfde val: te sober en te braaf. De compositie sleept
in zijn geheel iets te lang aan, zonder echt te prikkelen. Wel leuk
is de trapsgewijze melodie. De echte interesse wordt pas opgewekt
met het fantasievolle ‘T-Vision’, dat niet meer lijkt dan een
kinderlijke fantasie, maar al gauw onder het vel kruipt. Een
subtiele staat van dromen.
Pas dan barst het feest los. Het eponymische ‘Otrabanda’ gaat
met een fijn ritme van start en Vloemans laat voor het eerst zien
dat hij graag met klanken experimenteert. Geluidsmanipulatie schuwt
hij niet, maar het resultaat is allesbehalve kitscherig.
‘Otrabanda’ is een bevlieging, waarin alle instrumentale bouwstenen
van het album versmelten (orgel, koor, blazers, beatbox, …),
zonder aan authenticiteit in te boeten.
‘Little Vamp’ schakelt een versnelling hoger. De verschillende
blazers treden contrastrijk in dialoog op een tempo dat nooit ofte
nimmer stokt. Wat dan volgt, zijn drie sterke composities die het
verschil maken voor ‘Otrabanda’. Eerst worden we in ‘Ièdo’ op
sleeptouw genomen door een zangkoor, om vervolgens in een vloeiende
overgang naar een instrumentaal keyboardspel gelokt te worden.
Vloemans bewerkstelligt dat alles zonder gehaast of onnatuurlijk te
klinken. Het is organische muziek die kronkelt en beweegt zoals het
zelf wilt.
Ten tweede is er ‘Bonaire’, wat een beetje banaal van start
gaat, maar al snel in een bruisende snelweg van latin jazz terecht
komt. Hoogtepunt is ontegensprekelijk een pittige solo van Bart
Oostindie op elektrische gitaar. Zowel de muziek als het snarenspel
doen denken aan ouder werk van Carlos Santana, hoewel er geen
sprake is van een klakkeloze imitatie. ‘Bonaire’ verrast en toont
een groep die op kruissnelheid zit. Als derde is er dan nog ‘Must
Be My Soul’, dat het vooral van een stevige dosis sex
appeal moet hebben. Bas en klavier zorgen voor de juiste
setting, terwijl de melodie wat in het vage blijft hangen. Niet
voor lang, want ‘Must Be My Soul’ eindigt op verpletterende wijze
met een climax om ‘U’ tegen te zeggen.
Als laatste opmerkelijk gegeven, maken we nog een vermelding van
het slotnummer ‘La Walse Nocturne’. De titel verraadt enigszins het
opzet van de compositie, hoewel het in de praktijk nog een pak
indringender klinkt. Vloemans brengt een gevoel van afscheid op de
luisteraar over, op de ingetogen tonen van een klavierinstrument.
Curaçao is in duisternis gehuld.
‘Otrabanda’ gaat ondanks zijn aarzelende start als een exotische
sneltrein vooruit en eindigt op een hoogtepunt met een klassieke
wals in drie vierde maat. Er vallen makkelijk referenties te maken
met het betere fusionwerk van de jaren zeventig, en occasioneel
zelfs met de swingende muziek van Carlos Santana. Toch voelen
Vloemans’ muziekuitingen bijzonder authentiek aan, dankzij een
modern en gevarieerd geluid en een volstrekt unieke setting.
Curaçao staat voortaan duidelijk op de wereldkaart.
