Bij de omschrijving "Braziliaanse DJ en producer" haalt u zich wellicht een vrolijke Frans voor de geest die de meest opzwepende salsa- en sambabeats naadloos aan elkaar rijgt. Toch voldoet Amon Tobin, de bekendste Braziliaanse elektronica-exponent, allerminst aan die omschrijving. Zijn nieuwe plaat Isam laat zich eerder definiëren als ’steriel’, ’grillig’ en vooral ’ondansbaar’. Fascinerend, dat wel. Bij momenten.
"Zolang ik door muziek en zijn mogelijkheden gegrepen word, zal ik nooit voor de comfortabele, makkelijke weg kiezen", schreef Amon Tobin onlangs op zijn website. En geef de man maar eens ongelijk. Tobin week in de jaren negentig al van het conventionele pad af, toen hij tonnen (jazz-)samples met breakbeats en drum ’n’ bass verzoende, en scoorde met sublieme albums als Bricolage en Permutation. Sinds zijn vorige plaat Foley Room gaat de Braziliaan zelf op zoek naar zijn samples. Tussen de fauna en flora in vond Tobin een nieuwe biotoop waar hij geluiden opnam. Met Isam gaat hij nog een stap verder, door de omgevingsgeluiden nu ook als instrument te gebruiken. Amon Tobin dook hiervoor maandenlang tussen de nieuwste software, wat resulteert in een opmerkelijk album dat helaas niet over de hele lijn weet te overtuigen.
Opener "Journeyman" is wel meteen raak. Meer dan zes minuten lang schotelt Tobin sonisch gegoochel van de bovenste plank voor. Dit is het soort sci-fi psychedelica dat een meerwaarde zou bieden voor de soundtrack van de remake van Tron. Minstens even straf is "Goto 10"; dreunende, dreigende dubstep die je de daver op het lijf jaagt en die Magnetic Man even infantiel als Action Man doet lijken. Klappertandend pis je je broek onder. Ook "Lost & Found" herbergt een wreedaardige bas die uitgedaagd wordt door iets wat op een Oosters snaarinstrument lijkt.
Jammer genoeg gaat de machine vanaf dan wat aan het pruttelen. Op bepaalde momenten raakt Amon Tobin verstrikt in zijn eigen ideeën. In sommige nummers zitten er gewoonweg te veel ("Bedtime Stories") en in andere dan weer te weinig ("Calculate"). Zelf spreekt de Braziliaan over het "herordenen van de wereld rondom hem". Hierbij besteedt hij echter te veel aandacht aan de details, waardoor hij the bigger picture uit het oog verliest, net als de structuur en de focus.
Amon Tobin gaat ver in het transformeren en het bewerken van de geluiden. De herkomst ervan valt vaak moeilijk of niet te definiëren, omdat ze zodanig vervormd zijn. Maar niet zelden staat deze Spielerei de kwaliteit van de nummers in de weg. Zo laat Tobin zijn eigen stem in "Wooden Toy" en "Kitty Cat" zo goed mogelijk op die van een zangeres lijken. En zo telt dit album nog wel meer gimmicks die hooguit ’grappig’ zijn, maar buiten het experiment op zich weinig of niks toedragen. Het gaat te vaak om het tentoon spreiden van de digitale mogelijkheden en te weinig om een gedegen resultaat.
Dit maakt van Isam een plaat waarin je veel tijd en energie moet investeren alvorens hij helemaal tot je doordringt, maar waar je finaal toch te weinig van terugkrijgt. Het is jammer voor alle moeite die er ongetwijfeld ingekropen is, maar echt wild worden we hier niet van. De volgende keer liever wat minder technisch vertoon en wat meer muzikaal vuurwerk.
