Blue Note, 2011
Tot voor kort dachten veel jazzliefhebbers dat het prestigieuze
label Blue Note zich enkel nog bezighield met het recycleren van
oude muziek. De eigenaars werden al slapend rijk door een massa aan
heruitgaven van bejubelde klassiekers. John Coltrane,
Miles Davis,
Duke
Ellington en vele anderen passeerden de revue, maar uit dat
alles bleek weinig interesse voor nieuwe geluiden in het genre.
Niets lijkt nu minder waar. Hoewel Blue Note eerder dit jaar met
Joe Lovano
nog een oude krokodil van onder het stof heeft gehaald, trekt het
label nu met Ambrose Akinmusire de kaart van de vernieuwing. ‘When
the Heart Emerges Glistening’ is het langverwachte album van de
trompettist en lost op het eerste gezicht de hoge verwachtingen
in.
Akinmusire heeft er een grondverschuivende ervaring van gemaakt.
De productie is gedeeltelijk in handen van pianist Jason Moran, terwijl
de trompetspeler verder een beroep doet op Walter Smith III, Gerald
Clayton, Harish Raghavan en Justin Brown om zijn formatie te
vervolledigen. Die namen laten voorlopig misschien geen belletje
rinkelen, al zullen ze wellicht in de toekomst nog vaak opduiken.
Het album sprankelt van begin tot eind, met een sterk evenwicht
tussen lange, slopende composities en korte, maar zinvolle
intermezzo’s.
Het meesterlijke openingsstuk ‘Confessions to my Daughter’ stelt
de luisteraar onmiddellijk op de proef. Akinmusire laat zijn
trompet zachtjes fluisteren om vervolgens over te gaan tot een
minutenlang schouwspel dat nooit echt stilvalt. De coherentie van
het geheel toont zich heerlijk in de melodieuze retakes
die blijven nazinderen. ‘Confessions to my Daughter’ is geen
fragmentaire muziek met een losse opeenvolging van motiefjes, maar
een organisch werkstuk dat krachtdadig de koers van het album
aangeeft.
‘When the Heart Emerges Glistening’ past uitstekend in zijn
eigentijdse setting. Fris klinkend, strak geproducet, met veel
gevoel voor melodie. Het album staat voortdurend in contact met de
traditie, maar durft geregeld een avontuurlijker pad te betreden.
Ambrose Akinmusire onderscheidt zich door scherpe en vrij schelle
tonen. Ondanks de veelheid aan dissonanten en chromatische tonen
voelt het geheel nooit verwrongen of abstract aan. Zijn muziek
dartelt alsof ze net verwekt is.
Saxofonist Walter Smith III is voorzichtiger van aard. Zijn
speelstijl voelt behoudsgezinder aan in vergelijking met die van
Akinmusire. Het contrast tussen beide muzikanten is bijvoorbeeld
voelbaar aanwezig in ‘Jaya’. De verschillende aanpak botst niet en
houdt de innerlijke strijd boeiend. Het echte vuurwerk gebeurt
trouwens op de achtergrond. Gerald Clayton neemt op iedere
compositie het leeuwendeel van het werk voor zijn rekening. Bij
‘Henya’ geeft hij een zachte en mysterieuze aanzet voor een
compositie die glinstert in al zijn details. Bij ‘With Love’ laat
Clayton daarentegen meermaals hunkeren naar meer. Hij plaatst zich
overtuigend in het geheel en beheerst de volledige onderstroom van
de compositie.
Door de vele afwisselingen raakt de luisteraar nooit echt
verzadigd. Akinmusire heeft er goed aan gedaan om tussen de langere
composities korte intermezzo’s in te bouwen. In tegenstelling tot
vele andere artiesten zijn het geen lege overgangen. Ieder
tussenstuk heeft een eigen identiteit of uitwerking. ‘Henya Bass
Intro’ is een prachtig stukje op de basgitaar, ‘Ayneh (Cora)’ bezit
de magie van een kinderspeeltje en ‘Ayneh (Campell’) sluit het
album in een mysterieuze schoonheid af.
‘When the Heart Emerges Glistening’ breekt met albums van
tijdgenoten omdat het weinig zwaktes kent. Akinmusire acteert
voortdurend op hoog niveau. Zijn zachte ijle tonen bij ‘Regret (No
More’) geven kippenvel, terwijl hij in ‘What’s New’ met enige
ironie de link naar het verleden legt. Zelfs van een emotioneel
stuk als ‘Tear Stained Suicide Manifesto’ maakt Akinmusire een
overtuigend karakterstuk. Dat getuigt niet enkel van technische
vaardigheid, maar evenzeer van een geniaal inlevingsvermogen.
Alleen laat hij bij ‘My Name Is Oscar’ een kans liggen door zijn
boodschap op een vreemde manier in te pakken. Laat dat het enige
schoonheidsfoutje op dit album zijn.
‘When the Heart Emerges Glistening’ is een fenomenale explosie,
een emotioneel werkstuk, een veelzijdige diamant en bovenal een
plaat met ballen. In veel opzichten doet het denken aan de
krachttoer van Christian Scott uit 2010. Een periode van muzikale
voorspoed lijkt aangebroken.
http://www.ambroseakinmusire.com/
http://www.myspace.com/ambroseakinmusire
