Wie niet op de hoogte was van Ware’s gezondheidsproblemen (begin 2009 kreeg hij, na een ernstige crisis, een nieuwe nier) zal het alleszins ook niet merken aan ’s mans productiviteit, want nog geen half jaar na Saturnian, het soloconcert waarmee hij zijn terugkeer vierde, staat hij er weer met een volledig geïmproviseerde trioplaat.
Oorspronkelijk zou dit project, eigenlijk bedoeld om Ware’s vijftig jaar als saxofonist (hij startte op zijn negende) in de kijker te zetten, er eerder gekomen zijn. De plotse medische toestand gooide echter roet in het eten en het werd voor onbeperkte periode uitgesteld. Na zijn geslaagde herstel werd eerst Saturnian op de wereld losgelaten en nu ook deze opnames van 2 december 2009. Als ze iets bewijzen, dan is het wel dat de saxmeester onverminderd creatief aan de gang blijft. Op een leeftijd waarop veel andere musici ervoor kiezen om het rustiger aan te doen en te teren op verworven rechten blijft Ware verder gaan in zijn spirituele zoektocht.
Hij wordt op deze trioplaat bijgestaan door al even ervaren musici: bassist William Parker, die al aan zijn zijde speelt sinds de jaren zeventig, en drummer/percussionist Warren Smith, die niet eerder op een album te horen was met Ware, maar zelf ook een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de Amerikaanse free jazz. Opmerkelijk is dat voor deze plaat, net als voor het concert, geen uitgetekende lijnen voorzien werden. De platen met het befaamde kwartet waren, met uitzondering van Corridors & Parallels, doorgaans goed voorbereid, net als Shakti (2009), maar hier was daar geen sprake van. ’s Morgen trokken de drie zonder plannen de studio in en ’s avonds zat het erop.
Het is een risico om die werkwijze te hanteren, al hebben Ware en Parker natuurlijk zo’n enorme staat van dienst dat ze elkaar intussen blindelings aanvoelen. Het was de vraag wat de rol van Smith zou worden. Het antwoord kan alleen zijn dat die hier duidelijk op zijn plaats is als de zoveelste sterke drummer die Ware weet aan te trekken. Meer dan een dominante wervelwind is hij een colorist, die een enorme diversiteit uit zijn spel weet te halen, meteen één met zijn collega’s. Een verdienste is ook dat hij er niet enkel voor gekozen heeft om het traditionele drumstel te gebruiken, maar ook pauken en andere percussie. De majestueuze resonantie van zo’n pauken is Ware’s extatische stijl natuurlijk op het lijf geschreven.
In opener "Book Of Krittika" leidt hij de weg op ’stritch’ (een instrument dat hij duidelijk aan het hart is blijven drukken na zijn soloplaat), met een solo die lijkt te verwijzen naar zijn eigen "Theme Of Ages" en voort dendert als een haast ononderbroken notensliert. Pas na een minuut vallen Parker en Smith in, de bassist met de strijkstok en de drummer met de volle, steeds bewegende klanken van de pauken, die meer gebruikt worden met het oog op toevoegen van klankkleur dan een ritmisch anker. Het leidt hier dus niet tot een standaard free jazzsessie vol nerveus vuurwerk.
Die ongedurigheid van dat clichébeeld is er nochtans, want meerdere stukken zijn onder te brengen onder die noemer, zoals het met een drumsolo startende "Wheel Of Life" en "Celestial", die de boel misschien nog niet aan de kook brengen, maar de temperatuur toch aardig de hoogte in jagen. Mooi om opnieuw te horen hoe Parker en Smith zich inschakelen in Ware’s wereld. Die laatste wisselt constant af tussen tenorsax, stritch en de zeurderige saxello, waardoor er ook constant een spel wordt gespeeld van veranderende nuances.
Door het extreem zoekende en spirituele karakter van de muziek is het zo goed als onmogelijk om niet de naam Coltrane te laten vallen en het lijkt ook alsof Ware hier het late werk van de meester voortzet, met naar hemelse sferen mikkende exploraties (het 15 minuten durende "Astral Earth"), naar exotische culturen lonkende stukken ("Savaka") en donkere hoorspelen die tot op het bot gaan ("Bardo"). Afsluiten gebeurt dan weer met de iets conventionelere free jazz van "Anagami" en "Vata", die soms een synthese lijken te maken van Coltrane, Braxton en Rahsaan Roland Kirk.
Op zijn zestigste is Ware nog steeds niet klaar om toegevingen te doen. Integendeel, hij blijft resoluut zijn spirituele filosofie (die soms, zoals in de liner notes, erg moeilijk te volgen is) uitdragen via zijn muziek, wat opnieuw leidt tot hyperpersoonlijke hoogstandjes die laten horen dat de instrumenten een verlengstuk zijn van de man en dat alles in het werk gesteld wordt om de link tussen bewustzijn en muzikale expressie zo direct mogelijk te houden. Het resultaat is 65 minuten improvisatie van een van de Amerikaanse meesters, vooral bestemd voor wie houdt van een taaie uitdaging.
