Les Nuits Botanique van vorig jaar werd afgesloten door Vampire
Weekend en de voorlopig nog minder bekende FrYars. Achter deze
mysterieuze naam schuilt de 19-jarige Ben Garrett, een
getalenteerde Londenaar met een eigenzinnige stem die electropop à
la Patrick Wolf maakt. Zijn muziek werd voor het eerst opgepikt op
het internet, maar inmiddels is hij in zijn thuisland al
uitgegroeid tot één van de nieuwe lievelingetjes van het in de UK
zo toonaangevende en hypende muziekblad NME. Een doorbraak in het
buitenland is vast maar een kwestie van tijd, en daarom hebben wij
hem alvast aan een introducerende vragenlijst onderworpen. Ben nam
me tussen zijn aankomst in Brussel en zijn soundcheck mee naar de
fancy lounge van zijn hotel. Het werd een gezellige babbel met de
intelligente en charmante, maar verbazingwekkend schuchtere
FrYars.
enola: Hallo Ben! Vertel eens, wanneer ben je begonnen met
muziek te maken?
Ik denk dat ik toen 16 was, zo’n drietal jaar geleden. Gewoon
thuis, achter mijn computer.
enola: Wist je altijd al dat je je muziek voor een publiek wou
maken?
Nee, niet echt. Ik maakte mijn nummers gewoon en zette ze op het
internet. Nu moet ik plots naar voren komen en mijn nummers voor
een publiek performen. Heel vreemd.
enola: Maar je vind het toch wel leuk?
Op een dag, misschien. (lacht) Ach ja, het is wel leuk.
Maar vooral toch heel erg vreemd.
enola: Is dit je eerste tournee buiten het Verenigd
Koninkrijk?
Nee, ik ben eerder al in Letland en Noorwegen geweest. En nu is er
dus deze kleine tour in Parijs en Brussel.
enola: Je echte naam is Ben Garrett, maar je noemt jezelf
FrYars. Waar staat die naam voor?
Helemaal niets, dat is toch de bedoeling. Ik wou een woord creëren
dat je kan googlen en waarbij je dan enkel bij pagina’s over mij
uitkomt.
enola: En hoe zit het met de grote Y?
De grote Y…daar zijn twee redenen voor. Ten eerste: wanneer je
een Engels woordenboek openslaat, kom je uit bij het woord ‘friars’
met een ‘i’. Dat is een soort van monniken, weet je. Maar omdat ik
‘fryars’ met een ‘y’ ben, wou ik de ‘y’ accentueren door die met
een hoofdletter te schrijven. De andere reden is dat ook KanYe West
een grote Y heeft.
enola: Heeft KanYe West een grote Y?
Ja, ook al schijnt echt niemand dat te weten. (lacht) Maar
dat zijn de redenen, dus.
enola: Totnogtoe heb je alleen nog maar ep’s uitgebracht.
Wanneer kunnen we een eerste full-cd verwachten?
Wel, waarschijnlijk rond januari (intussen is het mei geworden,
nvdr). Ik heb de cd in feite al gemaakt, maar er moet nog heel
wat gemastered en gemixt worden. De laatste paar weken waren we in
Italië en hebben we livemateriaal opgenomen, dus dan was er geen
tijd. En nu zit mijn producer Luke (Smith, die vroeger nog deel
uitmaakte van Clor, lve) in Amerika met Depeche Mode, dus kan
ik niets doen totdat hij terugkomt.
enola: Zal het album klinken zoals de ep’s?
Gedeeltelijk. Er zal van alles op staan, het wordt een redelijk
lang album. 14 à 15 songs, laten we zeggen.
enola: De instrumentatie in je songs, verzorg je die zelf of is
het allemaal van op de computer in elkaar gestoken?
Het is voornamelijk het werk van de computers. Ik speel sommige
stukken in, maar maak ze dan beter met de computer.
enola: Het is alleszins zeer goed gedaan, want ik kon niet
altijd goed uitmaken of het nu echte instrumenten of computers
waren.
Dat is ook zowat het idee erachter, dat het niet per se als electro
hoeft te klinken. Ik speel wel piano in mijn songs, en kleine
dingen zoals de tamboerijn, maar niks al te ingewikkeld. In sommige
nummers spelen ook anderen mee. Chris, die drumt in mijn band,
speelt gitaar, en Luke speelt basgitaar in één of twee songs. Ik
had het best zelf op mijn computer kunnen doen, hoor.
(lacht) Maar het heeft natuurlijk een betere klank
live.
enola: Hoe vertaal je die computergemaakte muziek naar het
podium toe?
Sommige shows doe ik op mijn eentje, andere met een band. Kom je
vanavond kijken? Wel, die show steekt al helemaal in elkaar
eigenlijk, alles staat op mijn laptop. Alleen nog maar zingen.
enola: Ben je iemand die kan functioneren in een
band?
Ik héb een band. Een drummer en een bassist, en soms een gitarist.
Dat is heel leuk, maar in zekere zin ook wel een stuk moeilijker,
omdat je moet leren delen.
Bowie en Gainsbourg
enola: Hoe ga je tewerk wanneer je je nummers schrijft. Heb je
een zekere routine die je volgt?
Nee, niet echt. Soms ben ik echt in de stemming om nummers te
schrijven. Het kan eender wanneer gebeuren, bijvoorbeeld wanneer ik
aan het televisiekijken ben. Ik spendeer heel wat tijd aan het
schrijven van een song, maar ik denk dat ze wel aan het verbeteren
zijn. Soms ben ik echt bezorgd dat ik op een dag niet meer in staat
zal zijn om nummers te schrijven, dus schrijf ik nu gewoon zoveel
ik kan. Wanneer het ooit zover komt, kan ik nog steeds albums
uitbrengen met liedjes die ik jaren daarvoor gemaakt heb.
(lacht)
enola: Zijn er bepaalde genres die je in de toekomst nog graag
zou willen uitproberen?
Ik weet het niet echt. Ik denk wel dat ik op een punt ga komen
waarop ik meer extremer wil gaan en heel chilled out
muziek wil maken, of net iets heavy. We zullen wel zien
waar ik op dat moment zin in heb. Er zijn ook geen echte
grondregels meer. The Beatles hebben een compleet nieuwe stijl
mogelijk gemaakt. Like, pop ’n roll. (lacht) Nu
ja, ik zal geen Cubaanse of Boheemse muziek beginnen maken. Niet
dat dat geen goede muziek is, maar… (lacht)
enola: Wie zijn je eigen muzikale helden?
Ik hou van Serge Gainsbourg en David Bowie. Ik kijk op naar de
manier waarop ze zulke goede carrières gemaakt hebben. Ze hebben
zichzelf en hun muziek zo vaak veranderd en zijn ondertussen altijd
cool gebleven. Ik zou wel nooit muziek proberen maken die net als
die van hen klinkt.
enola: Maar je vindt dus niet dat hun muziek de jouwe heeft
geïnspireerd?
Nee. Ik vind ze gewoon heel goed in wat zij doen. Ze hebben alles
gedaan. Bowie heeft een beetje té veel gedaan. (lacht)
enola: Zijn er andere artiesten wiens werk je vergelijkbaar
vindt met dat van jou?
Ik weet het niet. Ik luister gewoon naar muziek, ik denk er nooit
over na hoe iets eigenlijk klinkt. Ik let meer op hoe de productie
gedaan is, of die bijvoorbeeld meer basic is of net niet.
Wanneer ik op een gegeven moment heel veel naar één bepaald iets
luister, kan het zijn dat dat er een beetje uitkomt in mijn muziek.
Wanneer er een nummer in mijn hoofd zit, bijvoorbeeld. Maar ik
luister zelden vaak naar dezelfde nummers of dezelfde artiest,
dus…
enola: Dus hangt het gewoon wat af van het
moment.
Ja, inderdaad. En er is niets dat niet kan.
enola: Is er een bepaald nummer dat je zelf graag geschreven
zou hebben?
Er zijn er heel wat. (denkt lang na) ‘Heroes’ van
Bowie.
enola: Naar welke recente artiesten luister je graag op dit
moment?
Eigenlijk luister ik niet zo veel naar muziek. Ik kijk wel eens
naar de muziekzenders op TV, maar meestal schrijf ik in mijn vrije
tijd zelf nummers. Dan luister ik naar mijn eigen muziek, in zekere
zin. Niet dat ik naar mezelf luister op de radio, hoor!
(lacht)
enola: Heb je dat nog nooit gedaan?
Ik weet het niet. Wanneer ik iets heb opgenomen, beluister ik dat
zo’n zestigtal keer. Daarna wil je het gewoon nooit meer
horen.
Maar goed, welke recente artiesten… Ik ken eigenlijk niets. Nu,
ik zag onlangs wel een goede clip, maar ik kan me niet meer
herinneren wat het was. Wat vind jij leuk op dit moment?
enola: Ik ben redelijk into MGMT de laatste
tijd.
Oh ja!
enola: Ik zag ze enkele weken terug aan het werk en ze zijn
echt goed.
Ja, ik vind het best intelligente muziek. Het is geen specifiek
genre. Mensen creëren nieuwe genres.
enola: Absoluut. Wat ik zo leuk aan hen vind is dat ze
overduidelijk beïnvloed zijn door de jaren zestig en zeventig, maar
toch een nieuwe sound creëren.
Ja, en ik denk dat dat heel wat te maken heeft met hun producer.
Het is dezelfde man die met The Flaming Lips werkt. Die vind ik
heel goed.
enola: Je bent een singer-songwriter, dus zowel het zingen als
het songschrijven zijn belangrijke aspecten van wat je doet. Maar
wat doe je zelf het liefst?
Het schrijven van nummers op mijn computers. Ja, absoluut, gewoon
het opnemen van dingen.
enola: Verkies je dat ook boven het touren?
Ja, maar misschien dat ik dat in de toekomst wel even leuk ga
vinden. Het ís immers ook leuk. Overal waar ik al geweest ben, is
iedereen erg vriendelijk, word ik goed verzorgd… (lacht)
enola: Je zal er gauw genoeg gewend aan raken!
Haha, dat denk ik ook!
enola: Vind je het belangrijk dat een songschrijver zijn
nummers zelf performt?
Vroeger schreef ik enkel nummers die bij mijn stem passen, maar nu
ben ik ook dingen beginnen maken die misschien niet zo geschikt
zijn voor mijn stem, maar die ik gewoon graag wou maken. Dus moest
ik iemand mogen kiezen om die nummers te zingen, zou ik daar niet
mee inzitten. Het is dus niet zo belangrijk dat een songschrijver
zijn nummers zelf brengt, maar ik doe het wel graag.
enola: Voor wie zou je graag een nummer schrijven?
Voornamelijk voor mensen als Kylie, artiesten die binnenkort
mogelijk niet meer cool zijn. We zouden samen dan iets echt, écht
cool kunnen maken.
enola: Zijn er zaken die je echt zou willen bereiken als
muzikant?
Nee. Ik wil gewoon dit kunnen doen. Zodat ik geen bestelwagen moet
besturen of zo. (lacht) En misschien zou ik, nu we het er
toch over gehad hebben, wel willen schrijven of produceren voor
andere artiesten. Maar eerst moet ik zelf nog beter worden.
Inspiratie uit Shakespeare
enola: Je teksten zijn bijzonder origineel, ik denk dat dat wel
het minste is dat je kan zeggen. Van waar haal je je
inspiratie?
Ik denk dat ze een beetje lijken op kortverhalen. Ze zijn gebaseerd
op klassieke literatuur, Griekse en Romaanse verhalen. En
Shakespeare. Het zijn vertelsels die voortkomen uit de meest
uiteenlopende invloeden. Ze hebben allemaal onderliggende
betekenissen, al weet niemand wat die zijn.
enola: Vaak zijn ze een nogal luguber. Ben je dan zo’n duistere
persoonlijkheid?
Nee hoor, het is gewoon een stuk gemakkelijker. Je kan ze misschien
wel luguber noemen…ze zijn gewoon niet zo vrolijk. Ik vind dat de
meeste vrolijke nummers zo oppervlakkig zijn. Meestal zijn ze niet
echt interessant, al zijn er wel een aantal die gewoon bestemd zijn
om vrolijk te zijn.
enola: Je hebt al duidelijk verklaard dat je nummer Madeline –
over een verdwenen meisje – niets te maken heeft met de recente
gebeurtenissen omtrent Madeline McCann, ook al is de tekst zou
toepasselijk.
Ik schreef het nummer drie maanden voor het gebeurde, dus ja…
enola: Wie is jouw Madeline dan? Is ze een volkomen fictief
personage?
Ze is niemand. Het rijmde gewoon goed. Wanneer ik schrijf, komen
woorden vaak uit het niets bovendrijven, en dat was één van die
woorden. Ik schreef het nummer enkele maanden vooraleer het
gebeurde, en wanneer ik midden in de opnames ervan zat, startte het
hele gedoe. Wanneer het nummer uitkwam, was er uiteraard veel
interesse. Véél. (lacht)
enola: In de meeste landen moet je nog een beetje ‘ontdekt’
worden, maar hoe groot is de hype rond je ondertussen in de
UK?
Niet zo groot, hoor. De laatste paar jaar heb ik nog niet echt
opgetreden en zo, het ging echt heel langzaam. Nu heb ik zoveel te
doen. Ik denk dat hoe trager je van start geraakt, hoe langer het
uiteindelijk zal blijven duren. Maar er is wel degelijk een soort
van hype op dit moment, al is het nog niet te erg.
enola: Worden er temidden van die hype dingen over jou gezegd
en geschreven die niet kloppen?
Ja, best wel een aantal zaken. Ik zoek mezelf altijd op op het
internet, dus ik lees al die dingen. Soms raak ik echt in de war,
lijkt alles precies Chinees voor me. Iemand schrijft iets dat niet
klopt, nog iemand schrijft iets anders dat niet klopt, en nog
iemand mixt dan die twee fouten met elkaar… Ik kan niet meteen op
een goed voorbeeld komen.
Wat vreemder was, was toen ik een interview had gedaan voor NME. Ze
printten een aantal straffe uitspraken die ik nooit gedaan had, en
knipten en plakten ook stukken van dingen die ik wel gezegd had in
de verkeerde volgorde bij elkaar. Dat was heel bizar, zeker omdat
ik toen nog vrij onbekend was. De mensen op het internet,
daarentegen, zijn vast gewoon wat in de war geraakt met al die
informatie. Er circuleren een aantal rare verhalen op het net,
zoals dat ik zou tekenen bij EMI, hetgeen helemaal niet klopt. Maar
totnogtoe is er nog niets ergs gebeurd.
enola: Over labels gesproken, bij wie teken je dan
wel?
Vandaag was er net een meeting over zo’n vreemde regeling, waarbij
we geld krijgen om uit te besteden maar toch niet echt onder een
label vallen. Zo maken we meer winst; het is eigenlijk een soort
investering. Ik zal mijn manager er eens naar vragen, dan kan je er
iets over schrijven op je website. Jo? Jo? (Ben roept zijn
manager Jo Hillier, maar zijn bedeesde stemgeluid kan de muziek in
de lounge niet eens overstemmen, waardoor Jo hem uiteraard niet
hoort) Laat maar.
enola: Heb je al een fan base?
Ja, als je ouders en zo meetelt. (lacht) Nee, er zijn best
een aantal mensen. Maar ik denk niet dat ik een specifieke
doelgroep aantrek met mijn muziek, niet qua geslacht of leeftijd.
Er is dus ook niet echt een bepaalde groep die mijn muziek echt
aanmoedigt en bekend maakt bij alle andere groepen. Het werkt in
mijn geval meer als verschillende afzonderlijke stipjes die overal
verspreid zijn, hetgeen een veel trager proces is.
enola: Hoe voelt het wanneer mensen speciaal naar jou komen
kijken?
Dat doen ze niet hoor, ze komen voor Vampire Weekend.
(lacht)
enola: Dat is alleen vanavond!
(Jo komt meedelen wanneer Ben naar de soundcheck moet. Ben
vraagt hem naar de deal die ze die dag misschien hebben afgesloten,
en blijkbaar is die rond. Het lijkt te gaan over een bedrijf dat
zijn muziek wel lanceert, maar toch niet echt een label is. Ben
snapt er zelf precies niet al te veel van.)
Waar zaten we ook alweer?
enola: Bij de fans.
Juist, ja! Hm, ik weet het niet echt. Wanneer ik op het podium sta,
is er een soort van muur tussen mij en het publiek opgetrokken. Ik
denk er dus niet al te veel over na.
enola: Zijn er dan geen mensen die naar je toe komen na afloop
van de concerten?
Nee, dan ben ik al lang weg. (lacht)
enola: Je bent een Londenaar. Langs de ene kant lijkt me dat
een voordeel omdat Londen de hoofdstad is en omdat er zo’n
levendige muziekcultuur heerst. Anderzijds vraag ik me af of het
niet moeilijk is om eruit te springen wanneer er zo’n groot aanbod
aan muzikanten is?
Dat is het normaal gezien wel, maar ik ben gewoon zooo goed!
(lacht) Ik trek er me niet zo veel van aan. We hebben het
internet tegenwoordig. Wanneer je ergens speelt en zes mensen
vinden je goed, betekent dat niet dat je plots overal kan spelen en
je cd’s kan verkopen in de winkels.
enola: Enkele jaren geleden kwam er in het Verenigd Koninkrijk
een reusachtige nieuwe golf met indierockgroepen op. Denk je dat we
stilaan een saturatiepunt bereiken waarop het tijd is voor iets
nieuws?
Ik denk dat we dat punt al bereikt hebben. Het is echt vervelend
dat er zoveel van die bandjes bestaan. De labels kiezen niet langer
de beste groepen uit, ze tekenen ze gewoon allemaal omdat dat type
muziek succes heeft, niet omdat de bands zo verdomd goed zijn. Maar
nu zijn de mensen gewoon verveeld aan het geraken. Neem nu The
Kooks, dat is het perfecte voorbeeld van een band wiens tweede
album net hetzelfde klinkt als het eerste en waarschijnlijk ook het
derde en het vierde… De labels kopen gewoon alles op waarvan ze
denken dat het gaat werken op dat moment.
enola: Wat denk je dat de volgende stap is?
Wel, iedereen lijkt het tegenwoordig te hebben voor een soort van
surf en afro, zoals Vampire Weekend of Yeasayer. Iets dat
intelligent klinkt, zelfs al is het dat niet. Want in feite kan
iedereen gitaarspelen en muziek maken die zo goed is als die van
Babyshambles. Maar algemeen gezien denk ik dat songs terug
muzikaler worden.
enola: Is dat een evolutie die je aanmoedigt?
Ik zou zeggen van wel. Uiteindelijk zal het wel weer gewoon pop
worden, wat dat ook mag zijn. Ik denk dat het zo zal gaan.