Twintig jaar staan ze intussen op de planken maar aan stoppen denken ze nog lang niet. Waarom zouden ze ook, geen enkele groep heeft zozeer een herkenbare eigen identiteit weten op te bouwen als het Nederlandse De Kift. De fanfarepunk van deze oer-Hollandse band klinkt met elke release authentieker en tijdlozer dan voorheen.
Het mag dan ook een kleine schande heten dat de band in België nog steeds alleen maar gekend is bij een te kleine schare liefhebbers en bands, al zijn die laatste niet van de minsten. Zo brengt De Kift in beperkte oplage een reeks e.p.’s uit waarbij hij telkens een cover brengt van bands als Calexico en Franz Ferdinand, terwijl die op de andere kant een nummer van De Kift voor hun rekening nemen. De eerste vraag die zich opdringt, is dan ook hoe De Kift bij die groepen uitgekomen is.
Ferry Heyne: "De singleverzameling was een briljant idee van onze bassist Mathijs Houwink. We wilden hiervoor graag met een internationale verzameling bands samenwerken en dat werden uiteindelijk een Belgische (Zita Swoon), een Amerikaanse (Calexico), een Schotse (Franz Ferdinand), een Nederlandse (Rondos) en een Franse (Monofocus). Al deze bands dragen we een warm hart toe en kennen we al wat langer dan vandaag."
enola: Die singles passen perfect in jullie traditie om speciale releases uit te brengen. Ook jullie studioalbums zijn steeds pareltjes. Was dat van bij de start al zo bedoeld?
Heyne: "Nee, dat kwam pas met de teloorgang van de lp-hoes en de daarvoor in de plaats komende jewel box. Elk album krijgt een verpakking die qua sfeer, vorm en uitstraling aansluit bij het uitgangspunt van de cd. Het is de bedoeling dat teksten, muziek en verpakking een geheel vormen."
enola: Krankenhaus en 7 verschenen ook in een andere taal. Waarom net die twee? En eigenlijk, waarom?
Heyne: "Krankenhaus verscheen ook in het Duits omdat we toentertijd aan de vooravond van een grote toernee door Noord-Rijn-Westfalen stonden. Voorts was Krankenhaus voor een groot gedeelte gebaseerd op teksten van twee Duitse schrijvers, Wolfgang Borchert en Erich Maria Remarque. 7 verscheen ook in het Frans omdat we er op dat moment een Franse tour aanstaande was en omdat wij in de ogen van ons toenmalige platenlabel Mon Slip, van de Franse band Tetes Raides, de redding van het Franse chanson waren."
"De Kift is een Nederlandstalige band. Dat is een bewuste keuze omdat we bij concerten in Nederland een zo direct mogelijk contact met het publiek willen. Om deze reden zingen we in het buitenland gedeeltelijk in de desbetreffende landstaal. Gedeeltelijk omdat we het buitenland het prachtige Nederlands natuurlijk niet willen onthouden."
enola: Is dat de reden dat jullie voor de Engelstalige en Franse markt een compilatie uitgebracht hebben?
Heyne: "Deze compilaties zijn niet op initiatief van De Kift tot stand gekomen. De "Franse" compilatie is uitgebracht door Mon Slip omdat zij ons op deze manier aan het Franse publiek wilden voorstellen. De "Amerikaanse" compilatie is uitgebracht op voorspraak van een fan aldaar."
enola: Bij jullie muziek moet ik altijd denken aan een nostalgisch beeld van een geïdealiseerde Oer-Nederland van dorpskermissen en fanfares. Mee eens?
Heyne: "Ik kan alleen zeggen dat nostalgie niet voorkomt in het woordenboek van De Kift."
enola: Jullie kiezen wel steevast voor teksten uit de literatuur. Hoe kiezen jullie een tekst? Vertrekken jullie vanuit de muziek? Of schrijven jullie de muziek in functie van de teksten?
Heyne: "Dat hangt er van af. We kiezen altijd eerst een uitgangspunt voor de cd. Bij Hoofdkaas is dat ons twintigjarig bestaan. Het is dus feest en daar hoort een feestmaal bij. Vervolgens gaan we op zoek naar teksten die invulling zouden kunnen geven aan het grondidee. Hoe beter een tekst past bij dit uitgangspunt, hoe groter de kans dat het daadwerkelijk een songtekst wordt. Soms hebben we een fantastisch stuk muziek dat eenvoudigweg niet zonder een passende tekst mag blijven zoals "Heis-ho" (van Hoofdkaas)."
enola: Orkestreren jullie dan vooral de songs in functie van de teksten?
Heyne: "Ja, de orkestratie en het aantal mensen dat meespeelt wordt mede bepaald door de tekst en door hoe het nummer zich verhoudt ten opzichte van de andere nummers."
enola: Je zei net dat Hoofdkaas een feestalbum is, maar was Koper dat ook niet? Het was de huldiging van twaalf en een half jaar De Kift. Waarom hebben jullie doelbewust die datum gekozen en bijvoorbeeld niet onmiddellijk gewacht tot nu?
Heyne: "Dat was altijd nog maar afwachten; het halen van die twintig jaar. Daarom hebben we eerst maar eens twaalf en half jaar gevierd en daarbij is de Koperen Bruiloft wel de meest poëtische van allemaal."
enola: Jullie hadden dus blijkbaar niet verwacht deze verjaardag te halen. Hebben jullie nog steeds dezelfde drang en zin als bij de start of merk je dat je de Kift-formule beet hebt? Ben je daar anderzijds niet bang voor, dat je in herhaling zou vallen? Weinig groepen houden het zo lang vol.
Heyne: "Als je geen drang en zin meer hebt kun je inderdaad maar beter stoppen. Het is dan ook een van de geheimen van De Kift: stug volhouden."
enola: Anderzijds doet verandering van spijs eten, om het nog maar even over het feestthema te hebben. Jullie hebben doorheen de jaren verschillende keren met andere mensen samengewerkt. Zo hebben jullie in enkele films (De arm van Jezus, Eddie Brains; De ijzeren hond en Het zwijgen, jbo) meegespeeld. Is dat iets waar jullie naar op zoek gegaan zijn?
Heyne: "Zij hebben ons gevraagd. Maar samenwerkingsverbanden met andere groepen en mensen uit de culturele wereld zijn voor De Kift belangrijk omdat het inspirerend werkt, een eventuele Kift-sleur voorkomt en onverwachte dingen oplevert en daar houden we van."
enola: Mogen we in dat licht ook de twee documentaires zien: Iets Wat Niet Glimt Kan Ook Mooi Zijn en De Kift in Ruslandover jullie tour in Rusland ?
Heyne: "Marc Stakenburg, de maker van Iets Wat Niet Glimt Kan Ook Mooi Zijn, is radiomaker en wilde met deze documentaire over De Kift zijn aspiraties richting televisie vormgeven. De documentaire over onze Russische toer was een voorbereiding op onze opera Vier voor Vier, die gebaseerd is op werk van de St. Petersburgse schrijver Daniil Charms."
enola: Daar haal je het zelf aan: Vier voor Vier is een opera. Daarnaast is er ook nog Buldogmier, een theatervoorstelling. Pakken jullie die zaken anders aan dan de studioalbums?
Heyne: "Buldogmier was een eenmalige voorstelling met muziek van Gaaphonger en teksten van Friedrich Nietzsche in het kader van een festival georganiseerd door de Theatercompagnie te Amsterdam. Er is geen registratie van. Vier voor Vier is als cd op een vergelijkbare manier tot stand gekomen als andere Kift-cd’s. De nummers zijn alleen wat korter."
enola: Ook de De Molenaar-tour was iets apart. Jullie speelden samen met een jazzband. Van wie kwam dat idee?
Heyne: "De Molenaar was een samenwerking met het improviserende jazzgezelschap Available Jelly op basis van het werk van Lord Byron. Zij hebben ons gevraagd en wij vonden het wel een mooie gelegenheid om ons te verdiepen in het werk van Byron. We waren ook benieuwd naar wat er muzikaal zoal zou gaan gebeuren. Er is helaas geen registratie van. Wel zijn "De Molenaar", "Wee Mij" en "Kreupele Nachtegaal" verschenen op onze cd Koper."
enola: En wat was het idee achter de Morrelbarrel-tour?
Heyne: "Morrelbarrel was onze reactie op de sponsoring door Marlboro van popmuziek. Bands speelden tijdens de zogenaamde Marlboro Flash Back Tours covers van anderen. De Kift liet zich sponsoren door het dubieuze automerk Morrelbarrel en coverde zichzelf."
enola: Mogen we in mei 2009 iets apart verwachten als jullie in de Gentse Handelsbeurs optreden?
Heyne: "Waar mogelijk zullen we de Hoofdkaas-concerten samen doen met culinair piraat Andre Amaro (http://www.amaro.nl). Indien niet mogelijk hopen we dat De Kift op zichzelf apart genoeg is."
enola: Wat betekent het woord "kift" eigenlijk?
Heyne: "Jaloezie, ruzie, herrie."