Na twee soloplaten kriebelde het bij Stuart Staples om opnieuw iets met andere muzikanten te doen. Tindersticks werd dus nieuw leven ingeblazen en ondertussen las u al dat wij de nieuwe plaat The Hungry Saw eindejaarslijstjeswaardig vinden. Op een zonnig Brussels terrasje vonden we Staples ook bereid er de nodige tekst en uitleg bij te geven: "we gaan niet meer trekken en sleuren aan mensen."
enola: Voor de buitenwereld is het nieuws van The Hungry Saw dat jullie opnieuw bijeen zijn. Maar wat is voor jullie zelf het belangrijkste aan deze plaat?
Staples: "Dat we ons vermaken. Als we dat doen, heeft onze muziek ook een gevoel van vrijheid en spontaniteit. Ze straalt dan een soort vertrouwen uit. Dit voelt voor ons dus als een tweede kans, en dat bedoel ik niet op een commerciële manier. Voor ons is het feit dat we opnieuw samen zijn een nieuwe mogelijkheid om die dingen te bereiken die voor ons muzikaal belangrijk zijn; om niet verloren te lopen in technische details, wat we lang gedaan hebben."
enola: In dat proces is de band wel een trio geworden in plaats van het oude sextet. Was het moeilijk om die stap te zetten?
Staples: "Het heeft vijf jaar geduurd voor we uitgevogeld hadden hoe we verder konden gaan. Het wás dus moeilijk. Het kwam er eigenlijk op neer dat iedereen tijd nodig had om te ontdekken wat hij verder met zijn leven wilde aanvangen. Na twaalf jaar constant werken in een album-tourritme, hadden we het nodig om opnieuw te vinden wat we eigenlijk wilden doen. Voor mij was het belangrijk dat het gevoel er was dat ik in een band wilde zijn; dat overtuigde me om het eens te proberen en te zien of het ging."
enola: Als het een reünie wordt, dan hoeft het niet voor mij, zei je me twee jaar geleden.
Staples: "En dat is het ook niet. We moesten er gewoon even tussenuit om terug te kunnen komen. En op dit moment voelt dat best wel goed. In een groep zitten is gewoon één kanaal om dingen te doen, en plots had ik een ander nodig: vandaar die twee soloplaten. Dat gaat net zo op voor Dave met Songs For The Young At Heart, een plaat vol kinderliedjes. Die platen waren wegen om bepaalde ideeën uit te werken die we niet kwijt konden in de band. Dat gaf ons vertrouwen: we moeten niet altijd in de band zitten om iets te maken, het is gewoon één optie om je ideeën uit te werken, maar het is niet iets dat moét. We hebben de keuze nu. (lacht) Dat is het grote verschil."
enola: Over Waiting For The Moon, jullie laatste plaat voor de split, waren jullie niet tevreden: niet spontaan genoeg. Het is opvallend hoeveel bands in die val trappen en achteraf moeten toegeven dat ze aan een bepaalde plaat veel te lang zijn blijven schaven. Is het iets waar je als groep onvermijdelijk doorheen moet?
Staples: "Het enige wat we deze keer vooraf hadden afgesproken was dat het snel moest gaan. Dat is zeker een reactie op Waiting For The Moon, waar we twee jaar aan gewerkt hebben en verloren in gelopen zijn. We realiseerden ons gewoon dat we deze keer iets moesten maken dat van dat moment was, en daarop durven vertrouwen: gewoon acht dagen opnemen en elkaar en het moment vertrouwen. Het gaat om relaties in een band. Een relatie kan een last worden, omdat je geen beslissingen durft te nemen waar een ander niet mee akkoord is. Dat is toen gebeurd: op het einde weet je niet meer welke kant je op moet, omdat er een soort geheim comité is dat niet akkoord zou kunnen gaan. Als je mensen in het juiste humeur kunt krijgen om gewoon te willen spelen, zoals met The Hungry Saw, kan er spontaniteit ontstaan."
"Je gaat ook gewoon mee met de songs die je schrijft. Zo staat er deze keer geen duet op de plaat, maar er ontbreken nog wel oude gewoontes. De meeste songs zijn erg kort: vroeger hadden we soms acht minuten nodig om iets tot een goed einde te brengen in de vorm die we wilden."
enola: Jij bent met je vrouw van Londen naar Frankrijk verhuisd. Heeft dat je muziek beïnvloed?
Staples: "Die plaats heeft zijn uitwerking gehad op onze muziek, niet de verhuizing zelf. Invloeden van Frans chanson zaten altijd al in onze muziek, maar het feit dat we weg waren uit Londen, geïsoleerd op het Franse platteland: daar hielden de muzikanten van. Daar opnemen is echt een vlucht: we kookten samen, dronken samen, en concentreerden ons op de plaat, ver van Londen en zijn verlokkingen. Het was geweldig."
enola: Ik vind het beeld van een hongerige zaag behoorlijk geweldig. Hoe ben je daar op gekomen?
Staples: "Dat idee van een zaag die moét zagen was er plots. Het moet iets met destructiviteit te maken hebben, denk ik. Ik ben een rusteloze natuur met destructieve neigingen; dit is de eerste keer dat ik daar op een grappige manier over kon schrijven. Het was een kans om het te romantiseren en er plezier mee te beleven."
enola: Je vertaalde dat beeld ook in het artwork. Denk jij visueel? Je teksten zijn altijd kleine filmpjes.
Staples: "Sommige mensen zijn geboren muzikanten; die moéten muziek spelen. Wij hebben muziek gekozen — of muziek koos ons — maar eigenlijk willen we gewoon dingen maken. Dat kon van alles zijn; muziek is gewoon de manier die we gekozen hebben, maar als het om mij gaat: ik had in een vroeg stadium een ander creatief pad kunnen kiezen. Muziek maken gaat mij om het scheppen van dingen die nog niet bestonden: een idee hebben en dat uitbouwen. Maar dat hoeft niet exclusief via muziek te zijn."
"Het idee voor de hoes kreeg ik toen de song er al was. Ik maakte een snelle schets, dan een collage, maar het duurde nog drie maanden vooraleer ik de knoop doorhakte en het beeld in de muur kerfde: dat moest het zijn. Het is een grappig beeld voor een grappige, maar wat harde song."
enola: Zo agressief klink je anders niet in je muziek. Nu las ik dat jullie eigenlijk uit een working class achtergrond komen. Hoe komt het dat Tindersticks geen Oasis-achtige rock maakt?
Staples: "Onze eerste band hád die luide gitaren, maar we verbonden vroege jaren tachtiggroepen als The Triffids en de Bad Seeds al snel met mensen als Scott Walker: dat was een heel andere benadering. Muziek kan heel wat mysterie hebben als je andere instrumenten gebruikt. Dan krijg je een heel andere wereld. Dat was een fascinatie die ik met Dave deelde: om op een andere manier naar muziek te kijken. Iedereen in Nottingham dacht dat we een grap van een band waren met een zanger die niet kon zingen. (lachje) We konden ook niet spelen. We ontmoetten er Dickon (Hinchcliffe, groepslid tot 2006, mvs) maar die ging al snel terug naar Londen en wij volgden. Hij was de eerste die begreep wat we op muzikaal vlak bedoelden."
enola: Een recensent merkte op dat aangezien er niet zoveel aan het geluid is veranderd, of jullie nu een zestal of een trio zijn, jij wel de architect moet zijn. Heeft hij het bij het rechte eind?
Staples: (aarzelend) "Ik denk, ik denk niet dat … Al onze albums hebben bepaalde productionele kantjes die veel met mij te maken hebben, maar het gaat om de ideeën … in een song als "The Other Side Of The World" zijn de strijkers heel erg belangrijk en helemaal anders dan wij ze tot nu toe gebruikten. Misschien horen mensen dat niet en denken ze bij het horen van mijn stem en strijkers "oh, Tindersticks", maar de manier waarop die arrangementen zijn gemaakt is veel abstracter, met verschuivende texturen: totaal het tegengestelde van de grote melodische arrangementen van vroeger. En zo is elke song anders benaderd. Voor mij zijn songs als "The Flicker Of A Little Girl" of "The Organist Entertains" dingen die we nooit eerder hebben gedaan. The Hungry Saw draagt echo’s van alles wat we ooit gedaan hebben, maar tegelijk is het net zo goed een ontdekking van nieuwe mogelijkheden voor ons."
enola: Het is pas in de knappe afsluiter "The Turns We Took Together" dat we klassieke, grote strijkers krijgen. Dat was ook het plan?
Staples: "Dat was een vreemde song, die ons heeft verrast. Dat had veel te maken met de opnames, waarbij de band dat kleine liedje in zijn greep kreeg. Toen we met Lucy (Wilkins, mvs) over de strijkersarrangementen praatten en met Terry (Edwards, mvs) over de blazers hadden we specifieke vragen: bij "The Other Side Of The World" wisten we bijvoorbeeld heel goed wat we wilden, maar we zeiden hen ook dat als ze iets anders hoorden ze ideeën mochten opperen. Zo zijn ze elk apart op de proppen gekomen met arrangementen voor "The Turns We Took Together". Dat leek iedereen ideeën te ontlokken. Het is de song die het meest van de hele band is. Het moest zo zijn dus we moesten gewoon volgen."
enola: Er zijn nogal wat songs die het album niet gehaald hebben. Komt er snel nog een album?
Staples: "Neen. Eén song is de B-kant van "The Hungry Saw": die hebben we slechts met pijn in het hart van het album gehaald. En we verkopen op tour ook een 7 inch met "What Are You Fighting For?", dat eigenlijk de laatste song op de plaat zou zijn. Nu eindigen we er onze set mee en hebben we het zijn waardigheid gegeven als singletje. Er komt dus niet per se snel een plaat." (lacht)
enola: Maar dit is wel een nieuwe start?
Staples: "Dat hoop ik toch. Vroeger gingen we gewoon door omdat het zo moest. Nu hangt alles af van de collectieve energie. Als die er is gaan we verder; als die er niet is, dan niet. We gaan niet meer vechten en trekken en sleuren aan mensen. Wie op onze tourbus zit, zit daar omdat hij dat wil: ze willen muziek spelen en dat voel je. Het maakt alles zoveel completer. Zolang dat zo blijft, is deze band een plezier om bij betrokken te zijn."
