Een “Foley artist” is iemand die bij een film zorgt voor de creatie
en de opname van alledaagse geluidseffecten. We kunnen er dus van
uit gaan dat een “Foley room” een plek is waar die opnames gebeuren
of bewerkt worden. Welnu, dat is precies wat elektronica-wizzkid
Amon Tobin voor zijn vijfde cd gedaan heeft. Al sinds zijn eerste
releases onder zijn eigen naam vervormt en versnijdt hij samples
zodanig, dat het origineel niet meer herkenbaar is, of
getransformeerd wordt in iets volledig anders. Waar hij voor zijn
vorige platen de mosterd haalde uit oude vinylopnames of
live-artiesten, heeft hij nu volledig zijn eigen samples gecreëerd.
Is het resultaat goed? Jawel. Amon Tobin heeft een hele dierentuin
aan geluiden op cd samengebracht.
‘Bloodstone’ is een tegendraadse, jazzy en gedurfde opener. De
off-key strings doen nog het meeste denken aan een zwerm
muggen die door een muggennet proberen te raken, of die je kunt
zien vanachter glas in een zoo als je dronken bent. Maar het is
allemaal tongue in cheek, want de speelse, opzettelijk
kige pianostukjes die terugkeren in het volgende nummer,
‘Esther’s’, wisselen briljant af met de moddervette drum ’n bass
die ons daar in de maag gesplitst wordt. Een startende motor, een
zwevende elektrische gitaar en een drum die overloopt van cool:
meer moet dat niet zijn. ‘Keep Your Distance’ is dan weer meer
zoals Tobins werk voor ‘Splinter Cell: Chaos Theory’; vol suspense,
kronkelende steegjes en een vleugje paranoia. ‘The Killer’s
Vanilla’ voegt daar met het luie jaren ’70 sfeertje en de
regenachtige outro nog heel wat aan toe. Het klinkt inderdaad als
een zachte killer, een coolcat zoals Tobin er volledig één
is. Zijn muzikale humor is entertainend, zijn serieuze werk is
briljant.
Er is ook het een en ander te doen geweest rond Tobins zogenaamde
opnames van gerief dat van zijn tafel viel, of het klotsen van de
sifon onder zijn pompsteen. De resultaten daarvan zijn te horen op
‘Kitchen Sink’, titeltrack ‘Foley Room’ en ‘Ever Falling’. ‘Kitchen
Sink’ deed me uiteindelijk meer denken aan de fauna en flora die
zich onder een pompbak kunnen bevinden dan de pompbak zelf. Het
nummer is doordrongen van een moerassige zuurheid, met riolen,
laserpistolen en zompige breakbeats. Eerlijk gezegd lijkt het sterk
op muziek uit het game Rayman, waar de speler zich beweegt door een
wereld die bestaat uit inkt, gommen en potloden. Ik weet niet of
dat goed of slecht is. ‘Foley Room’ en ‘Ever Falling’ zijn
respectievelijk een explosief, industrieel nummer met holle beats
en versplinterend glas, en een wat bijeengegraaid song met een
zacht achtergrondkoortje uit 1970.
‘Horsefish’ sluipt onder water op het ritme van een harp op de
luisteraar af als een lelijke roofvis, maar ontpopt zich naar het
einde toe tot een uitgestrekt loungenummer. De superster van de
dierentuin is echter ‘Big Furry Head’. Het is een bijzonder nijdige
tijger die heen en weer loopt in zijn kooi, nu eens brullend en
grommend, dan weer mismoedig miauwend als een grote poes die aan de
achterdeur krabt. De trage, lome drum wordt aangestuurd door
dissonante strings en een aanslepende, zuigende baslijn die op een
geniale manier de esthetiek van katten combineert met het ellendige
gevoel van gevangenschap.
De laatste drie nummers van ‘Foley Room’ zijn niet slecht, maar
zijn weinig interessant. ‘Always’ had een machtig ravenummer kunnen
zijn zonder de verwijfde vocals en het verschuiven van de onnodige
poppy gitaren naar de voorgrond, terwijl ‘Straight Psyche’ wel
ironisch werkt, maar het nachtmerrie-achtige staartje met de
wervelende piano veel te laat lijkt te komen. ‘At the End of the
Day’ heeft het tegengestelde probleem: de piano is te prominent, al
wordt veel goedgemaakt door het epische gevoel en de strijkers, die
samen een outro met klasse opbouwen. Toch kunnen we ons niet van de
indruk ontdoen dat we dit al eens eerder gehoord hebben.
‘Foley Room’ is zeker nieuw terrein voor Amon Tobin zelf, en de
kwaliteit van het album staat buiten kijf. De gemiddelde
elektronica-artiest reikt nog niet tot aan de enkels van de Britse
Braziliaan, maar met zo’n creatief brein als het zijne moet het
mogelijk zijn een album bijeen te samplen dat nog beter is. Wie
zijn geld aan dit album uitgeeft, zal er echter geen spijt van
hebben.
