De zomer mag zich dan beginnen te manifesteren, ook in periodes
met al te gebronzeerde lijven en zweterige oksels is muziek nodig
die je eerder met de herfst of de winter zou associëren. Een
seizoen met enkel luchtige fluitdeuntjes en zonovergoten pop, een
mens zou van minder depressief worden. De vorige Duyster-compilatie
is amper een jaar oud of met duyster.II ligt er alweer een nieuwe
lading tomeloze weemoed en oorverdovende zoetheid klaar bij de
platenboer. De opperpriesters van uw favoriete muzikale viering,
Ayco Duyster en Eppo Janssen, hebben opnieuw met veel kunde en
liefde een verzameling classics en sessienummers samengesteld, die
een perfecte weergave biedt van hun programma op zondagavond. enola
had een gesprek met de twee mensen die ons twee uur per week
onderdompelen in wrange melancholie en vertederende ongedurigheid.
enola: Beter dan Hitclub 2006 en Zillion 14
In tegenstelling tot andere Stubru-compilaties die
afgeprijsd in de platenwinkel liggen, is de eerste
Duyster-verzamelaar uitverkocht. Dat moet een groot gevoel van
voldoening geven?
Ayco: Ik ben niet zo met verkoopcijfers bezig, maar
uiteraard doet het deugd om te horen dat er vraag was naar dit
soort compilatie. Het was namelijk moeilijk in te schatten of het
nichepubliek dat fervent naar Duyster luistert wel behoefte had aan
zo’n verzameling.
Eppo: Het is cool dat de vorige compilatie niet in de
afprijsbakken ligt. Dat zou toch een minder leuk beeld geven.
Ondertussen staat Duyster II op plaats negen in de Ultratop 20 van
de compilaties. Dat is beter dan Hitclub 2006, Funiculi Funicula en
Zillion 14. Ons doel is nu om Explosive Car Tuning 11 en de Foute
cd Vol. 5 van Deckers en Ornelis te kloppen.
enola: Waar ligt dat succes aan? Hebben jullie met Duyster een
trouwer, fanatieker publiek dan andere programma’s of zijn er
volgens jullie andere verklaringen?
Ayco: Het succes ligt volgens mij vooral aan de combinatie
classics/sessies. Voor de muziekliefhebber die veel cd’s koopt,
zijn de sessies unieke opnames. Voor de sporadische koper zijn de
classics dan weer een mooie instap. Daarnaast is er natuurlijk ook
de mooie verpakking die van de cd een mooi cadeau of verzamelobject
maakt.
enola: Ik heb de indruk dat mensen ofwel compleet weg zijn van
Duyster ofwel het programma niet kunnen uitstaan. Heerst dat gevoel
ook bij jullie?
Ayco: Mensen die het programma niet kunnen uitstaan, horen
wij niet. Die luisteren volgens mij gewoon niet. De late
zondagavonduren zijn ook geen populaire radio-uren. Als je niet
geïnteresseerd bent, word je er ook niet tegen je zin mee
geconfronteerd. Wij krijgen dus bijna alleen de positieve reacties
te horen en die zijn vaak heel oprecht en warm.
enola: Zouden jullie met de Duyster-compilaties een lange reeks
willen maken als bijvoorbeeld De Afrekening of is het format met
classics en sessienummers daar minder geschikt voor?
Ayco: Zolang we een mooie tracklist kunnen samenstellen,
mogen er nog komen. Ik moet wel eerlijk toegeven dat ik zelf
verbaasd was dat Pias amper een jaar na de eerste al voor een
tweede cd wilde gaan. Wij hebben toen meteen gezegd dat we het
alleen zouden doen als we genoeg goed materiaal hadden. Vooral de
kwaliteit en het aanbod van de sessies waren daarin doorslaggevend.
Onze lijst mogelijke classics is nog niet uitgeput. Nu hebben we
wel weer wat tijd nodig om ons sessie-archief opnieuw wat uit te
breiden.
Met hart en ziel
Hoeveel tijd en inspanning kruipen er in het samenstellen
van zo’n tracklist?
Ayco: We zijn daar ongeveer 6 à 8 weken mee bezig. Eerst
maken we een selectie van nummers en dan doen we onze aanvragen bij
de artiesten en de labels. We moeten ook onderhandelen met diegenen
die niet meteen hun goedkeuring geven. Als die fase achter de rug
is, maken we een tracklist met de goedgekeurde tracks.
enola: Besteden jullie ook veel aandacht aan de volgorde van de
songs? De postrock-nummers komen bijvoorbeeld, net als in het
programma, meer op het einde aan bod.
Ayco: Zeker. Er moet een goeie ‘flow’ in de cd zitten. Bij
een compilatie werkt dat wel net iets anders dan in een
radioprogramma. Mensen kunnen bijvoorbeeld skippen naar hun
favoriete song en we kunnen de nummers ook niet in elkaar mixen.
Maar als je er voor kiest om de cd’s in één ruk te beluisteren,
moet het plaatje kloppen. De dynamiek moet juist zitten met een
duidelijk begin en einde.
enola: Om zo’n compilatie samen te stellen, moet je het ‘kill your
darlings’-principe hoog in het vaandel dragen. Zijn er soms hevige
discussies wanneer één van jullie een nummer er per se op wil en de
andere niet of verloopt alles erg vreedzaam?
Ayco: Eppo en ik zijn geen types om zwaar in discussie te
treden, maar we hebben wel veel en lang met elkaar overlegd om tot
een goeie verzameling te komen. Gelukkig kennen we elkaar en de
muziek goed, waardoor het makkelijker wordt om argumenten voor of
tegen een bepaald nummer of groep te volgen. Toch is het
samenstellen van een compilatie geen eenvoudige taak. We hebben er
allebei ons hart in gestoken.
enola: In hoeverre is de muziek in Duyster een representatie van
jullie persoonlijke muzieksmaak?
Ayco: Ik hou zielsveel van de muziek die we in Duyster
draaien. Alleen is mijn smaak nog veel breder dan die muziek
alleen. Ik hou bijvoorbeeld ook van veel zwaardere gitaren. Ik ben
fan van veel ‘spannende’ en ‘avontuurlijke’ muziek. Of het dan een
singersongwriter, een hiphop- artiest of een metalband is, maakt
dan niet zoveel uit.
Eppo: Goh, alles wat in Duyster gedraaid wordt, krijgt
sowieso ons persoonlijk kwaliteitslabel mee. Als het goed is, dan
draaien we het! Gelukkig hebben we op de radio ook uitlaatkleppen
om onze andere muzikale voorkeuren te steunen.
Intensiteit, oprechtheid en atmosfeer
Van GY!BE weten we dat ze geen nummers op compilaties
toelaten. Zijn er nog bands die je dolgraag op de tracklist zou
krijgen, maar die je steevast op een njet trakteren?
Ayco: Bonnie ‘Prince’
Billy (lacht)!
Eppo: De sessie van Sufjan
Stevens was wondermooi, maar hij weigert. Jammer!
enola: Gebeurt het omgekeerde ook? Vragen artiesten soms beleefd
maar nadrukkelijk om vereerd te worden met een plaatsje op de
volgende Duyster-compilatie?
Ayco: Dat is nog niet gebeurd. De cd’s worden ook alleen
in België verdeeld en in beperkte oplage.
Eppo: We hebben op bureau wel een stapeltje
Duyster-compilaties liggen die we meegeven met onze favoriete
artiesten, die hier een sessie komen spelen. Zo wisten de jongens
van Gravenhurst ons te zeggen
dat ze wel erg graag op zo een compilatie zouden komen te staan.
Dat maakt het natuurlijk makkelijker om achteraf te
onderhandelen.
enola: Een opvallend nummer bij de classics is ‘Drove Through
Ghosts To Get Here’ van 65 Days of Static. De muziek van die band
had ik niet verwacht op een Duyster-compilatie en toen betrapte ik
me op het gevoel dat ik de muziek van Duyster misschien binnen een
te nauw keurslijf zag. Binnen welke muzikale grenzen beweegt
Duyster zich?
Ayco: In Duyster zijn we altijd op zoek naar een zekere
intensiteit, oprechtheid en atmosfeer. Nummers die je – in het
beste geval – naar de keel grijpen. Dat kan een hele broze,
minimalistische song zijn, maar net zo goed een uitbarsting van
overweldigende lagen gitaar en elektronica. We beperken ons zeker
niet tot één genre, maar graaien wel vooral uit de poel van indie,
singer-songwriters, lo-fi, elektronica, freak folk, postrock en
alle aanverwanten en varianten!
enola: Zouden acts als Battles
of TV on the Radio bijvoorbeeld ook op een compilatie terecht
kunnen komen?
Ayco: Als ze een nummer maken dat perfect in het programma
past, zeker! We kiezen sowieso meer voor bepaalde songs, dan voor
bepaalde groepen.
Eppo: Op de nieuwe TV on the radio staan alvast een paar
tracks die je zeker bij ons zal horen. Battles vond ik zelf één van
de leukste shows die ik dit jaar zag, maar de songs op de ep’s
misten net die drijvende melodielijnen, die de typische
Duyster-nummers kenmerken. Op mijn iPod krijgen ze dan weer wel de
nodige draaibeurten.
enola: Na 6 jaar is Duyster een waardemeter geworden voor
kwalitatief hoogstaande muziek. Welk gevoel geeft het om trends te
kunnen bepalen of goede bands bekend te kunnen maken bij een breder
publiek?
Ayco: Wij profiteren in feite mee van de stroom goeie
muziek die in de voorbije jaren op ons af is gekomen. Natuurlijk
filteren wij wel en fungeren we als een soort doorgeefluik. Het
feit dat we een vaste plek hebben kunnen creëren voor muziek die
anders misschien tussen de mazen van het net zou glippen op Stubru,
geeft veel voldoening. Zeker omdat Duyster als programma bijna een
soort merknaam is geworden. Zoiets overkomt je, daar streef je niet
naar. Eerlijk gezegd is het een klein wonder dat we op één van de
minst populaire radio-uren van de week een programma hebben kunnen
uitbouwen met een heel trouw en dankbaar publiek. Elke week nog
vinden nieuwe mensen hun weg naar Duyster. Ik denk dat ik ook voor
Eppo mag spreken en zeggen dat we daar heel trots op zijn. Duyster
wordt met liefde gemaakt en ik denk dat de luisteraar dat
voelt.
enola: Vorig jaar was er naar aanleiding van de 5e verjaardag van
het programma een Duysteravond in de AB. Zal dat initiatief nog een
vervolg krijgen?
Ayco: Als er zich nog een mooie gelegenheid aandient,
waarom niet? Voorlopig zijn er wel geen plannen in die
richting.
enola: Tot slot: kunnen jullie een paar bands noemen die we deze
zomer ten allen prijze moeten gaan zien op één van de
festivals?
Ayco: Broken Social
Scene heeft mij nog nooit teleurgesteld. Die spelen op
Pukkelpop. Daar wil ik ook TV on the radio, !!!, Yeah Yeah Yeahs, Psapp, The Shins, The Knife en Mew zien. Op Dour zou ik dan weer graag
gaan kijken naar bands als Trail of
Dead, 65 Days of Static, Alias, Amen Ra, Animal Collective, Arab Strap, Battles, Constantines, Dosh, Eagle*Seagull, High
On Fire, Hitch, Islands,
Matthew Herbert, Mono, Peeping Tom, Sa-Ra, The Gossip, The
Hickey Underworld, The Sedan
Vault en Two Gallants. Ik word al moe als ik eraan denk (lacht
).
Eppo: Op Rock Herk kan je ook een heel deel van die
artiesten zien. Als ik kon, dan ging ik Animal Collective, The
Constantines en The Gossip zowel op Dour als op Rock Herk bekijken.
Het is bovendien gratis daar in Herk-De-Stad!
Ayco: O ja, als ik je dan toch één avond mag aanraden:
Low, Joan As Police Woman,
Styrofoam en Krakow in het
Rivierenhof in Deurne: een mooie line-up op een speciale locatie!
Als het weer een beetje meezit, zou dat echt magisch kunnen worden.
