Le grand bleu: een pompeuze film die nergens over gaat, van Franse makelij uiteraard. Toch is het geen doorwrongen, van metakritiek bol staand staaltje l’art pour l’art waar de Nouvelle Vague het patent op had, maar wel het werk van de soms megalomane Luc Besson (o.a. Taxi) die een eerste maal naam maakte met deze film over duikers. Duikers begot!
Duiken en diepzeeduiken fascineren de mens al lang. Een sprong in het diepe die een ongekende wereld van schoonheid toont maar ook een dodelijk gevaar in zich draagt. Wie zich te diep waagt, riskeert onherroepelijk zijn leven. Niet alleen het gevaar op verdrinking loert immers, maar ook de kans om te bezwijken onder de druk stijgt met elke meter die men daalt.
Op Divers roept FortDax eenzelfde fascinatie op. FortDax is het pseudoniem (één van de vele eigenlijk) van de Brit Darren Durham, die een viertal jaar geleden onder deze naam “debuteerde” met de niet langer te verkrijgen e.p. At Bracken. In 2001 waren er al enkele gelimiteerde singles verschenen, in 2003 volgde het eerste album Folly dat niet het verhoopte succes kende. Op Divers gaat Durham echter manmoedig verder en diept hij zijn in een warme gloed badende electro nog verder uit tot een op zijn minst indrukwekkend geheel.
Durham blinkt nog steeds niet uit in communicatie en laat op het sober vormgegeven Divers bitter weinig los. De muziek spreekt gelukkig opnieuw boekdelen. Zo duurt het haast langer om “1909 (pour mme. emile mouillere)” uit te spreken dan de song duurt. Krakende vinylplaten en stokoude pianoriedels roepen een sfeer van weleer op die de luisteraar laat verlangen naar eenvoudigere tijden. Ook bij “As Birds Angle In” wordt een nostalgische toets aangeraakt, een “klavecimbel” treedt in dialoog met een drumpatroon en roept herinneringen op aan Manitoba’s “Pelican Narrows”, maar klinkt nergens zo dwingend.
Op “Prozess Wolven” vloeien de jaren tachtig en negentig in elkaar over, een gesynthetiseerde vioolpartij dwingt de percussie steeds luider te klinken en laat gitaren met mondjesmaat het geheel doorbreken. Ook “A Beverley Mythic” knipoogt naar de voorbije decennia maar zoekt niet het conflict op. Ditmaal mogen de gitaren het veel rustiger aanpakken en krijgt een klavecimbelachtig instrument samen met enkele fluiten een glansrol.
Het spookachtige “C Conceit, Knot Point, Hanging…” tapt daarna uit een ander vaatje. De instrumenten blijven tussen droom en daad zweven dankzij hol klinkende echo’s en opflikkerende klanken die de relatieve rust verstoren. Met “Test-Pressing Seventy-Two” wordt een vergeten pareltje uit de ijle Air-stal geplukt alvorens het opzwepende “The Pheasant’s Eye” aansluiting zoekt bij “As Birds Angle In” en “A Beverley Mythic”, door opnieuw oud en nieuw te laten clashen op een muur van warme klanken.
“Valley Life Hexing” is niet meer dan een intro te noemen die het pièce de résistance “White Divers [FortDax Tiny Ensemble – live mix 01.03.05]” voorafgaat. Alle elementen van de vorige nummers worden een (voor)laatste maal door de mixer gehaald om een magistraal, kolkend geheel te maken. De luisteraar wordt tien minuten lang meegesleept door FortDax’ intelligent opgebouwde geluidsmix. De grafrede “f.m.” voegt daar niets meer aan toe, maar geeft wel een prachtig uitgeleide.
Op Divers zijn een aantal elementen in de verschillende songs terug te horen, maar FortDax weet ze op zo een manier te integreren dat de aha-erlebnis nergens ergerlijk wordt. De warme gloed waarin het hele album baadt, vormt samen met het terugkerende instrumentarium en klankenpalet net de rode draad die Divers samenhoudt. Net zoals een duiker moet de luisteraar zich gewillig durven overgeven, wil hij de schoonheid ten volle ervaren. Dat dit niet zonder risico is, is de prijs die daarvoor betaald dient te worden.
