We schrijven het jaar 2000. Rob Sonic maakt behoorlijk wat indruk
door met het hiphopcollectief Sonic Sum, een heel ander
hiphopgeluid te laten horen dan tot dan toe gebruikelijk is. De
experimentele productie van Sonic op ‘The Sanity Annex’ wordt in
lovende recensies de hemel ingeprezen, de sound van Sonic Sum
bestempeld als de hiphop van de toekomst. Helaas vertaalt zich dat
niet in verkoopcijfers en de verwachte doorbraak blijft uit. Het
album wordt zelfs nooit uitgebracht in Europa. Een jaar later
slaagt Cannibal Ox waar Sonic Sum faalde door met een vernieuwend
en experimenteel geluid een breed publiek aan te spreken. Hun
debuutalbum, ‘The Cold Vein’, slaat in als een bom en met zijn
baanbrekende productie weet Definitive Jux labelbaas El-P op slag
een heel nieuwe, op elektronica geënte tak binnen het experimentele
hiphopgebeuren te creëren.
Niet lang daarna komt El-P met Rob Sonic in contact en de frontman
van Sonic Sum wordt omarmd als één van de Jukies. De man blijkt
niet alleen een creatieve mc en producer maar ook een begenadigd
boekhouder. Hij stort zich op de adminstratie die de explosieve
groei van het Def Jux-label met zich meebrengt en stopt zijn
plannen voor een soloplaat even in de koelkast. Dik twee jaar later
mogen we eindelijk proeven van zijn kunsten als mc en producer. En
zoals de titel ‘Telicatessen’ aangeeft, is het geen slappe
boerenkost maar uiterst verfijnde keuken.
De meeste hiphopartiesten lijken zich tegenwoordig volledig te
verliezen in hun ongeremde drang naar experiment en dat resulteert
niet zelden in een onsamenhangend en onbeluisterbaar kluwen. Niet
zo bij Rob Sonic. Op ‘Telicatessen’ verliest hij de muzikaliteit en
luistervriendelijkheid geen moment uit het oog, waardoor je bij een
eerste luisterbeurt het gevoel hebt dat het gros van de nummers
heel eenvoudig ineen zit. Maar wie het album aan een intensieve
luisterbeurt onderwerpt, merkt al snel de enorme diepgang van elk
nummer op. Om dit effect te bereiken, legt Rob Sonic schijnbaar
moeiteloos talloze verschillende loops, samples en vintage
synthesizergeluiden over elkaar heen. Luister maar naar ‘Behemoth’,
dat met een vreemd zoemend geluid begint om dan om te schakelen in
een heerlijk rollende beat wanneer Sonic eenmaal begint te rappen.
Hoge bliepjes en een uitgerekt baslijntje zorgen voor een heerlijk
spacy sfeertje. Het resultaat is strakke, funky elektro-hop met een
retro-futuristisch tintje. Even verbluffend experimenteel als
beluisterbaar.
Hetzelfde kan gezegd worden van de teksten die Rob Sonic ons op
‘Telicatessen’ voorschotelt. Die lijken soms nogal cryptisch door
de erg abstracte beeldspraak die Sonic hanteert om zijn visie op
het leven in NYC uit de doeken te doen. Wat dacht je van poëtische
uitdrukkingen als “compost fast food centipede” en
“wormhole on hiatus, bait a hook” uit opener ‘Strange
Hammer’. Niet zomaar ogenblikkelijk te vatten, die woordspelletjes,
en al helemaal niet als ze in sneltempo je oren binnensijpelen.
Gelukkig worden we niet onophoudelijk gebombardeerd met verbale
hoogstandjes en moeilijk te vatten beeldspraak. Af en toe houdt de
eigenzinnige New Yorker het gewoon lekker eenvoudig zoals in ‘New
Car Smell’ waarin hij de claustrofobische overbevolking van de
grootstad aanklaagt met de uitroep “too many people in one
place“, een uiterst catchy slogan die dagenlang in je hoofd
blijft spoken. Naar ons gevoel zijn de rhymes die hij serveert, dan
ook nooit echt onbegrijpelijk.
Rob Sonic verstaat duidelijk de kunst om taal te gebruiken op een
manier die veel meer prikkelt dan de eenvoudige zwart-wit
tegenstellingen bij de doorsnee maatschappijkritische mc. Hij zoekt
ook nooit zijn toevlucht tot clichématige vuilbekkerij om zijn
ongenoegen over de hedendaagse maatschappij te uiten. Zelfs
vlijmscherpe kritiek weet hij verbaal verfijnd te verpakken.
Luister maar naar titeltrack ‘Telicatessen’, waar hij met een
fijnzinnige “make ‘em throw chatter on tragic moments and bottle
up and package ‘em ‘cause that’s showbiz“, de oppervlakkigheid
van het showbizzwereldje aan de kaak stelt. Subtiel dissen heet dat
dan. Maar ook als al die woordkunst je koud laat, bevat deze plaat
genoeg om te blijven boeien. Het spreekt evenwel voor zich dat Rob
Sonic het best tot zijn recht komt in de ruimte tussen beat en
tekst.
Of Rob Sonic de beste hiphopplaat van het jaar heeft afgeleverd,
laten we in het midden. Critici zullen immers – niet onterecht –
opmerken dat het allemaal niet écht vernieuwend is. Met zijn funky
beats en betekenisvolle teksten, is Telicatessen wel eindelijk weer
eens een Def Jux-release van bijzonder hoog niveau, die bovendien
opvalt door zijn toegankelijkheid. Wat ons betreft een solodebuut
om duimen en vingers af te likken.
