Heel vroeg in zijn loopbaan als regisseur liet François Ozon zich opmerken met Gouttes d’eau sur Pierres Brûlantes, een verfilming van een toneelstuk van Rainer Werner Fassbinder. Ozon heeft zijn bewondering voor de Duitse cineast ook nooit onder stoelen of banken gestoken, dus het hoeft zeker niet te verbazen dat hij zich met Peter von Kant waagt aan een ‘remake’ van Fassbinders Die Bitteren Tränen der Petra von Kant.
De schatplichtigheid aan het grote voorbeeld is meteen duidelijk: in de kamer van de protagonist hangt een levensgrote foto die doet denken aan actrice Margit Carstensen (Isabelle Adjani die zich duidelijk inspireert op haar vertolking), Hanna Schygulla duikt op in een andere rol en hoofdpersonage Peter heeft in voorkomen en stijl wel heel veel weg van Fassbinder zelf. Ook de aankleding, het kleurpalet en de periodisering zijn allemaal angstvallig trouw aan het origineel. Het grote verschil is uiteraard dat waar de prent uit 1972 een portret was van een macht- en liefdesrelatie tussen twee vrouwen – geregisseerd door een cineast die zelf openlijk homo was – nu een film is waarin er van gender gewisseld wordt en er dus een mannelijk koppel centraal staat. Genderidentiteit is altijd al een sterk aanwezig element geweest in de cinema van Ozon, dus echt verbazen doet dit zeker niet.
De belangrijkste vraag bij Peter von Kant is dan ook niet of het wisselen van geslacht enig belang heeft, noch of de Fransman wel trouw blijft aan de geest en het werk van Fassbinder. Wel pertinent is de kwestie van het aanbrengen van een eigen insteek en niet louter slaafs een kopie afleveren, zij het dan met mannelijke hoofdrollen in plaats van vrouwelijke. François Ozon is gelukkig zowel als cineast en scenarist sterk genoeg om niet in die val te trappen, maar zijn wat zelfbewuste omgang met het materiaal is toch ook niet vlekkeloos. Er valt niks af te dingen op het puntgave stilisme, maar wanneer je de film doorspekt met duidelijke verwijzingen naar de films van Fassbinder (Liebe ist Kälter als der Tod wordt Tod ist HeiBer als Liebe), naar de man zelf (zijn drug- en drankgebruik, zijn rol als filmmaker) en naar de onderliggende thematiek uit veel van zijn werk (machtsverhoudingen in relaties), dan voelt het toch wat aan alsof de vorm louter ingezet wordt voor een wat zelfingenomen pastiche. Dat gevoel wordt nog versterkt door de wel bijzonder hysterische vertolkingen. Die Bitteren Tränen der Petra von Kant was evenzeer een flamboyante aangelegenheid, maar hier lijkt het alsof Ozon ons daaraan wil herinneren door er nog een schepje bovenop te doen.
Ja, Ozon brengt een eigen versie van een van Fassbinders beroemdste films. Hij zoekt een eigen visuele benadering (al was het origineel claustrofobischer) en voegt eigen accenten toe. Neen, hij emuleert de grootmeester daarmee niet, en evenaart hem zelfs niet. Daarvoor blijft Peter von Kant iets te veel steken in het louter spelen met themata en gender, maar bij een begenadigd filmmaker als Ozon, wil dat nog steeds zeggen dat wat overblijft sterk genoeg is om nog steeds een gedegen stukje cinema op te leveren.
