In de zomerstorm van reünies worden we deze keer gegrepen door een bui van bezwerende progrock, psychedelica en tribale Mexicaanse salsa. De ogen branden nog terwijl we de chipotle uit onze ogen wrijven, maar het is duidelijk: aan de horizon verschijnt The Mars Volta weer.
Alles komt terug. Ook in de muziek. We zouden het bijna de Vierde Wet van Newton kunnen noemen, zo’n zekerheid is het. Fleetwood Mac en Kate Bush staan bovenaan hitlijsten en reunieconcerten schieten als paddenstoelen – ja, vroeg voor de tijd van het jaar – uit de grond (wij kijken naar jullie, Pavement, The Strokes en consoorten). Aan dit tweede fenomeen van onze Vierde Wet kunnen we gerust nog een variant toevoegen: De Hereniging. John Frusciante is wederom een Red Hot Chili Pepper, en Mauro Pawlowski mag zijn personeelsbadge van dEUS weer bovenhalen.
Het is in zo’n klimaat dat grote vrienden Cedric Bixler-Zavala en Omar Rodriguez-Lopez ook weer muzikaal bij elkaar op de mezcal komen. Opgegroeid in de rauwe Amerikaans-Mexicaanse grensstad El Paso in Texas wisten ze te ontsnappen aan een vaak kort leven als bendelid of drugsdealer en kozen ze voor de muziek. Noteer dat wij niets gezegd hebben over drugs gebruiken; volgens ons zitten er gelijke hoeveelheden halfvolle melk en acid in hun breakfast cereal. Eerst was dit met de hardcoreband At The Drive-In, vervolgens als progrockcollectief The Mars Volta (we slaan even de talloze zij- en soloprojecten zoals Antemasque, De Facto of de elfendertig soloprojecten van Omar over). In hun groepen stond de orkaankracht van de muziek en hun optredens centraal, en ze gooien hiermee dan ook hoge ogen. Ze mochten zelfs John Frusciante en Flea tot fans rekenen. Jazeker, ook wij waren verkocht; al is dit mogelijks minder indrukwekkend.
Toen na het zesde album Noctourniquet de creatieve motor wat begon te sputteren werd de tijd gevuld met onder andere een reünie van At The Drive-In – we zeiden het toch, die vermaledijde Vierde Wet – en het album Landscape Tantrums met onuitgebracht materiaal van de eerste plaat als The Mars Volta, De-Loused In The Comatorium. Tot nu dus, met de nieuwe single “Blacklight Shine” en de aangekondigde tour door de VS. Goed, genoeg geschiedenisles gekregen, weg van die stoffige schoolbank en snel die weide op!
Het nieuwe nummer, vergezeld van een door Omar geregisseerde zwart-wit videoclip van een begeesterende tribale Mexicaanse dans aan het strand, klinkt wederom anders dan we gewend zijn van de groep. Al is gewenning een relatief begrip wetende dat de band sowieso al een mix serveerde van King Crimson-achtige progrock, psychedelica, salsa, cumbia en in een latere periode zelfs krautrock en ambient. En dat alles op dezelfde taco, jawel. Anno 2021 klinkt het dan weer alsof de groep terugkeert naar de oude roots van de traditionele Mexicaanse muziek waarmee ze opgroeiden, al blijven de snerpende, piepende gitaar van Omar en de bezwerende falsetstem van Cedric aanwezig. Ook qua lyriek blijft het psychedelische aanwezig; er wordt in een mix van Spaans, Engels en zelf uitgevonden woorden verhaald over vage herinneringen die na een reeks blackouts je hoofd binnenrollen.
Het zijn exact die steeds aanwezige elementen in de muziek van deze band die het nummer doen uitstijgen boven de gemiddelde stijloefening. De muziek dringt ons brein, lijf en leden binnen, we kunnen het niet afschudden, en verdwijnen weer even van deze wereld. Zoals het ooit beschreven werd in een wederkerende internet meme: “The Mars Volta, because you’re just too cheap to buy acid yourself.”