De Marvelverhalen voor televisie zijn tot nu toe niet echt hoogvliegers, noch allemaal echt slecht. Degelijk gemaakt en onderhoudend. Wandavision, Loki en Hawkeye waren vooral fun. Dat zijn de eerste twee afleveringen van Moon Knight ook. Daarna duikelt het geheel naar het behoorlijk ondermaatse niveau van pakweg The Falcon and the Winter Soldier. Een superheldenverhaal blijft zelden overeind als het plezier verdwijnt. Marvel verkoopt zijn MCU als vernieuwende, grensverleggende storytelling en misschien is dat wel deels zo, of kan hun blokkendoos inderdaad die ambitie hebben. Maar de blokken die ze tegenwoordig gebruiken zijn dan toch van flinterdun papier dat al iets te vaak gerecycleerd is. De scenario’s lopen vast in de voren van de allerplatstbetreden paden. De personages zijn meer en meer inwisselbaar, ongeacht hun huidskleur of cultuur of sociale achtergrond. Het cynisme van deze miljardendollarsuperheldenfabriek begint dan ook zeer bedenkelijk te worden.
Lange tijd waren de comics van Moon Knight niet meer dan een Marvel ‘rip-off’ van DC’s Batman. Wraakengel bij nacht, speciale unieke wapens en genoeg geld om al die superheldstrapatsen te financieren. Een witte ‘cape and cowl’ versus een zwarte. Wit omdat Moon Knight wil dat zijn tegenstanders hem zien komen en zo de angst voor hun nakende noodlot ten volle ervaren. Een groot verschil is dat Moon Knight superkrachten heeft, Batman blijft ondanks zijn gimmicks nog steeds Bruce Wayne van vlees en bloed. Moon Knight is de avatar van een Egyptische god: Konshu, zoon van Amon en god van de maan en tijd. Konshu is onzichtbaar voor het menselijk oog en heeft een mensenlijf nodig om zich te manifesteren. Mark Spector is de perfecte avatar voor een wraak- en eerzuchtige god als Konshu, hij lijdt aan dissociatieve identiteitsstoornis (meerdere personen in zijn hoofd), wat tevens een ideale gelegenheid vormt voor een acteur om zijn breed spectrum uit te spelen. Moon Knight is vooral de Oscaar Isaac-show en vervelt vanaf aflevering drie tot zowat de vervelendste en saaiste MCU-serie.
Oscar Isaac kan een magnifieke acteur zijn. Hij schitterde in films als Inside Llewyn Davis en A Most Violent Year en in series als Show me a Hero en Scenes from a Marriage. Hij is ontzettend sterk met zijn stem, niet alleen als zanger Llewyn Davis maar let bijvoorbeeld in A Most Violent Year maar eens op hoe hij in emotionele scènes een zeer licht Spaans accent toelaat in zijn perfect Amerikaans om zijn personage extra diepte te geven. Isaac beleeft duidelijk veel plezier aan het aspect van Moon Knight dat hem toelaat allerlei personages en dialecten op te voeren. Maar een acteur die schik heeft in zijn rol en zich volledig smijt, biedt niet per se garantie op een goede reeks of film. Moon Knight is lui geschreven, lui geregisseerd en, op Isaac na, onvoorstelbaar lui geacteerd (Ethan Hawke verdient een ‘Razzie’ voor wat hij hier doet). Oscar Isaac en zijn talent verdienen in ieder geval een betere serie.
De originele Moon Knight was bij momenten een fantastische ‘comic’, al duurde het behoorlijk lang voordat het personage enig succes kende. In 2011 beet zelfs topscenarist Brian Michael Bendis zich vast in het titelpersonage en zijn redelijk goede run werd na twaalf delen stopgezet. In 2016 nam Jeff Lemire het karakter onder handen. Diens versie vormde de blauwdruk voor deze Disney+/Marvel serie, al zit de reeks tjokvol verwijzingen (easter eggs) naar de andere versies door de jaren heen. In de televisieserie verschijnen bijvoorbeeld QR-codes in beeld. Als je die scant, kon je onder meer de eerste Moon Knight strip uit 1975 winnen.
De serie pakt de dingen wel licht anders aan dan in de comics. Daar is Mark Spector ook de hoofdpersoonlijkheid. Spector is de zoon van een rabbi en ex-CIA, later huurling tot hij voor dood werd achtergelaten in de tempel van Konshu. Zijn andere persoonlijkheden zijn: de billionair Steven Grant, de taxichauffeur Jake Lockley en Mr. Knight. De serie focust op Steven Grant, die hier arm is en in de souvenirshop van the British Museum werkt. Hij spreekt met een cockneyaccent dat hij heeft gejat van Frank Spencer en lijdt aan geheugenverlies. Gaandeweg blijkt dat hij een afsplitsing is van Mark Spector. Verder wordt heel de tijd gehint naar een derde persoonlijkheid in zijn hoofd: Jake Lockley. Spector praat met een Amerikaans accent en is getrouwd met Layla El-Faouly. Hij weet dat hij de Avatar is van Konshu. Steven Grant weet dit niet. We volgen hem als hij zich gaandeweg realiseert hoe de vork in de steel zit. Echter, alleen geweten door Konshu en in het brein van Spector afgeschermd van hem en Grant, huist er een derde karakter: Lockley. Die praat met een licht anders Amerikaans accent dan Spector en op het einde zelfs Spaans. De drie karakters van Spector trekken een parallel met Freud, het logisch en analytisch ‘ego’ (Marc Spector), het ‘superego’ met moreel kompas Steven Grant en het animalere, supergeweldadige ‘id’ (Jake Grant). Een opmerkelijk verschil is dat elke afsplitsing een ander Moon Knight-pak heeft. Waar Mr. Knight in de comics een sympathieker alter ego was, is hij hier de gekostumeerde versie van Grant. Spector krijgt de volledig witte outfit en speculatie is dat Lockley in de toekomst het zwarte pak met witte accenten zal hebben.
Een verhaal opbouwen rond een personage met een ziekte als dissociatieve identiteitsstoornis, om hier dan iemand supergeweldadig van te maken en daar een sausje Freud over gieten is toch behoorlijk dubieus in de 21ste eeuw. Hollywood heeft duidelijk niets geleerd van haar eigen geschiedenis. Los van het feit dat het effectieve bestaan van deze ziekte nog betwist wordt, dient het vooral om een breed acteertalent te etaleren. Dit begon in de jaren 50 met Joanne Woodward die een Oscar won voor haar driedubbele acteerstunt in The Three Faces of Eve. Verder wordt de aandoening te pas en te onpas verwisseld met schizofrenie, kijk bijvoorbeeld naar Psycho. Welk van de twee ook word opgevoerd, de aandoening wordt in films in ieder geval bijna exclusief misbruikt als excuus voor geweld. Bijna elke uiting van geweld heeft misshien wel een trauma of een stoornis als oorzaak, maar niet elk trauma of stoornis leidt per defintie tot een geweldadige persoonlijkheid. Dat is een zeer betreurenswaardige zaak die blijft zorgen voor misvattingen over geestesziektes. Hier draagt Hollywood een grote verantwoordelijkheid. Dat Disney toch een diclaimer aan de credits toevoegt met de website voor the National Alliance on Mental Illness maakt het niet plots ok.
De eerste twee afleveringen zijn nog een verdienstelijke start. Steven Grant woont in London, ontwaakt, wil opstaan maar blijkt met z’n been aan bed geklonken. Rond z’n bed ligt zand. In z’n aquarium zwemt een Nemovis (met slechts één vin). Hij werkt in de winkel van het British Museum maar droomt ervan een gids te worden, gezien zijn indrukwekkende kennis van Oud-Egyptische cultuur. Op een avond gaat hij slapen en hij wordt wakker in de Karpaten, meer specifiek in Latveria. Tijdens een black-out wist hij in te breken in het kasteel van Arthur Harrow en zijn cult (het kasteel van Doctor Doom, big big big easter egg!). In zijn vestzak heeft hij een gouden scarabee. Grant vlucht naar het nabijgelegen dorp en is getuige van de mysterieuze kracht die Harrow bezit: die neemt iemand bij de polsen, de tattoo van een weegschaal op zijn arm beweegt en binnen enkele seconden wordt geregistreerd of je in je gehele leven een goede ziel bent geweest of een slechte ziel (tevens van toepassing op de dingen in je leven die je nog niet hebt gedaan). Goede ziel: bravo, je blijft leven. Slechte ziel: instant dood. Grant kan ontsnappen dankzij ‘onverklaarbare’ black-outs als het gevaar hoogst is. Iedereen rond hem die hem bedreigde, is dan plots dood. Grant wordt ineens wakker in z’n flat in London. Het blijkt twee dagen later, zeer toepasselijk was het gelukkig een weekend.
De volgende dag krijgt hij op z’n werk bezoek van Harrow. Die vertelt hem dat hij de Egyptsche godin Ammit dient. Hij wil z’n scarabee terug, want die zal hem naar het graf van Ammit leiden. Zo kan deze godin al het kwade in de wereld uitroeien. Grant weigert en Harrow stuurt een onzichtbare jakhals op hem af. Er volgt een wilde achtervolging in het British Museum die eindigt in de toiletten waar het spiegelbeeld van Grant plots tegen hem spreekt en vraagt hem de controle te geven. Zo verschijnt hoofdpersoonlijkheid Mark Spector in full Moon Knight kostuum. Na zijn ontslag voor al deze vernielingen aan de collectie van het museum (want de jakhals was zoals gezegd onzichtbaar, ook op de beveiligingscamera), ontdekt hij de geheime voorraad van Spektor en ontmoet hij z’n vrouw Layla El-Faouly. Daarna volgt een gesprek met Harrow die hem probeert te overtuigen van zijn zaak. Maar El-Faouly en Grant ontsnappen. Grant slaagt erin een andere versie van Moon Knight op te roepen, Mr. Knight. Dit is echter een mindere vechter dan Mark als Moon Knight dus als het te penibel wordt, neemt die vechtersjas het prompt over. Harrow heeft ondertussen wel zijn scarabee terug. Hij trekt naar Egypte om het graf te vinden.
De volgende afleveringen glijden af tot Indiana Jones klonen en neen, een knipoog in je verhaal steken naar wat je ongegeneerd steelt, maakt het geen eerbetoon, zie Uncharted. Vanaf dat moment ontspoort ook het verhaal volledig. Personages en plot points zijn niets meer dan easter eggs, de Marvelversie van een MacGuffin. Maar waar een MacGuffin een plot op zijn minst voortstuwt, dobberen de easter eggs hier stuurloos rond. Er zijn tientallen set-ups, maar nooit een pay-off die werkelijke voldoening biedt. Het lijkt ogenschijnlijk alsof er een motivatie is voor de personages om ergens heen te gaan, iets te doen en te voltooien, maar die is er eigenlijk nooit. Ze gaan dan wel van locatie naar locatie elkaar achterna, maar de scenaristen beseffen blijkbaar niet dat een locatie nooit het doel mag zijn van een verhaal. Iemand zou aan Marvel/Disney moeten duidelijk maken dat de locatie best niets meer is dan de plek waar het verhaal zich afspeelt.
Aflevering vier eindigt met een ingewikkelde plotwending die Spector en Steven laat neergeschoten worden, tot ze wakker worden in een psychiatrische instelling. De vijfde aflevering speelt zich dan weer volledig af in deze instelling, of is het in de psyche van Spector? Of bestond alles enkel in zijn hoofd? Of is dit het hiernamaals? Er wordt een aflevering lang mee gespeeld om de kijker te ‘verwarren’, of te vervelen, al naargelang je geduld. Hier worden alle Freudregisters opengetrokken wat resulteert in bijzonder flets resultaat.
Dan is er nog aflevering 6 – opgezet als een gevecht dat nog het meest lijkt op dat van Japanse ‘Kaiju’ – die alles netjes afrondt en zorgt dat er een opzet is om Moon Knight te laten terugkomen, wat volgens Marvel oorspronkelijk niet het plan was (yeah right). Punt is dat Disneys Marvel studio maar al te graag nu ook eens prestigieuze erkenning wil naast al het commerciële succes. De breuk tussen fans en critici op dat gebied wordt trouwens almaar groter. Kijk naar de ontelbare Youtubekanalen die vol enthousiasme elke MCUscheet overanalyseren terwijl recensies vaker minder uitgelaten zijn. Frappant is dat sommige van die kanalen analyses leveren van een uur over een episode van een half uur en beter zijn dan de series zelf, maar dat terzijde. Marvel wil eigenlijk maar al te graag Oscar- en Emmynominaties binnenrijven. Tot nu kan opperhoofd Kevin Feige zich na tientallen films en zes series, ondanks de miljarden, alleen maar verlekkeren aan twee nominaties (Black Panther en Wandavision). Wandavision was uitgebracht als ‘Limited Series’, wat betekent: “tell a complete, non-recurring story, and not have an ongoing storyline or main characters in subsequent seasons.” Waarschijnlijk omdat Feige slim genoeg is te beseffen dat hij in de hoofdcategorie drama of komedie voor de Emmy’s nooit enige schijn van kans maakt. Loki was eerst uitgebracht en ingediend als ‘Limited Series’, maar werd last minute toch teruggetrokken zodat de serie kon eindigen met de melding dat Loki zou terugkeren in seizoen 2. Moon Knight verraadt dezelfde very last minute veranderingen, zo werd enkele dagen voor de laatste aflevering uitkwam, in een Marveltweet de tekst bij een teaser verandert van ‘series finale’ naar ‘season finale’. Wat veel zegt over het geloof in commercieel succes, maar vooral aantoont dat Marvel/Disney beseft dat ze ook met deze serie de prijzenkast niet zullen gevuld krijgen.
