Wanneer Paul Thomas Anderson, de regisseur van There Will be Blood, Boogie Nights, Inherent Vice en Phantom Thread achter de camera plaatsneemt, is dat altijd een evenement dat filmfans van over de hele wereld reikhalzend doet uitkijken naar het resultaat. Dat was niet anders voor Licorice Pizza, een film die tijdens de eerste weken enkel te zien was op een viertal schermen in New York en Los Angeles, daar avond na avond voor een uitverkochte zaal en enthousiaste reacties speelde, en op die manier nog extra verwachting creëerde met het oog op de uiteindelijke ‘wide release’. Sinds 5 januari is de film nu ook in België te zien en meteen is het kersverse filmjaar 2022 een eerste meesterwerk rijk.
Plot in Licorice Pizza (de titel betekent zoveel als ‘pizza met drop’ en slaat op de naam van een platenzaak uit de jaren negentienzeventig) haalde PTA – zoals de regisseur gewoonlijk genoemd wordt – ditmaal uit zijn eigen jeugd, zij het dan vooral als sfeerzetting en niet zozeer als autobiografische bron of inspiratie. De ‘San Fernando Valley’ waar de cineast opgroeide en nu nog woont, wordt hier een imaginair verleden gedrenkt in betoverend mooi licht waarin de ondernemende tienerjonger Gary (Cooper Hofman, zoon van de overleden Philip Seymour Hoffman) en de vrijgevochten jonge twintigster Alana (zangeres Alana Haim) elkaar leren kennen, verliefd worden … of niet … elkaar kwijtraken, vinden en opnieuw vinden.
Hun losse, meanderende ontmoetingen en avonturen spelen in een postmodern cultureel allegaartje waarin appropriatie van geschiedenis, (pop)cultuur, muziek en realiteit vrolijk tegen elkaar opbotsen. Dit is dan ook culturele toe-eigening voor gevorderden: het soort film dat Quentin Tarantino drie decennia geleden moeiteloos uit zijn mouw schudde en waar hij nu met wisselend succes blijft mee worstelen. In handen van Paul Thomas Anderson is dit een vederlichte oefening in subtiel spel en evenwicht, gebracht met gevoel voor ironie, humor en vooral … cinema. Anderson en Michael Bauman (die ook al meedraaide als lichtman op de sets van Inherent Vice, The Master en Phantom Thread) namen samen de cinematografie voor hun rekening en hun delicate, op klassieke Kodak pellicule geschoten beelden, zijn een absolute lust voor het oog. De camera zwerft met de personages door ‘the valley’ en tovert die om tot een cinematografisch paradijs waarin elk ‘shot’ en elke perfect gebalanceerde compositie ons de adem afsnijden.
In dat paradijs is er ook plaats voor heerlijke acteursnummertjes (Sean Penn, Tom Waits, Bradley Cooper), perfect gekozen ‘needle drops’ (wat een ontroerend mooi gebruik van David Bowies Life on Mars?) en kleine momenten van absurditeit. Licorice Pizza gaat nergens over en tegelijkertijd over heel veel. Het is een film over een gevoel, een tijd en een plaats. Over leven en voelen in een wereld die niet meer bestaat en nooit bestaan heeft, behalve in de verbeelding op het witte doek. Anderson toont nog maar eens hoe je dat soort abstracte concepten vertaalt naar pure filmkunst en weet te vatten in wervelende beelden en filmische momenten. Eens te meer is dit dus een ode aan de visuele kunst die film is, getekend … PTA.