2021 was helaas net zoals vorig jaar een heel vreemd jaar op het vlak van filmdistributie en -vertoning en het jaar eindigde zoals het begon: met gesloten bioscopen. Via streaming en in de maanden dat de zalen wel open waren, was er gelukkig heel wat moois te zien. De Enola recensenten lichten de komende dagen elk hun tien favoriete titels van 2021 toe en op 1 januari krijgt u de samengestelde top-10 van de hele filmredactie (om in aanmerking te komen moest een film in 2021 in dit land uitgebracht zijn in de zalen of via VOD/streaming, titels op filmfestivals die pas in 2022 in de zalen verschijnen, werden dus niet opgenomen in de lijstjes en verhuizen naar 2022).
1. Vitalina Varela (P. Costa – P)
Een film als een koortsachtige droom, gepreveld als een gebed, gedrenkt in een bloedmooie beeldtaal en drijvend op een hypnotiserend traag ritme. Pedro Costa mijmert over spijt, herinnering en identiteit en giet dat in een adembenemend visueel kunstwerk dat je moet ondergaan, contempleren en ten volle ervaren.
2. West Side Story (S. Spielberg – Usa)
Steven Spielberg deed het onmogelijke: een nieuwe filmversie draaien van West Side Story die cinematografisch op hetzelfde niveau staat van de versie van Robert Wise uit 1961 (met dank aan ongelooflijk ‘analoog’ werk van DoP Janusz Kaminski) en die het materiaal met respect voor het origineel toch relevant weet te maken voor een nieuw tijdperk. Opwindende cinema van de eerste tot de laatste minuut.
3. Annette (L. Carax – Usa/Fr/Bel/J/D/Mex/Ch)
‘Vindt de cinema minder opnieuw uit dan vorig werk van Carax’ sputterde de Amerikaanse criticus Richard Brody. Niet alleen valt die uitspraak behoorlijk te betwisten, het is ook een absurde stelling dat een groot cineast elke keer de cinema opnieuw moet uitvinden. Toch komt Leos Carax daar dicht bij in de buurt met deze onvergetelijke moderne musical die op eclectische wijze een heerlijk barokke wereld schept.
4. Petite Maman (C. Sciamma – Fr)
Een minimalistisch, magisch-realistisch sprookje waarin Céline Sciamma speelt met subtiliteit, fotografieleidster Claire Mathon tovert met licht en de kijker bewondert en verwondert. Een film die elke vorm van spektakel radicaal afwijst en baadt in breekbare ontroering.
5. Spencer (P. Larraín – Usa/Uk/Chil/D)
Wie gehoopt had op een traditionele ‘biopic’ vol opgeklopt drama, was eraan voor de moeite. Wie uit was op een sterke filmervaring niet: Pablo Larraín pakt uit met een portret van de persoonlijke neurotische hel van een prinses die gedurende cruciale kerstdagen rusteloos dwaalt doorheen de lege kamers, gangen en velden van een vorstelijk landgoed.
6. Promising Young Woman (E. Fennell – Usa/Uk)
Dat ook een film met een bewuste hedendaagse boodschap in de eerste plaats film hoort te zijn en niet boodschap, bewijst Emerald Fennell met deze eigenzinnige en explosieve nieuwe versie van de ‘rape revenge’ thrillers uit de jaren zeventig. Mee gedragen door een uitstekende vertolking van Carey Mulligan.
7. Dune: Part One (D. Villeneuve – Usa/Can)
Als er één film dit jaar gemaakt was om op groot (liefst IMAX) scherm te zien, dan was het wel Denis Villeneuves overweldigende adaptatie van Frank Herberts Dune. Opnieuw een prent die analoge pellicule weer binnenbracht in de digitale technologie en daarmee een adembenemend eigen universum creëerde. Grootse science-fiction met een verademend traag ritme.
8. Petite Fille (S. Lifshitz – Fr)
De winnaar van Film Fest Gent 2020 is een aangrijpende hybride documentaire over een transgender-kind, die weigert om pamflet te zijn en vooral observerende en intimistische cinema wil brengen. Bevat een aantal ijzersterke momenten en weet een uiterst relevant onderwerp te vertalen naar een bewonderenswaardig visueel document.
9. A Hero/Ghahreman (A. Farhadi – Ir/Fr)
Asghar Farhadi knoopt opnieuw aan met zijn allerbeste werk. Een genuanceerd en complex verhaal dat gevat wordt in een bedrieglijk rechtlijnige stijl die eigenlijk ongelooflijk subtiel is opgebouwd. Eindigt met een briljant ‘shot’ waarin Farhadi zijn talent andermaal demonstreert.
10. Ballad of a White Cow/ Gasideyeh gave Sefid (M. Moghadam, B. Sanaeeha – Ir/Fr)
Politiek bewuste cinema heeft meest baat bij cineasten die denken in filmtermen. Dat bewijst deze hypnotiserende, in schitterende breedbeeldcomposities gegoten aanklacht tegen het Iraanse regime, nog maar eens ten volle. Indringend en beklijvend en uiterst vakkundig geregisseerd.