Het Portugese Clean Feed is op zich al een behoorlijk productief label voor avontuurlijke jazz en improvisatie (release #500 is in zicht!), maar herbergt ook nog het kleine sublabel Shhpuma. Dat begon in 2012 als thuishaven voor Portugees experiment allerhande, maar gooide gaandeweg ook de deuren open voor buitenlandse gasten (recent nog voor het fluisterminimalisme van Raphael Vanoli). Twee nieuwe releases benadrukken nog eens de almaar verbredende focus.
Tyler Higgins – Blue Mood
Over Tyler Higgins valt zo goed als geen informatie te vinden. Hij bracht een gelimiteerde cassette uit en liet wat muziek na op Bandcamp, maar het zou kunnen gaan om een kluizenaar. Blue Moon werd ook grotendeels in elkaar gestoken in zijn thuisstudio, waarbij de man niet enkel gitaar, lap steel en bas voor z’n rekening nam, maar ook een paar old school toetseninstrumenten als mellotron, chamberlin en celeste. Samen met een paar gastbijdragen – ruisende drums, een stukje piano, woordeloze zang – leidt het tot slome, sfeervolle muziek van de nacht die voortdurend balanceert op de grens tussen sober en onderontwikkeld, maar die je langzaam overmant als een sluimerende herinnering die steeds scherper gesteld wordt.
12 korte songs die samen aanvoelen als een filmische raamvertelling, een reeks van (grotendeels) instrumentale vignetten in het braakland tussen jazz, blues, indie/roots en nachtbrakersmemories. Korte stukjes die uitgesproken Amerikaans klinken, maar weinig uitstaans hebben met grootstedelijk gewoel. Dit past beter bij de Midwest en andere streken waar er nog leegtes zijn en songs van, pakweg, Will Johnson, Damien Jurado of Elliott Smith goed zouden kunnen gedijen. Getoonzette herinneringen en suggestieve vertellingen. Titels als “Too Late Blues”, “Motel TV” en “Chasing Shadows” zijn al net zo geladen als de kortverhalen van o.a. Poe Ballentine of Raymond Carver.
In “Takeout Chinese” hoor je vinylruis en mellotron, een instrument dat je doorgaans meevoert naar de jaren zeventig, maar hier vooral een ongrijpbare droomwereld oproept. Sommige delen voelen eerder aan als een aanzet tot dan als volwaardige songs, maar samen vormen ze een minikaleidoscoop, een nacht vol anekdotes ophalen. “Plan B” walst zachtjes, alsof het allemaal maar ingebeeld is. “Haunted Heart” is goed voor onbestemde rillingen, terwijl “Motel TV” daadwerkelijk voor testbeeldmuziek zorgt (is dat Eddie Hazel op gitaar?). Heel even lijkt het in de staart van de plaat nog te gaan wringen, maar dat doet het nooit écht. De sfeer van de nacht – verlaten, stil, mysterieus – blijft intact. Het geeft Blue Mood een cumulatieve impact die zijn bescheidenheid moeiteloos overstijgt.
Maria da Rocha – Beetroot & Other Stories
Maria da Rocha is een artieste die in uiteenlopende muzikale werelden thuis is, maar ook geografisch de daad bij het woord voegt door regelmatig opgemerkt te worden tussen thuisstad Lissabon, Berlijn en Stockholm. De violiste/componiste speelt solo-interpretaties van klassieke en moderne componisten, maakt deel uit van grote ensembles en was de voorbije jaren ook te horen op een paar releases van het Creative Sources-label. Misschien is dat al een kleine indicatie voor de koers van Beetroot & Other Stories kan zijn, want deze solomuziek is te situeren in een wereld van elektroakoestisch experiment en heeft meer gemeen met de speelzone van bvb. Champ d’Action dan meer conventionele oorden.
Genregrenzen vervagen opzettelijk in deze suite, die oorspronkelijk geïnspireerd werd door het werk van Julio Cortázar en gecomponeerd werd voor een concertsituatie met beweging en videomateriaal. De viool is de nucleus, maar ook een vat van mogelijkheden dat door een intensief gebruik van analoge synthesizer en effectenpedalen uitgroeit tot een reeks van eindeloze transformaties. De 73 minuten bestrijken een immens breed gamma van stijlen en densiteit, waarbij de viool (en een enkele keer de altviool) regelmatig naar de voorgrond komt. Soms gebeurt dat met iele, obsessief herhaalde motiefjes, maar net zo vaak met percussief strijkstokgehamer of iets dat bijna klinkt als instrumentmishandeling.
De bewerkingen zijn op z’n minst even intrigerend, bewegen van kaal sci-fi-gebrom en sudderende golven uit de Kosmische Musik-school tot verhakkelende strategieën die vooral een totale desoriëntatie willen nastreven. Het is schipperen tussen desolate leegte en versmachtende geluidsgolven, tussen melancholie en benauwende claustrofobie. Ergens zou je vooral willen dat je een multimediatotaalperformance kon meemaken, inclusief bewegende beelden en/of uitgekiende lichtshow, maar ook via een koptelefoon zorgt Beetroot & Other Stories al voor een fascinerend hoorspel. Open oren vereist.
