Een angstig beestje het leven in gegooid. Ongevraagd. Ziedaar de spartelende mens. En uiteindelijk sterven we alleen. Moederziel alleen. Maar eerst was er leven. Want afscheid is óók leven.
Colin H. Van Eeckhout en de zijnen weten dat: ze hebben al veel afscheid genomen, en dat hoor je. Authenticiteit is een woord dat te vaak gebruikt wordt in de muziek, maar bij Amenra druipt het van elk aspect van de groep af. Want Amenra is nadrukkelijk een wereld op zich, een universum dat zich onttrekt aan de waan van de dag, aan het eindeloos kapotrelativeren van alles. Omdat het over wezenlijke, diepmenselijke dingen gaat. En ook al duikt Amenra de diepte van de menselijke geest in met ijzingwekkend geschreeuw en beukende geluidsmuren, toch voelen hun platen daardoor aan als een soort “oermuziek”, zoals Razen het ooit zo mooi formuleerde in een interview.
Het is met die ingesteldheid dat Amenra zoveel lof oogstte, zowel binnen als buiten de metalwereld. De groep kreeg bijval uit de meest verrassende hoeken van de muziek- en cultuurwereld, en ook muziekliefhebbers die normaal in een boog rond metal heenlopen (wijzelf, vroeger) lieten zich louteren door hun muziek. Dat een groep die zo koppig en integer zijn eigen unieke ding doet toch zo op handen gedragen wordt en buiten de grenzen van zijn niche kan treden, is bijna een unicum geworden in de hedendaagse muziekwereld. Alleen al daarom verdient de band respect. Het zorgt er tegelijk voor dat Mass VI waarschijnlijk het meest geanticipeerde album is dat de groep tot nu toe heeft uitgebracht.
Die verwachtingen lost Amenra echter overtuigend in. Mass VI is tegelijk een plaat die meer dan eender welke andere uit hun oeuvre het potentieel heeft een gevarieerder publiek aan te spreken, maar die ook een logische volgende stap en tegelijk een uitdieping is van alles waar de groep voor staat. Als je naar de trage maar gestage evolutie van de band kijkt, zie je met elke plaat de contrasten binnen de nummers toenemen: de stiltes stiller, de geluidsstormen heviger. Het langer worden van de nummers geeft de band meer de mogelijkheid met die hard-zacht dynamiek te spelen, op opbouw te focussen, en om nog introspectiever te zijn. Dat zorgt er misschien voor dat de rauwere randjes minder merkbaar zijn, maar nooit heeft Amenra melodischer geklonken dan op Mass VI. En hoewel al hun platen altijd een geheel vormden, is dit door onder andere de gesproken poëzie-interludes op deze zesde nog meer het geval dan vroeger. Meer dan ooit gaat de band ook voor de totaalervaring — ook te zien aan de mooie persfoto’s. De bezinning van Alive en de symbolistische esthetiek van CHVE, Syndrome en andere soloprojecten komen zo samen met de klankkleur van Mass V.
Maar vergis je niet: Mass VI is geen klein bier en blijft een aanval op je oren, en bij uitbreiding je hele lichaam. Van bij openingsnummer “Children Of The Eye” kan je niet anders dan je overgeven aan de muziek. Vergelijk het met de laatste platen van Swans: platen die je dwingen alles stop te zetten. Een E-bow voelt als een koud lemmet op je aderen aan, en de gitaren van Mathieu Vandekerckhove en Lennart Bossu en de schreeuwen van Van Eeckhout drukken je met je neus op de condition humaine. Daarna plooit de groep zich terug op zichzelf, om enkel maar harder terug te keren. De sfeervolle interlude “Edelkroone” begeleidt je naar “Plus Pres De Toi”, waarin de nieuwe melodische kracht misschien pas écht duidelijk wordt. Het nummer opent hondsbrutaal, maar langzaam bouwt het bijna af tot stilte, met enkel een minimalistische gitaar. Van Eeckhout prevelt op zijn knieën stilletjes voor zich uit. Het is de pikzwarte eenzaamheid van de hand uitreiken naar de buitenwereld, maar beseffen dat er niemand staat om die aan te nemen. Een eenzaamheid die uitgeschreeuwd en -gespuwd wordt in de zinderende bruutheid van epische ritmes en gitaarmuren.
“Spijt”: “ Vergif/ vergeven/ de aarde beleven/ spijt/ geef me de kans/ en met het hoofd geheven/ beëindig ik mijn dans/ alleen/ moederziel/ alleen.” Inferno.
Daarna vormt “A Solitary Reign” de doornenkroon van de plaat. Het nummer is, niet in het minst door de cleane zang, waarschijnlijk het meest toegankelijke dat de band ooit opgenomen heeft (alhoewel dat nog altijd relatief is natuurlijk). Maar nergens voelt het aan als een knieval voor eender wie. Deze evolutie is logisch, omdat mensen nu eenmaal veranderen. Fluisterend zet Van Eeckhout zijn boetetocht verder, het hoofd buigend voor de fundamentele menselijke eenzaamheid die hij in “Spijt” beschreef. “I see distance in your eyes” heft hij aan, terwijl rondom hem de razernij losbarst. Knap hoe de band melodie en lawaai hier verenigt en elkaar laat versterken. Het loslaten van het livegeluid stelt de zanger in staat cleane en schreeuwende vocals voortdurend af te wisselen. Van Eeckhout blijft als een prediker, een zuil overeind terwijl geschreeuw en gebeuk de zanger insluiten. Kippenvel. De laatste minuten van het nummer zijn vervolgens wat een apotheose wordt genoemd. De hemel scheurt. Wie hier niets in zijn ooghoeken voelt prikken, heeft geen ziel.
”Diaken” is het laatste overweldigende sluitstuk, zodat vooral niemand zonder binnenstebuiten te zijn gekeerd afscheid zou nemen van Mass VI. Openend met een hypnotiserend pulserende gitaarlijn die zo uit Lateralus lijkt te komen, verplettert de langzaam voortschrijdende kolos je in zijn eerste helft op een manier die te verwachten en voorzien was: logge riffs van Vandekerckhove en Bossu, traag mokerende drums, tempowissels en Van Eeckhout die schreeuwt alsof het zijn laatste dag op aarde is. Vervolgens: bezinning, in een stuk dat zo op Alive had kunnen staan. Om het nummer en de plaat voor zijn laatste minuten vervolgens terug op te tillen, waarbij onder de lawine van lawaai misschien wel de mooiste melodielijn verborgen zit die de band ooit schreef.
Mass VI is een loutering. Aan het einde van “Diaken” laat Amenra je uitgewrongen achter op een manier zoals weinige groepen dat nog kunnen. Ook al lijkt het misschien niet zo op het eerste gehoor, toch is Mass VI een stap voorwaarts. De plaat betekent geen bruuske verandering in geluid, maar wel een uitdieping van datzelfde geluid in zowel de lengte als de breedte. Bezinning en lawaai, licht en donker, leven en dood: het vindt weer allemaal zijn weg naar Mass VI, en de groep bevestigt opnieuw dat wie ervoor open staat, Amenra méér is dan gewoon muziek. Mass VI is een plaat om mee te leven.
