Geef toe: meestal zijn ze uw geld niet waard, die verzamelalbums van uw favoriete groep die u in de winkel vindt. De platenfirma denkt dat enkel singles in aanmerking komen en een artiest zelf is ook al zelden goedgeplaatst om eigen werk te beoordelen. Tijd dus dat het eens aan professionals wordt overgelaten, en wie beter dan een team kenners van enola om maandelijks de beste tracks van een artiest te selecteren. Deze maand: het beste van Guns N’ Roses, met extra “Fuck You, Axl”-momentjes, omdat de kloot het altijd wel ergens verpest.
1. Chinese Democracy
Goed gelachen met dat Chinese Democracy destijds, maar nu de schapen van de bokken worden gescheiden, moeten we toch iets bekennen: dat titelnummer is lekker. Het klinkt zelfs zo gedateerd niet voor het 2008 dat al veertien jaar geen originele Guns N’ Roses-song had gehoord. Geen wonder dat het sinds jaar en dag (2010, that is) standaard vroeg in de set zit: ideaal om de boel te doen ontploffen. En daar was Slash dus zelfs niet voor nodig.
Hoogtepunt: 2’12”. “Cause it would take a lot more hate than you”. We zijn aan het refrein, en dat klinkt precies zoals Guns N’ Roses in 2008 moest klinken.
Fuck You, Axl: 2’43”.” I’ve got more masturbation / Even with your iron fist”. Oké dan, Axl.
2. Welcome to the Jungle
Tweede single, maar vooral ook het visitekaartje: een ranzig, opgefokt bastaardkind van AC/DC en Led Zeppelin, met een vleugje onverwachte soul en bombast. Niet het meest catchy refrein, maar een van de opwindendste lappen rock ‘n’ roll ooit. Een song die klinkt als de vuilste en gevaarlijkste club in Skid Row. Hebben we van horen zeggen, want zo’n schrikschijters zijn we ook wel.
Hoogtepunt: 0’32”: De intro lijkt rustig maar nu sneuvelt er een barkruk, glas of neusbeen. Of de lattenbodem van een tienerkamer, dat kan ook.
Fuck you, Axl: 3’39”: “You’re in the jungle , baby”. We maken ons sterk dat Mike Myers zijn Wayne en Austin Powers op dit kreetje gebaseerd heeft.
3. Sweet Child O’Mine
Liefdeslied van Rose voor z’n toenmalige vriendin Erin Everly. Muzikaal ontstond het uit een jamsessie van Slash en Stradlin, toen ze wat instrumentaal aan het dollen waren in het huis van de band. Rose zat boven op z’n kamer, en sloeg aan het schrijven toen hij de bandleden bezig hoorde. Het mondde uit in de grootste hit van de band, die gecoverd is door Sheryl Crow en The Black Eyed Peas. Collateral damage.
Hoogtepunt: 0’00”: iconische intro, waarvan de muzikale beloftes moeiteloos worden ingelost in de rest van het nummer.
Fuck you Axl: Want de tekstuele belofte is iets minder, he maat? Het klinkt inderdaad als poëzie geschreven door een jongetje op z’n kamer: “She’s got a smile that it seems to me / Reminds me of childhood memories / Where everything was as fresh as the bright blue sky / Now and then when I see her face / She takes me away to that special place / And if I stared too long / I’d probably break down and cry.” Zie maar dat ze morgen uw brooddoos niet afpakt.
4. Civil War
Het zou meer dan een minuut lang Roses’ meest potsierlijke ‘ik ben een serieuze songwriter’-moment kunnen zijn. “Civil War” is echter ook een van de weinige echte samenwerkingen tussen McKagan, Rose en Slash na het debuutalbum. Het is niet altijd duidelijk waar de song heen wil, maar de band weet de chaos net bij elkaar te houden. Steevast een bevreemdend hoogtepunt van Guns N’ Rosesconcerten.
Hoogtepunt: 5’02”: Slash trekt een geweldige gitaarsolo op gang (alweer)
Fuck you, Axl: 7’13” ‘What’s so civil about war anyway’. Ja jongen. Zeker. Ga nu maar weer met Jack, Charlie, Rosie en Horse spelen.
5. Patience
Wat een akoestisch pareltje van op G ‘N R Lies, een ratjetoe van livetracks en akoestische songs in de tweede helft. Een beetje wennen na de boem paukenslag van het debuut en tenietgedaan door de megalomanie van wat volgde. Hartverscheurende ballad over een man die aan z’n ex bezweert dat hun problemen wél opgelost kunnen geraken, als ze maar geduld hebben. Dit nummer is de soundtrack bij hoe ze hoofdschuddend, met tranende ogen, wegstapt en hem met lege handen en lede ogen achterlaat.
Hoogtepunt: 1’01”: Axl, is that you? En het wordt al snel duidelijk dat geduld alleen de tragiek van dit nummer niet zal oplossen. Moge het een mooie zonsondergang worden tijdens dit nummer op de weide van Werchter.
Fuck You Axl: Geen, want hij is wellicht met z’n fikken van deze prachtsong van Stradlin gebleven en wringt hem niet de nek om met gejank of ellebogenwerk. Een van z’n beste vocale prestaties, waar hij achteraf zelf dan weer niet tevreden over was. Altijd wat. En als de song toch van hem is, zoals soms ook wordt beweerd, is dit een snuifje briljante songschrijverij. Hoe dan ook: zie je wel dat je het kunt, man.
6. You Could Be Mine
De eerste single uit het Use Your Illusion-tweeluik. U weet wel: het Terminator 2-nummer, met die onnozele clip waar Arnie als moordzuchtige robot een GN’R-concert binnenwandelt, maar Axl uiteindelijk spaart wegens ‘Waste of ammo’. De clip mag dan niet veel om het lijf hebben, het nummer zelf is een donker, agressief staaltje hardrock waar Slash een van zijn meest gemene riffs van stal haalt. De intro alleen al maakt ‘You Could Be Mine’ een instant klassieker in het oeuvre van de band en dendert voor de rest verder op een heerlijk duistere, opgefokte rock & roll-drive. Eentje om ’s nachts op de autrostrade je gaspedaal door de bodem van je auto te stampen. Ideaal wanneer je achtervolgd wordt door een horde bloeddorstige killer-robots.
Hoogtepunt: 5’20” – Slash haalt in volle finale nog eens een allesverschroeiende gitaarsolo uit zijn Les Paul. Hasta La Vista, Baby!
Fuck You, Axl: “When I come home, late at night, dont ask me where I’ve been. Just count your stars I’m home again”. Altijd een romanticus geweest, die Axl.
7. Mr. Brownstone
Hét drugsnummer van Slash en een van dé drugsnummers aller tijden. “Mr. Brownstone” is immers slang voor heroïne. Geschreven op een avond toen Slash en Izzy Stradlin tegen elkaar aan het neuten waren over hun dealers en hun drugsverslaving tout court. Het nummer beschrijft a day in the life op hun dieptepunt. De teksten schreven ze op een boodschappenzak die ze aan Rose gaven. Soms is dat een goed idee.
Hoogtepunt: 1’57”: het beste moment is niet zelden Slash’ solomoment.
Fuck you, Axl: 3’38”: “Jousa”. *Hoofdschuddende zucht*
8. Estranged
Een van de vele epische egotrips van Axl Rose, flirtend met de tienminutengrens en behoorlijk irritant als je te veel op de ‘dramaqueenerij’ van de frontman let. Het is echter vooral negen minuten gitaar- en drumplezier met dank aan Slash en Matt Sorum die maffe fills en epische gitaarsolo’s aan elkaar rijgen. ‘Written by Axl Rose’: tuurlijk, maar zonder Slash en Sorum zou je de negen minuten niet uitzitten, laat staan op repeat duwen. En dat gaan we nu even doen. Weeral.
Hoogtepunt: 1’12”: Zotte drums en die machtige gitaarmelodie. En Rose zwijgt.
Fuck you, Axl: 1’33”: hij begint weer te zingen.
9. The Garden
De twee Use Your Illusions zijn moeilijk beluisterbare verzamelingen songs die niet altijd bij elkaar lijken te horen. Maar er zitten ook onverwachte parels in, zoals deze: veel slepende slide guitars, wat duistere blues en country en voortdurende tempo- en sfeerwissels. Ook een beetje een frustrerende gemiste kans, want je hoort dat er een meesterwerk in deze song zat, maar dat niemand echt zin had om hem eruit te peuteren’. En hadden we al gezegd dat Slash een stukske gitaar kan spelen? Neen? Welaan: hij kan het.
Hoogtepunt: 2’12”: Drumroffel, zotte gitaarsolo. Daar doen we het voor.(maar het had ook de zeer verdienstelijke poging tot Faith No More van een minuut eerder kunnen zijn)
Fuck you, Axl: 0’24”: Boeiende intro en dan een snerpend nasale krijs erdoor, net naast de toonladder.
10. Paradise City
Als, of toen, ze goeie vrienden waren, en het klikte allemaal wat in mekaar, was Guns N’ Roses in staat tot standbeelden van songs die élke gitaarband hen zou benijden. Ook dit is weer zo’n nummer dat al jammend ontstond in een gehuurd busje op de weg terug van een concert. Zoals vaak begon het bij Slash die de krinkelende winkelende gitaarintro verzon.
Hoogtepunt: 1’20”: die riff. Sinds toen een nieuw vak aan de universiteit van de luchtgitaar. Of eerder hogeschool.
Fuck You Axl: 1’19”: dat fluitje. Jouw idee, zeker, Axl?
11. Better
Chinese Democracy is niet alleen een lang volgehouden running gag, maar voor wie geduld heeft ook een uiterst fascinerend album met sterke songs en ideeën onder een soms te dikke laag productie. “Better” doet iets tussen nu metal, r’n’b en verrassend gay zanglijntje. Een song als zwarte olijven: de eerste keren spuw je het uit, maar je ontdekt gaandeweg iets fascinerend lekkers tussen de walgreflexen en voor je het weet bestel je nog een portie.
Hoogtepunt: 1’14”: ‘Now I know you better’ spuwt Rose boos de micro in, alsof hij wil bewijzen dat hij nog meer reden dan Fred Durst heeft om boos en puberaal te zijn.
Fuck you, Axl: 3’12”: Nee Axl, wat doe je met mij? Geen olijven! Ik lust dat niet, ik wil dat niet. Hmm, oh ja, toch. Nog. Nog!
12. 14 Years
Een van de nummers op de twee Use Your Illusion-platen waar Axl de lead vocalen overlaat aan een van zijn bandmaten, in dit geval gitarist Izzy Stradlin. Het nummer gaat over het stuklopen van een veel te lang aanslepende relatie. Het gerucht gaat dat de tekst over de relatie tussen Izzy en Axl gaat (Izzy verliet kort na het uitkomen van de plaat de band), maar dat is louter speculatie. Wél zeker is dat dit nummer voortdeint op een heerlijk laidback bluesy feel, waar Axls speelse, maar stevige boogiewoogie-pianospel de hoofdvogel afschiet.
Hoogtepunt / Fuck you, Axl: 1’00” – Niet alleen steelt Axl de show op Izzy’s nummer door zijn bevlogen pianogetokkel, trekt-ie ook nog eens magistraal zijn strot open tijdens het doorleefd en pakkend refrein. Wat een eikel. Misschien is het dan toch waar van die tekst.
13. Don’t Cry
Het eerste deel in een soort (video)trilogie met “November Rain” en “Estranged”, maar niemand die de link ziet behalve Rose. Het torenhoge niveau hebben ze alle drie echter wél gemeen. Rose ging de érg persoonlijke toer op met dit nummer, geschreven naar aanleiding van een crush die hij had op een ex van Stradlin, die echter op niks uitdraaide.
Hoogtepunt: 2’12”: epiek! Hoera!
Fuck you Axl: 4’21” het ge-aaaaaaiijaaaaaijaaaaijaaaaiij, die laatste 15 seconden. Naar verluidt heeft de genaamde Reinhardt Skip z’n gelijknamige toets uitgevonden toen hij die laatste vijftien seconden van “Don’t Cry” voor de eerste keer hoorde en het kippenvel voelde wegebben. De Nobelprijs voor die man. Die van Geneeskunde.
14. Right Next Door To Hell
Het openingssalvo van het Use Your Illusion-tweeluik is er meteen eentje waar de oren van gaan flapperen. De twee platen laten een meer gelaagde, muzikaal meer diverse kant van GN’R zien, maar dit “Right Next Door To Hell” is een ‘ouderwetse’ knaller van een hardrocknummer, aangevuurd door een beest van een Slash-riff en de pompende drums van nieuwkomer Matt Sorum. Axl laat ook zonder enige remming zijn beesten los in dit nummer, dat hij schreef nadat hij werd aangeklaagd door zijn geschifte buurvrouw, die claimde dat Rose haar had aangevallen met een fles Chardonnay en een stuk kip, en daardoor een astronomische som geld eiste. Geef toe, ù zou in dat geval ook wel een beetje pissig zijn.
Hoogtepunt en Fuck You tegelijk:: 2’00”. “FUUUUCK YOOOOOOOOOUUUUUUUUUUUUUUUU!!!!!! BITCH!!!!!” Dat moest er blijkbaar even uit. Het zal aan de kip gelegen hebben.
15. November Rain
Tien jaar. Tien. Fucking. Jaar. Zo lang heeft Axl Rose aan “November Rain” geslepen, maar toen het in 1993 dan eindelijk het daglicht zag was het wel zo perfect als maar kon zijn. De moeder aller powerballads was een feit. Het pathos is dik aangezet, de maat xxxxl, het orkest aanzwellend. En dan is er Slash, die zijn gitaar laat gieren zoals hij dat nooit beter heeft gedaan. Rose, pathetische bandana, Elton Johnbrilletje op de neus, zit achter zijn piano en moet het allemaal maar laten gebeuren. Machtig nummer.
Hoogtepunt: 7’11”. Alle romantiek is voorbij, Matt Sorum hamert een marsritme, en Slash ontketent de gitaarsolo aller gitaarsolo’s. Terwijl hij een sigaret rookt, staand op eerst een piano. Vanzelfsprekend.
Fuck you, Axl: Nope, sorry. Can’t find a thing.
Guns N’ Roses zet nu zaterdag 24 juni TW Classic op stelten.