Er bestaan films waarvan we vermoeden dat de brainstorm die eraan ten grondslag lag, veel onderhoudender was dan het eindresultaat zelf. Neem nu Sausage Party: spontaan zien we Seth Rogen, Jonah Hill, Evan Goldberg en nog wat venten uit hun entourage (en het waren ook ongetwijfeld allemaal mannen) ergens in een kamer zitten, volgestauwd met junk food, lichtjes in de wind, grappen verzinnend terwijl ze een joint doorgeven. Oké, zo is het waarschijnlijk niet gegaan, maar het zegt wel iets over de film dat dit het beeld is dat hij oproept. Happy times voor hen, maar een garantie op een goede film is dat nog niet.
Sausage Party is wellicht de meest vuilgebekte, absoluut niet voor kinderen geschikte animatiefilm sinds Team America. Het verhaal speelt zich af in een supermarkt, waar de eetwaren ervan overtuigd zijn dat de klanten goden zijn die hen, àls ze uitverkoren zijn, meenemen naar het hemelse The Beyond. Hotdogworstje Frank (Seth Rogen) en broodje Brenda (Kristen Wiig) hopen vooral dat ze samen verkocht worden, zodat ze eindelijk met elkaar kunnen worden verenigd. Want een worstje in een broodje steken, weet u wel? Seks enzo. Haha. Ha.
Hoe dan ook, wanneer een flesje mosterd wordt omgeruild en op die manier terug in de rekken belandt, vertelt hij de verschrikkelijke waarheid: de goden zijn vreselijke monsters die het uitverkoren voedsel op gruwelijke manieren om het leven helpen – kaas wordt geraspt, groenten worden in stukjes gesneden en anderen worden gewoon meteen opgegeten. Frank, Brenda en enkele van hun vrienden trekken op een epische tocht door de rayons van de supermarkt om het verhaal van de mosterdpot te bevestigen, wat gepaard gaat van genoeg puberale pipi-kaka-tietenhumor om zelfs John Waters te doen blozen.
Om u een idee te geven: een (moslim)falafel en een (joodse) bagel gaan samen op stap, wat meteen een mini-Midden-Oostenconflict genereert. De potjes zuurkool zijn (uiteraard) allemaal nazi’s, die the juice – jews, hebt u hem?! – willen uitroeien. Salma Hayek speelt een lesbische taco die een oogje heeft op Brenda het hotdogbroodje. En dan is er nog een moment waarop een van de worstjes zich buiten de winkel waagt en op de grond een gebruikt condoom tegenkomt, dat in geuren en kleuren vertelt wat er met hem is gebeurd. (SPLOOGE!)
Dat soort situaties zijn wellicht grappig als je ze aan elkaar pitcht tijdens een brainstorm, maar zet ze allemaal achter elkaar en het wordt snel duidelijk dat een one-liner nog iets anders is dan een komische situatie die een film kan dragen. Sausage Party zoekt, gewoon door het hele concept van een komische animatiefilm voor volwassenen, aansluiting bij het werk van Ralph Bakshi, die destijds een pionier in het genre was met Fritz the Cat en andere films. Recenter waren er natuurlijk Trey Parker en Matt Stone met South Park en Team America, om nog maar te zwijgen van het geanimeerde tv-werk van Seth MacFarlane. Het verschil is alleen dat al die andere voorbeelden op zijn minst een satirisch doelwit hadden. Oké, ze waagden zich soms aan ongelooflijk ranzige humor, maar er zaten ook ideeën achter. Die films hadden een concept, waar je het dan mee eens kon zijn of niet. Sausage Party maakt af en toe aanstalten om een punt te maken over religie versus atheïsme, en zelfs over het conflict tussen moslims en joden, maar àls de makers al een mening hebben over die onderwerpen, dan gaat dat aan een rotvaart verloren in het gedrang.
Veel meer dan aan die films, doet Sausage Party nog het meest denken aan This is the End, de apocalyptische komedie die Rogen en Hill enkele jaren geleden maakten. Ook daar zag je in essentie hetzelfde ventenclubje zich kostelijk amuseren met een bewust zo profaan mogelijk scenario. Het had allemaal iets zelgenoegzaams, alsof ze ervan uitgingen dat het genoeg zou zijn om ongeveer twintig keer per minuut fuck te zeggen en dat dat dan wel grappig zou zijn. Sausage Party is in hetzelfde bedje ziek: het zal allemaal wel hilarisch zijn geweest toen Rogen scènes uit het script voorlas voor de groep, maar… tja… je moet er blijkbaar toch zelf bij zijn geweest om het grappig te vinden.
Zoals het is, zit er sporadisch wel een geslaagde gag in Sausage Party, maar voor het grootste deel van de tijd lijken ze wanhopig zoek naar manieren om de lachers op hun hand te krijgen, en de enige oplossing die ze daarvoor hebben, is simpelweg: nog verder over de top gaan. Er nog wat voze dialogen tegenaan smijten, nog wat verder gaan, nog wat harder proberen om te choqueren. Spoiler: echt werken doet dat niet. Of misschien werkt het wel bij pubers, uiteindelijk toch de doelgroep van de film.
Regisseurs Greg Tiernon en Conrad Vernon, de één tot op heden vooral bekend van kindertelevisie, de ander als co-regisseur van Monsters vs Aliens en Madagascar 3, lijken hier voornamelijk hired hands te zijn: vakmannen die de spielerei van Rogen, Hill en co adequaat in beeld moeten brengen met de beste CGI-animatie die je voor een relatief bescheiden budget van 19 miljoen dollar kunt kopen. Hun animatie is kleurrijk en hun beeldtaal is helder, maar echt veel fantasie verraadt de visuele stijl ook niet. Alles staat volledig ten dienste van de verbale humor en de prestaties van de stemmenacteurs. Wat allemaal wel begrijpelijk is, maar ook zonde is als je werkt met een medium dat zoveel potentieel heeft als animatie.
Nu goed, de vijftienjarigen in het publiek zullen het allemaal ongetwijfeld gewéldig geestig vinden en Sausage Party is dan ook een film voor hen en voor iedereen die mentaal rond die leeftijd is blijven hangen. Voor hen zal de film ook gemakkelijk te verdedigen zijn: je zegt dat hij puberaal is? Natuurlijk, maar het is ook de bedoeling dat het puberaal is! Je klaagt dat het pipi-kaka-tietenhumor is? Natuurlijk, maar zo is het ook bedoeld! Enzovoort, enzoverder. Sausage Party draagt zijn eigen vunzigheid en betekenisloosheid als een badge of honor, of op zijn minst als een verdedigingsmechanisme. De vraag die je jezelf dan niet mag stellen, is: oké… dus een film die ze bewust slecht hebben gemaakt… is die daarom dan minder slecht?