Extreme Noise Terror was nooit zo populair als Napalm Death en bijlange niet zo productief en consistent, maar de band is niettemin een instituut. Dertig jaar geleden opgericht en snel daarna een van de cruciale crust/grind-bands en anno 2015, zeven jaar na hun vorige, opnieuw van de partij met een ongemeen brutale comebackplaat.
Het waren opwindende dagen toen het stelletje jongeren uit Ipswich besloot om, net als hun maten uit Napalm Death en verwante bands als Heresy, Unseen Terror en Carcass, op de kar van het muzikale extremisme te springen. Thrash en hardcore punk vormden de voedingsbodem, politieke verontwaardiging en een duidelijke voorliefde voor Discharge deden de rest. Terwijl de vroege Peel Sessions behoorden tot de eerste golf van klassieke grindcore-opnames, schopte vooral langspeler A Holocaust In Your Head het tot het ereschavotje van een van de meest dolgedraaide subgenres van de punk & metal.
De band kende daarna een wat grillige carrière, met ongelijke, steeds nadrukkelijker naar (death) metal lonkende platen, lange stiltes en een personeelsverloop dat ze enkel kennen in de call centra van Telenet. Met het onverwachte overlijden van brulboei Phil Vane in 2011 leek het einde bezegeld, maar onder leiding van die andere schreeuwkop Dean Jones (want Extreme Noise Terror was een van de eerste bands om twee schuimbekkende kelen naar voren te schuiven) werd alsnog getimmerd aan een opvolger. Met nieuwe tweede vocalist Ben McCrow is de vocale tandem weer compleet, maar vooral: Extreme Noise Terror klinkt herboren.
Verwacht daar geen al te grote stilistische verschuivingen van. De band is niet op zoek gegaan naar een nieuw geluid. Integendeel: ze hebben de metal weer wat meer van zich afgeschud, waardoor dit een dertiendelig, ziedend pak rammel is, een opgefokte veegsessie die het zootje songs erdoor jaagt in zo’n vijfentwintig minuten. Op een dikker aangezet effect na blijft het allemaal gortdroog en vetvrij. De band trok de studio in, alles werd live opgenomen en klaar. Eigenlijk verschilt het niet zo heel erg van hun klassieker uit 1989, al is de rauwe sound van toen vervangen door een even gemene, maar vettere sound. Minder lo-fi, en dus geen kervende mesaanval, maar een ritje met de bulldozer.
Opener “Punk Rock Patrol”, voorzien van een trage, onheilspellende openingsriff, maakt meteen ook duidelijk waar het hart van de band ligt, ook al is deze aanpak met die twee strotten (doorgaans eentje in gorgelmodus, en de andere met opgefokt hardcoregekeel), malende riffs en bast beats voor de meeste punkfanaten waarschijnlijk een brug te ver. Die repetitieve riffs bestonden begin jaren tachtig al bij Discharge & co. en ook politiek en maatchappij laten hun sporen na in songtitels als “Dogma, Intolerance, Control”, “Sheep In Wolf’s Closing” en “Cruel And Unusual Punishhment”. Een tekstvel is wel onmisbaar.
En voor de rest draait het hier om vette, van distortion stijf staande bassen en laaggestemde gitaren. In “No One Is Innocent” leidt het nog tot een combinatie van redelijk ‘groovy’ partijen en uitzinnige herrie, maar daarna gat het deksel eraf en is het beuken, beuken, beuken. Doorgaans net dat tikkeltje trager dan de extreme grindcorebands en ook wel een stuk minder gevarieerd dan Napalm Death op zijn laatste plaat, maar daar ligt de ambitie van Extreme Noise Terror ook niet. Het is afdalen naar onderbuikniveau en vooral vlammen. Zo hard als mogelijk Een enkele keer met en overstuurd effect extra (“Cash And Trash”) en in afluiter “Only In It For The Music Pt. 27” even met een typische metalintro, maar dat is schone schijn.
Van de originele line-up is enkel Jones nog van de partij, maar het artwork en de titel maken het al duidelijk: Extreme Noise Terror is een herbronning, een terugkeer naar de essentie van waar de band voor staat. Dat gebeurt zonder noemenswaardige verrassingen, maar wel met zelfkennis, een dolle agressie en een knoert van een sound. Dat verdient respect. En… een gevulde concertagenda!
Extreme Noise Terror speelt op 29 januari 2016 in Het Bos (Antwerpen).