Vandal X grossiert na twintig jaar nog altijd in schuimbekkende teringherrie, maar op zijn negende album klinkt het destructieve noiserockduo iets gedoseerder dan vroeger. Dat kan u al lezen in de recensie van de titelloze plaat. Wij vroegen ook tekst en uitleg aan drummer Günther Liket. “Wij wilden eens een plaat maken die je volledig kan uitluisteren.”
Het is nog maar twee jaar geleden dat we in de Gentse Vooruit samenzaten met hetzelfde heerschap, nu worden we ontvangen door Liket in zijn huis in Sint-Amandsberg. De rust die in de straat heerst, staat in schril contrast met de verwoestende impact die Vandal X desondanks heeft. “Instant Dislike en All Lined Up Against The Wall verschenen in een jaar tijd, daarna was het jaren wachten op opvolger God Knows. Nu hadden we zoveel nummers dat we veel vroeger weer een plaat konden uitbrengen. We hebben toch maar wat gewacht”, aldus Liket.
“Want wie zat te wachten op nog een plaat van Vandal X?”, stelt de drummer ons de vraag. “Zit jij op de zoveelste plaat van eender welke band te wachten? Ik heb dat ook nog bij bijvoorbeeld Unsane, maar dat is meteen een van de weinige bands. Je weet bovendien al wat je mag verwachten, het is niet zoals bij de eerste platen van de band. De laatste jaren heb ik trouwens niets nieuws meer gekocht, zelfs niet de laatste vijf jaar, ik kocht alleen maar oude platen. Naar muziek uit de jaren zestig of zeventig kan je blijven luisteren.”
enola: Heb je geen tijd meer om nieuwe muziek te volgen of is er echt niets interessant verschenen in jouw ogen?
Liket: “Ik vind dat er een kwaliteitsverschil is tussen wat er twintig tot dertig jaar geleden gemaakt werd en wat nu uitgebracht wordt. Veel recente groepen klinken minder puur en dat pakt mij niet zo. Een uitzondering is La Jungle. Die zijn echt wel de moeite om live te zien.”
“Ik koop enkel muziek die mij echt het gevoel geeft weer zestien te zijn. Dat heb ik dus wel bij oudere dingen. Ik had dat vorige maand nog toen ik Rainbow beluisterde. Ik heb elk jaar zo’n paar bevliegingen. Vorig jaar was dat bijvoorbeeld ZZ Top. Bart (zanger-gitarist van Vandal X, n.v.d.r.) is zelfs in de jaren veertig blijven steken. Hij is een echte bluesman.”
enola: Ik schrap alvast mijn volgende vraag, want daarmee wou ik naar jullie nieuwe invloeden polsen.
Liket: “De nieuwe invloeden zijn eigenlijk oude invloeden. Bart en ik werken zo: we maken beiden riffs en brengen die samen. Voor mij is deze keer de allergrootste invloed ZZ Top geweest. Je kan trouwens niet origineel zijn door alleen nieuwe bands te volgen.”
enola: Waar ligt de oorzaak van dat verlies in kwaliteit? Waarom was het vroeger zoveel beter?
Liket: “Ik heb de indruk dat mensen tegenwoordig veel meer kijken naar muziek dan luisteren. Het is allemaal begonnen met het internet en de smartphones. Mensen kijken volgens mij soms naar een clip met het geluid af. Daarom ontstaan er ook bands die keihard willen opvallen. Nog zo’n irritante evolutie: bands die gemaskerd of onherkenbaar beginnen op te treden. Akkoord, KISS deed dat indertijd ook al met schmink, maar dat was om te verbergen dat ze niet konden spelen. Als je niets te vertellen hebt, kan je ook niets uitbeelden. Als je naar iets wil kijken, dan is het toch de albumhoes? Ik denk dat ik een band als Goat beter zou vinden als ze zonder die maskers zouden spelen. Ik vond Slipknot ook degelijk, tot ik zag hoe ze eruit zagen. Ik wil een band zien spelen, niet naar de maskers, megalichtshow of projectie kijken.”
enola: Vandal X heeft dit jaar voor het eerst in zijn bestaan een clip uitgebracht. Waarom hebben jullie toch de stap gezet?
Liket: “We wilden eigenlijk een anticlip uitbrengen: ik wou ook dat de band iets meer in de kijker stond, zonder keihard op te vallen. Die clip is dan ook keisnel in elkaar geknutseld. We wilden gewoon de clip van “Nothing Else Matters” na-apen, dat was het. Maar je mocht het niet te fel zien: de clip is opgenomen met oude VHS-camera’s. Maar het moest wel helemaal DIY en zonder budget zijn, want zo werken we al twintig jaar.”
enola: Het nummer van de nieuwe plaat dat mij het meest bijblijft is “Bad Mother”. Staat dat voor de nieuwe Vandal X? Het is catchy en je kan het bijna meteen meezingen.
Liket: Het is ons rapnummer, zeggen sommigen. Maar het is geen door hiphop beïnvloed nummer, hoor. Alles op de nieuwe plaat is iets simpeler, rechtdoor en ook meer bluesy. Iets toegankelijker ook, want we hebben al genoeg platen gemaakt die je niet volledig kan uitluisteren. God Knows was ook al een stap in die richting, maar op dat album wilden we er altijd stukken bijsteken.”
enola: “Facebook Whore” is dan weer een regelrechte fuck you naar de Facebookgeneratie en op tekstueel vlak dus vrij opvallend.
Liket: “Bart houdt zich ver weg van Facebook en is niet bezig met sociale media. Op een dag keek hij er toch eens op en zag de typische duckfaces. Maar die tekst gaat niet zozeer over Facebook in het algemeen, eerder over de mensen die selfies en zo posten. (neemt de cd bij de hand) Welke teksten zijn er nog zo concreet? “If You Believe” gaat bijvoorbeeld over geloof. Over alle religieuze fundamentalisten vandaag de dag. Ik snap niet hoe die vandaag, duizenden jaren na het schrijven van een bepaald boek, daar nog altijd in kunnen geloven. Ik kijk ook graag naar Lord Of The Rings, maar ik zie wel dat dat allemaal fictie is.”
enola: Is voor sommige mensen muziek niet het nieuwe geloof?
Liket: “Absoluut. Tomorrowland is gewoon een bijeenkomst van gelovigen. Dat is gewoon één grote kerk waarbij volgelingen door een dj, die als een soort predikant optreedt, naar een hoogtepunt geleid worden. Vandal X is daartegenover een kleine, rondreizende kerk in een tent, zoals je er in Amerika hebt. Heb je True Detective gezien? Dan zul je het snappen.”
enola: Tot wanneer willen jullie muziek maken met deze rondreizende sekte?
Liket: “Tot wanneer we het beu zijn, aar ik zie onszelf nu niet dit soort muziek maken wanneer we zestig zijn. Voorlopig vind ik de nieuwe plaat alvast een goede nieuwe richting, misschien zelfs een wedergeboorte. De plaat steekt er echt bovenuit. Ik hoop dat we de mensen die ons ooit zijn kwijtgeraakt, kunnen terugvinden.”
enola: Er zijn nog bands die aan jullie denken. In het artikel over de internationale lof voor Belgische noiserock vertellen jongere muzikanten dat ze gestart zijn met een groep onder impuls van Vandal X. Streelt dat jouw ego niet?
Liket: “Dat is fijn om te horen, maar desondanks heb ik altijd al het gevoel gehad dat wij een genegeerde fijnproevers- of cultband zijn. Bart en ik zijn niet bezig met complimenten verzamelen. Platen maken en optreden, dat interesseert ons. Maar nogmaals, fijn om te weten dat enkele bands door ons ontstaan zijn. Voor mij is Unsane dan weer de reden geweest om muziek te maken. Maar pas op, muzikaal gezien blijft de invloed beperkt tot de gelaagdheid van onze muziek. Die rare ritmes zijn er altijd geweest, hetzelfde geldt voor de schreeuwen. Die zijn er niet per se door Unsane gekomen.”
enola: Laatste vraagje: je drumt ook in Louie Louie, een prettig coverbandje dat covers speelt van onder meer The Animals, The Troggs en The Beatles?
Liket: “We wilden spelen wat we echt goed vinden, waarover we ons schaamden toen we twintig waren. Er zijn heel veel vijftigplussers die hun jeugd willen herbeleven. Het is ook fijn dat ze tijdens onze optredens hun kinderen meebrengen. Op die manier leren wij ook totaal andere mensen kennen: ons publiek wil gewoon eens een dansje placeren. Een van onze laatste optredens vond plaats in Bredene. Op de voorste rij zag ik vier mensen staan met een looprek. Maar een van onze meest memorabele was een van onze eerste, in een Freinetschool. Dat was tijdens een feestje van de leerkrachten en die gingen totaal uit de bol. En het leukste was dit jaar in Tielrode toen we met Sam Gooris én Yves Segers op dezelfde affiche stonden. Daar zat gewoon duizend man gewoon voor ons te klappen.”
Vandal X is verschenen bij FONS Records. Morgen speelt Vandal X in Nijdrop in Opwijk en op vrijdag staat de band in 4AD in Diksmuide. Beide data zijn met Hickey Underworld. Op 31 oktober kan je ook nog terecht in Velinx in Tongeren.
