Eens om de zo veel jaren verlaat de Noorse Ane Brun het Goddelijke Noorden en strijkt neer in onze contreien om haar nieuwste werk voor te stellen. When I’m Free ligt sinds deze week in de winkelrekken, een dynamisch aanvoelende plaat met tal van vertrouwde elementen. Afgelopen zomer sprak enola met Brun over het belang van muziek als therapie, menselijke verbinding en vrijheid.
enola: Lang geleden dat je nog zo’n kleurrijke albumcover hebt gekozen. Vanwaar de inspiratie?
Ane Brun: Het is één foto uit een reeks van vijf die we hebben gemaakt. Ik vind deze leuk want het geeft een ambigue indruk. Een beetje mysterie. Van waar kom ik, waar ga ik heen? Of ik al dan niet glimlach,ik ben niet echt het open type en dat voel je toch met deze foto. De drukke omgeving op de achtergrond vind ik versterkend werken.
enola: Kun je iets meer over de boodschap achter de foto vertellen?
Brun: Daar valt eigenlijk bijzonder weinig over te zeggen. Het is de visie van de fotograaf. Ik ben niet zo’n visueel persoon: in tegenstelling tot muziek, is beeld nooit echt mijn grote passie geweest.
enola: De titel van het nieuwe album is When I’m Free. Wat is jouw band met vrijheid?
Brun: Vrijheid draait voor mij rond het gevoel van in het moment te leven, wat bijzonder aanvoelt. Er hoort dus een temporale dimensie bij; het is een tijdelijk, bijna fragiel moment. Vrijheid valt samen met wie ik ben, er is niets intern of extern aan. Ik heb altijd geprobeerd om vrijheid na te streven, door te handelen en ook het gevoel te projecteren. Being true to myself, daar komt het op neer.
enola: Hoe zit het met vrijheid met betrekking tot andere mensen? Ik merk dat je vaak over liefde en relaties schrijft.
Brun: Ik denk dat het gelijkaardig is in relaties. Vooral in liefde. Je bent vrij maar tegelijk ook verbonden.
enola: Het leven is betekenisvol omdat we ons met mensen verbinden?
Brun: Ja, maar niet alleen door romantische relaties. Ik voel dat ik banden met mensen nodig heb, maar dat hoeft niet per sé over liefde te gaan. Zoiets kan op veel verschillende manieren. Al heb ik de afgelopen jaren ook geleerd om op mezelf te zijn. Ik heb meer zelfvertrouwen, maar ook meer pret. (lacht)
enola: Bij “Directions” zing je over deuren die naar verschillende richtingen leiden. Ik wil even een kort poëzievers aanhalen: ”there is something more magical in the idea of a door than in the door itself”. Hoe kijk je tegen dat citaat op?
Brun: Daar kan ik mij in vinden. In het leven zijn we vaak op zoek naar kennis, dingen die betekenis geven. Iedere deur leidt naar een andere, nieuwe ervaring. Ik denk dat het essentieel is om daarbij ook een open horizon te hebben, je niet te laten insluiten maar alle mogelijkheden open te houden. “Directions” gaat over het hebben van vertrouwen ongeacht de omstandigheden. Je zult altijd op je pootjes landen. Ik denk dat er zeker een verband tussen die twee te vinden is.
enola: Ik merk dat je veel belang hecht aan de betekenis van je songteksten. Is muziek schrijven grotendeels een therapeutische bezigheid?
Brun: Ongetwijfeld. Het is iets wat me meteen overkomt wanneer ik begin te schrijven. Je voelt de dingen door je hoofd gaan tijdens het neerpennen van woorden. Het is bewuste daad en het helpt tegelijkertijd om alles in een perspectief te plaatsen, alsook om problemen beter te begrijpen. Vaak geeft me dat ook het gevoel van een missie, om een boodschap in een liedje te verweven.
enola: Ben je in dat opzicht veel veranderd? Is het schrijven therapeutischer geworden met de jaren?
Brun: Nee, ik denk dat ik het meestal zo heb gedaan.
enola: Ook op vlak van stijl is er continuïteit. Een aantal songs hadden niet op Spending Time With Morgan (2002) misstaan.
Brun: Ja, ik voel me veilig in de stijl van mijn eerste album. Af en toe probeer ik daar naar terug te grijpen. Het sterkt me, het is nog steeds een groot deel van mij. Al moet ik meer uit mijn comfortzone durven stappen. Met When I’m Free is het begonnen door te zoeken naar andere geluiden, het introduceren van nieuwe dingen. Ik heb veel kunnen rondtoeren en samenwerkingen op touwen zetten in de afgelopen jaren. Er gebeurt zoveel, je moet je zo vaak aanpassen; daar kun je inspiratie uit putten.
enola: Welke samenwerking beschouw je als de meest waardevolle?
Brun: Peter Gabriel heeft een belangrijke invloed op mij gehad. We hebben ondertussen al een aantal keer samengewerkt. Ik heb bijvoorbeeld met hem getoerd in 2010, alsook meegezongen in de track “Don’t Give Up”. Peter heeft mij veel dingen laten zien die ik nooit ergens anders kon hebben geleerd.
enola: Stockholm is nog steeds je thuisbasis. Wat voor nieuws kan de stad na zo veel jaren nog bieden?
Brun: Ik weet het niet. Ik ben er nog steeds graag. De groene, rustgevende natuur rondom Stockholm spreekt mij enorm aan. Nee, ik ben nog niet klaar om te vertrekken. Het is fijn om mijn vrienden in de omgeving te hebben. Ook een studio. Alles wat voor mij betekenisvol is, is in Stockholm. Ik weet dat het niet echt avontuurlijk klinkt, maar ik ben er gelukkig.
enola: Sinds je eerste album heb je een eigen, onafhankelijk label. Waarom die manier van werken? Zie je de huidige veranderingen (d.i. streaming) als een bedreiging voor het voortbestaan van de muziekindustrie?
Brun: Ik heb het altijd belangrijk gevonden om onafhankelijk te kunnen werken. Van de eerste jaren tot op de dag van vandaag. In de tussentijd is er veel veranderd, maar ik ben nog steeds de voornaamste persoon die bepaalt hoe een album in zijn uiteindelijke vorm klinkt. Als het over uitdagingen gaat, die zijn er altijd geweest. Ik herinner me nog tien jaar geleden dat het enorm moeilijk was; dat was te wijten aan het wijdverspreid illegaal downloaden van muziek. Het is moeilijk om daar iets aan te doen, want het hoort tot de cultuur en generatie van vandaag. De afgelopen jaren heeft men geprobeerd om alternatieven te ontwikkelen, sommige bijzonder veelbelovend. Ik weet niet wat er ons te wachten staat.
Er is behoorlijk wat te doen rond de kwestie van eerlijke betaling aan artiesten die hun muziek via streaming beschikbaar stellen. Voor muzikanten is het belangrijk om een eerlijk deel van de opbrengsten te krijgen. Nu, hoe groter het aandeel van streamingdiensten, hoe meer aandacht er voor de inkomsten zal zijn. Het blijft work in progress, ik hoop dat het uiteindelijk goed zal komen.
enola: Je vertrekt binnenkort op toer. Wat geniet je voorkeur: het therapeutisch effect van schrijven of de adrenaline van optreden?
Brun: Ik hou van beide. Het is een soort van cyclus: na het musiceren moet ik naar buiten en optreden. Twee jaar later verlang ik om terug in de studio te zijn. Een natuurlijke cyclus die mooi op elkaar aansluit.
Ane Brun staat op 7 november 2015 in de Botanique.
